Kỹ thuật sinh sản cho bò sữa part 3

Lần động dục đầu tiên, đánh dấu thời gian hết tuổi “teen” nên bò còn nhiều bỡ ngỡ. Nói chính xác, cơ thể của chị bò chưa phát triển toàn diện nên chưa sẵn sàng cho một thời kỳ... đẻ chửa! Kỳ động dục tiếp theo là thời điểm “vàng” để bò cái mang thai đứa con đầu lòng, giai đoạn có nhiều thử thách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật sinh sản cho bò sữa part 3Hình 8. Hình nh v s thay i bu ng tr ng trong chu kỳ ng d c2-4 . Sóng nangS phát tri n g n ây c a máy siêu âm ã t o kh năng ki m tra s phát tri n c a nang tr ngbên trong bu ng tr ng chính xác hơn nhi u. Nh ó k t qu là chúng ta có th bi t ư c st n t i c a sóng nang nhi u lo i ng v t. (Hình 9. Máy siêu âm)Máy ch n oán b ng siêu âm (hình bên), chophép ta th y ư c hình nh m t c t t i th i i m th c xác nh c a b t kỳ b ph n, cơquan nào.Trong lĩnh v c nghiên c u sinh lý sinh s n,chi c máy này cho phép ta ch n oán cơ quansinh s n vô cùng chính xác như ch n oánmang thai, s hình thành th vàng và s pháttri n c a nang tr ng. 11Hình 10. Hình nh siêu âm c a bu ng tr ngHình 10 là hình nh siêu âm c a bu ng tr ng bò s a. Khi nhìn chúng ta có th nhìn th y nhi uvòng tròn en bên trong bu ng tr ng. Nh ng vòng tròn này là hình nh c a các nang tr ng.(Do sóng âm có th quét qua l p d ch, b t kỳ ph n nào ch a d ch u có hình nh siêu âmmàu en; còn các mô c ng như mô xương có hình nh siêu âm màu tr ng). ng th i, chúngta có th bi t chính xác kích c c a m i cơ quan nh vào thư c o phía bên trái ho c ch cnăng o luôn s n có h u h t các máy siêu âm.Hình 11 cho bi t “Mô hình phát tri n nang tr ng c u”, lo i ng v t không có s khác bi tnhi u so v i bò s a. Khi con cái ư c sinh ra, bu ng tr ng c a nó ch a vài trăm nghìn nangnguyên thu , ư c g i là “qu n th nang nguyên thu ”. S lư ng c a các nang này s khôngbao gi tăng lên mà ch gi m i trong su t vòng i c a con v t. V i bò s a, thư ng ch có m tnang r ng trong m t l n ( ôi khi có hai nang r ng nhưng s lư ng này không nhi u). Tuy nhiên, i u ó không có nghĩa là ngay t u ch có m t nang tr ng phát tri n.Th c t , có m t nhómnang b t u phát tri n trư c tiên nhưng h u h t chúng u b thoái hoá ( ư c g i là s thuich t). M t trong s các nang ó phát tri n kích c gi ng nang r ng ( ư c g i là “nang tr i”)nhưng r i cũng thoái hoá (tr trư ng h p m t sóng). S phát tri n theo nhóm c a nang tr ngnày ư c l p i l p l i t 2 n 3 l n gi ng như các sóng (M t vài con cái có s phát tri n theonhóm c a nang tr ng l p i l p l i t 1 n 4 l n nhưng r t hi m). Cu i cùng, nang tr i sóngcu i s tr thành nang r ng. Hi n tư ng này g i là “Sóng nang”.R t khó xác nh các sóng m i con cái mà không s d ng máy siêu âm và ti n hành ki m traliên t c (ít nh t ki m tra 2 ngày 1 l n). Hơn n a, m i con cái th hi n d ng sóng m i chu kỳ ng d c là khác nhau. T c là t n t i con cái có 2 ho c 3 d ng sóng. Nhưng v i ki n th c v“sóng nang” chúng ta có th tránh ư c l i trong ch n oán i u ki n bu ng tr ng khi khám 12qua tr c tràng. Ch ng h n, trư c khi chúng ta bi t v s t n t i c a sóng nang, chúng ta chor ng s t n t i c ng sinh c a nang l n và th vàng trư ng thành là b t thư ng và có th gây ratình tr ng thi u ch c năng th vàng. Tuy nhiên, trên th c t s t n t i c ng sinh này là hoàntoàn bình thư ng.Hình 11. Mô hình v s phát tri n nang tr ng cuDư i ây là tóm t t v “sóng nang”. Trong m i chu kỳ ng d c bình thư ng, hi n tư ng sau ây xu t hi n sau khi r ng tr ng. S rouped ri evelopment oc sa cácfolliclesr ng nh G phát t d n theo nhóm f mall nang t ↓ One nollicle ư selected à nd become ang tr i M t f ang is c ch n v a tr thành n dominant ↓ Dominant kìm hãm s phát tsmall follicles’ development Nang tr i follicle supresses ri n c a các nang nh ↓ Nang tr i m t tính tr i ↓ (L p l i) 13Hình 12. S thay i kích c c a nang l n nh t và nang l n th hai cũng như th vàng trong su t chu kỳ ng d c Ti t di n c a th vàng (mm2) R ng tr ngHình 12 cho bi t s thay i kích thư c c a nang tr ng l n nh t và nang tr ng l n th haicũng như c a th vàng trong chu kỳ ng d c c a bò có 2 và 3 sóng nang.T s phác th o trên, chúng ta có th bi t ư c nh ng i m v sóng nang như sau:* 3 sóng nang có chu kỳ ng d c (21-22 ngày) kéo dài hơn 2 sóng nang (18-19 ngày). 14 * Nang tr i c a sóng cu i (sóng th 2 i v i lo i 2 sóng và sóng th 3 i v i lo i 3 sóng) s tr thành nang r ng. * c hai lo i sóng nang, dài c a sóng nang u tiên không có s khác bi t. Nhưng c ...