Để truyền hình đi xa, trung tâm truyền hình biến những tín hiệu quang của những hình ảnh động thành những tín hiệu điện (gọi tắt là tín hiệu hình ảnh, video), rồi đưa những tín hiệu này cùng với tín hiệu âm thanh đến máy phát để điều chế bằng sóng cao tần cực ngắn (gọi là sóng mang).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật truyền hình trắng đen_chương 1
1
PhÇn 1
Kü thuËt truyÒn h×nh tr¾ng ®en
Ch−¬ng 1
§¹i c−¬ng vÒ v« tuyÕn truyÒn h×nh
1.1. Nguyªn lý chung vÒ v« tuyÕn truyÒn h×nh
§Ìn chiÕu
1 2
Camer §CTT Nh©n
a (AM) TÇn
3
M¹ch K§CS Lächμi
GhÐp CTÇn PHTK
5 6
4 7
K§¹i §CTT Nh©n
¢m (FM) TÇn
H×nh 1.1. S¬ ®å khèi tæng qu¸t cña phÇn ph¸t tÝn hiÖu truyÒn h×nh t¹i ®μi
h¸t
§CTT (AM): khèi ®iÒu chÕ trung tÇn h×nh, ®iÒu chÕ biªn ®é.
§CTT (FM): khèi ®iÒu chÕ trung tÇn tiÕng, ®iÒu chÕ tÇn sè.
PHTK: m¹ch phèi hîp trë kh¸ng.
§Ó truyÒn h×nh ®i xa, trung t©m truyÒn h×nh biÕn nh÷ng tÝn hiÖu quang cña
nh÷ng h×nh ¶nh ®éng thμnh nh÷ng tÝn hiÖu ®iÖn (gäi t¾t lμ tÝn hiÖu h×nh ¶nh
video), råi ®−a nh÷ng tÝn hiÖu nμy cïng víi tÝn hiÖu ©m thanh ®Õn m¸y ph¸t ®Ó ®iÒu
chÕ b»ng sãng cao tÇn cùc ng¾n (gäi lμ sãng mang).
TËp hîp nh÷ng tÝn hiÖu nμy (gäi chung lμ tÝn hiÖu truyÒn h×nh) ®−îc bøc x¹
d−íi d¹ng sãng ®iÖn tõ qua kh«ng gian hoÆc truyÒn b»ng c¸p ®Õn m¸y thu.
Mçi h×nh ¶nh ®−îc camera ë trung t©m truyÒn h×nh ph©n tÝch thμnh kho¶ng
520.000 phÇn tö rÊt nhá (gäi lμ ®iÓm ¶nh) mμ d−íi gãc nh×n 1 phót (1/60 ®é) hay
2
1/3438 Radian th× m¾t ta kh«ng ph©n biÖt ®−îc vμ cã c¶m gi¸c chóng liÒn nhau. C¸c
®iÓm ¶nh mang th«ng tin vÒ ®é chãi vμ mμu s¾c cña vËt. Sau ®ã, camera biÕn ®æi ®é
s¸ng cña tõng ®iÓm ¶nh thμnh tÝn hiÖu ®iÖn cã biªn ®é ®iÖn ¸p tØ lÖ víi ®é s¸ng ®ã
(nhê bé biÕn ®æi quang ®iÖn). §ã lμ qu¸ tr×nh ph©n tÝch ¶nh ë ®μi ph¸t.
ë m¸y thu diÔn ra qu¸ tr×nh ng−îc l¹i. §ã lμ qu¸ tr×nh kh«i phôc hay tæng
hîp ¶nh, biÕn ®æi tÝn hiÖu ®iÖn nhËn ®−îc thμnh tÝn hiÖu quang, hiÖn h×nh ¶nh trªn
mμn h×nh, nhê bé biÕn ®æi ®iÖn quang, cßn gäi lμ èng thu h×nh CRT hoÆc mμn
h×nh tinh thÓ lángLCD.
§Ó chïm tia ®iÖn tö cña èng thu h×nh do c¸c tÝn hiÖu h×nh khèng chÕ kh«ng
chØ phãng vμo mét ®iÓm trªn mμn h×nh, mét hÖ thèng m¹ch ®iÖn ®−îc bè trÝ ®Ó l¸i
chóng tõ tr¸i sang ph¶i (gäi lμ quÐt ngang hay quÐt dßng) vμ l¸i chóng tõ trªn xuèng
d−íi (gäi lμ quÐt däc, quÐt mμnh hay quÐt mÆt).
§Ó viÖc quÐt ë tÊt c¶ c¸c m¸y thu ®ång bé so víi ë ®μi ph¸t, ngoμi tÝn hiÖu
h×nh ¶nh, ®μi truyÒn h×nh cßn ph¸t thªm nh÷ng tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn viÖc quÐt ë mçi
dßng, mçi mμnh cho ®óng (gäi lμ tÝn hiÖu ®ång bé ngang vμ däc); ®ång thêi còng
ph¸t nh÷ng tÝn hiÖu xo¸ dÊu ®Ó t¾t c¸c tia quÐt ng−îc ë m¸y thu kh«ng lμm lé ra
nh÷ng vÖt tr¾ng trªn mμn h×nh; gäi lμ nh÷ng xung xo¸ håi ngang (xung t¾t dßng) vμ
håi däc (xung t¾t mÆt)
1.2. Tiªu chuÈn truyÒn h×nh
Trªn thÕ giíi cã nhiÒu chuÈn truyÒn h×nh, trong ®ã cã 3 chuÈn chÝnh vμ ®· trë
thμnh phæ biÕn lμ FCC, CCIR vμ OIRT.
B¶ng 1.1. C¸c th«ng sè quan träng cña 3 tiªu chuÈn truyÒn h×nh
ST TH«NG S« FCC CCIR OIRT
T C¸C TIªU CHUÈN
1 Sè dßng quÐt trong mçi h×nh 525 625 625
2 Sè h×nh xuÊt hiÖn trong 1s 30 25 25
3 C¸ch quÐt Xen kÏ Xen kÏ Xen kÏ
4 §é réng d¶i tÇn h×nh 4MHz 5MHz 6MHz
5 TÇn sè quÐt ngang (quÐt dßng) 15.750Hz 15.625Hz 15.625Hz
6 Chu kú quÐt ngang (quÐt dßng) 63,5 μs 64 μs 64 μs
7 TÇn sè quÐt däc (quÐt mμnh) 60Hz 50Hz 50Hz
8 Chu kú quÐt däc (quÐt mμnh) 16,7ms 20ms 20ms
9 Ph−¬ng ph¸p ®iÒu chÕ tÝn hiÖu Biªn ®é ©m Biªn ®é ©m Biªn ®é ©m
h×nh
10 C¸c møc tÝn hiÖu - §Ønh §ång 100% 100% 100%
bé (75 ± 2,5)% (75 ± 2,5)% (75 ± 2,5)%
thμnh phÇn so víi - Xo¸ (12,5 ± 2,5)% (12,5 ± 2,5) (12,5 ± 2,5)
tÝn hiÖu Video - Møc tr¾ng (70 ± 2,5)% % %
- Møc ®en (70 ± 2,5)% (70 ± 2,5)%
11 Ph−¬ng ph¸p ®iÒu chÕ tÝn hiÖu TÇn sè TÇn sè TÇn sè
3
tiÕng
12 Kho¶ng c¸ch gi÷a sãng mang 4,5MHz 5,5MHz 6,5MHz
h×nh vμ tiÕng
13 §é réng d¶i tÇn chung (h×nh, 6MHz 7MHz 8MHz
tiÕng)
14 TÇn sè trung tÇn h×nh 45,75 MHz 38MHz 38MHz
15 TÇn sè trung tÇn tiÕng 41,25MHz 32,5MHz 31,5MHz
16 Trung tÇn thø hai cña tiÕng 4,5MHz 5,5MHz 6,5MHz
17 Khu«n h×nh b:h 4:3 4:3 4:3
1. FCC: Federal Communication Commission: Uû héi Th«ng tin Liªn bang;
®−îc ¸p dông ®Çu tiªn ë c¸c n−íc Mü, Canada, Cuba...
2. CCIR: ComitÐ Consultatif International de Radio et Television: Uû ban t−
vÊn V« tuyÕn §iÖn Quèc tÕ ; ®−îc ¸p dông ®Çu tiªn ë c¸c n−íc §øc, ¸o, Hμ
Lan, Nam t−...
OIRT: Organisation International Radio and Television: Tæ chøc Ph¸t thanh
vμ Ph¸t h×nh Quèc tÕ ®−îc ¸p dông ®Çu tiªn ë phÇn lín c¸c n−íc XHCN (cò)LÊy
chuÈn truyÒn h×nh tr¾ng ®en OIRT (chuÈn ®Ó x©y dùng hÖ mμu PAL D/K ë ViÖt
Nam) ®Ó ph©n tÝch mét sè th«ng sè ®Æc tr−ng cña nã.
1. Sè dßng quÐt mçi h×nh lμ 625
ChÊt l−îng h×nh phô thuéc vμo ®é ph©n gi¶i. Sè dßng quÐt cμng nhiÒu, chÊt
l−îng h×nh ¶nh cμng ®Ñp. Do ®ã, viÖc chän sè dßng quÐt mçi h×nh ph¶i ®ñ ...