Làng biệt thự cổ độc đáo giữa Hà thành

Không nổi tiếng như Đường Lâm hay Cự Đà, lâu nay người ta vẫn vô tình quên (hay bỏ sót?) một báu vật kiến trúc giữa Hà thành. Đó là làng Cựu hay còn gọi là làng nhà Tây, thuộc xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, cách trung tâm Hà Nội khoảng 40km.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Làng biệt thự cổ độc đáo giữa Hà thành Làng biệt thự cổ độc đáo giữa Hà thành Không nổi tiếng như Đường Lâm hay Cự Đà, lâu nay người ta vẫn vô tình quên (haybỏ sót?) một báu vật kiến trúc giữa Hà thành. Đó là làng Cựu hay còn gọi là làng nhàTây, thuộc xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, cách trung tâm Hà Nội khoảng 40km. Quang cảnh ngõ xóm bình yên và hữu tình ở làng Cựu - Ảnh: Tiến Thành Một chiều đầu năm mới, chúng tôi tìm về làng Cựu để chiêm ngưỡng những kiến trúcbiệt thự cổ độc đáo nơi đây. Sương mù và mưa phùn khiến con đường vào làng kháquạnh quẽ, rét mướt. Cổng làng đồ sộ đã lấm tấm rêu phong nhưng vẫn ánh màu sơn vàng. Một bà lão quađường cho biết chiếc cổng đã được xây dựng từ rất lâu, đến nay người trong làng khôngai nhớ chính xác. Nguyên liệu chính để xây cổng là vôi vữa trộn với mật ăn, dù đã trảiqua mấy thập kỷ nắng mưa nhưng cổng làng Cựu vẫn bề thế, rắn chắc. Nhà thờ họ Trần là một công trình kiến trúc quan trọng của làng Cựu, được xây dựng theo phong cách kiến trúc thuần Việt - Ảnh: Tiến ThànhChiếc cổng nhà có khắc hình con tôm của cụ phó Du được xây dựng từnăm 1929 - Ảnh: Tiến ThànhHai ngôi nhà cổ lớn nhất ở làng Cựu - Ảnh: Tiến Thành Đường làng Cựu uốn cong hữu tình - Ảnh: Tiến Thành Chăm chú ngắm nhìn chiếc cổng, tôi có thể thấy sự kết hợp độc đáo giữa kiến trúcViệt - Pháp. Đó là sự giao thoa giữa những cột vuông, mái cong uốn lượn - nét đặc trưngcủa kiến trúc phương Đông và cột tròn, mái vòm - điểm nổi bật của kiến trúc phươngTây. Trên nền tường được tô điểm những hoa văn hiện đại, còn thấy rõ từng chữ nhovuông vức. Tất cả cho thấy sự khéo léo, công phu của những người thợ nề cũng như sự giàu có vàcon mắt thẩm mỹ tinh tế của người làng Cựu năm xưa. Ngõ xóm được lát gạch nghiên đỏ - Ảnh: Tiến ThànhHai tòa biệt thự cổ có lan can bắc qua như một cây cầu nhỏ xinh củaông Xã Vình - Ảnh: Tiến ThànhToạ lạc ngay đầu làng là một biệt thự to bề thế của ông Chu VănLuận nay đang bỏ hoang - Ảnh: H.Trang Cổng xưa - Ảnh: H.Trang Rẽ vào từng ngõ nhỏ của làng Cựu, tôi như vỡ òa cảm xúc vì lạ lẫm, xốn xang. Là lần đầu được chiêm ngưỡng hai biệt thự cổ nối vào nhau bởi chiếc lan can nhỏ xinhkiểu Pháp. Là những họa tiết được trang trí cầu kỳ trên cổng, như hình hoa đào, hoa sói,hình con tôm hùm, con lân, con phượng… Hay những đôi câu đối bằng chữ nho khắc intrước cổng, hai bên cửa hay trên những cột nhà… Và lạ thay, khắp làng Cựu không có những ngôi nhà cao tầng chót vót. Hầu hết lànhững căn nhà ba gian với khoảng sân rộng, kín cổng cao tường… Nó trở thành nét đặctrưng trong kiến trúc làng Cựu. Với riêng tôi, vui mừng hơn khi cơn lốc thương mại hóa đã chưa kéo tới đây. Cổng làng Cựu có tuổi đời hàng trăm năm, được xây theo phong cách kiến trúc Đông - Tây Phần lớn các biệt thự cổ ở làng Cựu đều đóng kín cửa do từ xưa nhiều chủ nhà đã ra Hà Nội sinh sống - Ảnh: Tiến Thành Dấu ấn thời gian và dấu ấn kiến trúc in đậm trên mỗi ngôi nhà - Ảnh: Tiến Thành Còn nhớ khi đặt chân tới làng, chúng tôi đã được người dân, từ bà cụ già đến các emnhỏ mời chào, chỉ dẫn những tòa biệt thự cổ nhất, đẹp nhất và kể chuyện rất chân tình. Tấm lòng thịnh tình và thảo thơm ấy khiến tôi càng mê đắm con người và cảnh vật nơiđây, về một làng Cựu bình yên và còn muôn vàn bí ẩn. Mong sao nơi đây sẽ sớm trởthành địa chỉ du lịch văn hóa xứng tầm... Làng thợ may vang bóng một thời Từ thời thuộc Pháp, làng Cựu đã nổi tiếng là làng thợ may “đệ nhất Hà thành”. Những người thợ may ở đây chuyên may quần áo phục vụ ngườiPháp và giới thượng lưu ở Hà Nội.Cũng nhờ nghề này mà rất nhiều người trong làng đã giàu lên nhanh chóng,trở thành những nhà tư sản thành đạt với những cửa hiệu ở Hà Nội và cảSài Gòn. Khi về làng, họ đua nhau xây những biệt thự nguy nga theo phongcách tân thời, biến làng Cựu cũ kỹ thuở nào trở thành một “làng Tây” sangtrọng. ...