Làm gì khi con nói bậy?

Học từ mới và khám phá ranh giới là những việc quan trọng trong quá trình trưởng thành của con; nhưng đi cùng với đó thường có cả việc bé dùng những từ khiến bố mẹ đặc biệt không vừa lòng chút nào. Thật đau đầu! Hãy thành thật trả lời, lần đầu tiên nghe thấy con nói bậy, bạn đã: a) Cười; b) Chỉ sang chồng / vợ mình mà bảo, “Cha / mẹ nào con nấy”; c) Cuống cuồng năn nỉ con đừng bao giờ nói cái từ đó nữa. Câu trả lời đúng nhất nên là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Làm gì khi con nói bậy? Làm gì khi con nói bậy? Học từ mới và khám phá ranh giới là những việc quan trọngtrong quá trình trưởng thành của con; nhưng đi cùng với đó thường cócả việc bé dùng những từ khiến bố mẹ đặc biệt không vừa lòng chútnào. Thật đau đầu! Hãy thành thật trả lời, lần đầu tiên nghe thấy con nói bậy, bạn đã: a)Cười; b) Chỉ sang chồng / vợ mình mà bảo, “Cha / mẹ nào con nấy”; c)Cuống cuồng năn nỉ con đừng bao giờ nói cái từ đó nữa. Câu trả lời đúng nhất nên là d) Tất cả các đáp án trên đều sai. Cách tốtnhất bạn nên phản ứng là không phản ứng gì, vì rốt cuộc thì nhiều khi chínhsự đột ngột chú ý hơn bình thường của bạn là điều khiến bé thích thú và chorằng mình vừa làm một điều đúng đắn. Thay vào đó, để giúp “cái miệngxinh” chỉ nói điều hay thôi, có ba bước cho bố mẹ: Đặt giới hạn  Cùng nói chuyện  Và cuối cùng: Phạt!  1. Đặt giới hạn Nếu con đã lớn, bạn hãy cố gắng kiểm soát trong phạm vi có thể,chẳng hạn bảo con rằng khi ở trong nhà, trong xe, hoặc khi cả gia đình cùngnhau đi đâu đó là phạm vi “không nói bậy”. Và thế có nghĩa là sẽ có hìnhphạt nếu bé vẫn cứ vi phạm. Quan trọng hơn, hãy cho con hiểu vì sao bạn lạiđặt ra giới hạn như vậy; rằng không chỉ bản thân những từ bậy kia mà cả tháiđộ khi thốt ra những lời ấy cũng là không tốt chút nào. Nhắc con rằng nhữngngười có cái kiểu ăn nói bậy bạ đó sẽ không được chào đón tại nhà bạn đâunhé. Hãy làm gương Nói bậy chửi thề khi bực tức, thất vọng hay căng thẳng có vẻ là mộthành động vô hại với người lớn; nhưng những bậc cha mẹ nào muốn dạy conthì tốt nhất nên từ bỏ thói quen này kẻo mà há miệng mắc quai. Chắc chắn có những quy chuẩn khác nhau để đánh giá hành vi củangười lớn với trẻ con, nhưng nếu con bạn thường nghe thấy những từ khônghay xuất hiện trong giao tiếp hàng ngày thì sẽ rất khó để thuyết phục đượcbé rằng đó là những từ mà bé không nên dùng. Hãy nghĩ con bạn như mộtmiếng bọt biển, một tờ giấy thấm, thấm tất cả những gì mà bé trông thấy,nghe thấy, và sau đó háo hức chia sẻ chúng với người khác – cả điều hay lẫnđiều dở. Thể hiện một hình ảnh tích cực Ngay cả trong những gia đình nơi mà tiêu chuẩn ngôn ngữ được coi làkhá thoải mái và dễ dãi thì trẻ con cũng cần được biết rằng: đa số nhữngngười khác ngoài gia đình chúng có thể coi việc nói bậy chửi thề là một biểuhiện thiếu tôn trọng và không chấp nhận được. Ít nhất thì bé cũng cần hiểurằng khi chọn cách nói bậy là chúng đang cho thấy mình là một người lườibiếng có vốn từ vựng hạn chế, khó có thể chấp nhận được và có vấn đề trongviệc thể hiện mình theo cách thông minh (và cả văn minh nữa). Cẩn thận lời ăn tiếng nói của chính bạn Vì đoạn băng ghi âm của con luôn trong trạng thái sẵn sàng, bạn hãyhạn chế những phản ứng thái quá để buột ra tiếng như “khốn kiếp” haynhững tiếng tương tự. Tốt hơn cả là tìm cách diễn tả cảm xúc của bạn: “Mẹkhông tìm thấy chìa khóa ở đâu cả, thật bực mình hết sức!” chẳng hạn. Nhưng nếu “lỡ” nói bậy trước mặt con, bạn có thể: Nhanh chóng chữa cháy, “lấp liếm” bằng từ khác gần âm, càng vui càng tốt; hoặc bạn cũng có thể dùng một tràng vần vèo – bằng cách táchcái từ bậy kia khỏi mạch văn (nói) và “nhận chìm” nó trong một chuỗi từkhác, bạn sẽ chuyển được sự chú ý của con khỏi từ không mong muốn kia. Tuy vậy, tốt nhất bạn nên thừa nhận sai lầm, rằng bạn không nên nói như vậy. Bạn cũng có thể nhân cơ hội này để nói chuyện với con, giúp bé hiểu về những chuẩn mực, điều gì được chấp nhận và điều gì không… Bên cạnh đó, như đã nói ở trên, bạn không nên cười khi nghe con nóibậy. Dù cho cái từ bậy kia khi thốt ra bằng giọng nói dễ thương trong vắtcủa con nghe có ngộ nghĩnh thế nào, dù tình huống ấy có khiến bạn muốnphá lên cười đến đâu thì cũng phải kìm lại hết. Bởi trong phần lớn trườnghợp, bé chưa hiểu được những từ kia có nghĩa là gì, và việc bố mẹ cười sẽkhiến bé tưởng lầm đó là một hành động hay và sẽ ra sức phát huy. Và bố mẹ cũng đừng nhắc đi nhắc lại tình huống ấy nhé, càng nhắcnhiều thì chỉ càng khiến bé nhớ cái từ xấu xí kia lâu hơn mà thôi. 2. Cùng nói chuyện Khi con đến tuổi thiếu niên thì việc nói bậy gần như là một “nghi lễgia nhập” vậy. Việc này quả thật không dễ dàng gì với các bậc phụ huynh,chúng ta lo con sẽ trở thành… mối đe dọa cho xã hội. Nhưng hãy thử nhớ lạimình đã như thế nào khi ở tuổi như con bây giờ. Việc trẻ nói bậy có rấtnhiều lý do, và bạn cần nói chuyện với con để hiểu được vấn đề trước khi điđến bất cứ kết luận nào. Nếu từ ngữ khó chịu đi cùng với thái độ hung hăng thì bạn cần canthiệp; nhưng trong hầu hết trường hợp, đó chỉ là cách mà các cô các cậuthêm mắm muối cho lời nói của mình hoặc để tỏ ra là mình đã lớn. Đó làmột phần của quá trìn ...