(LĐO) – Hội đền Trần Nam Định và đền Trần Thái Bình là hai trong số những lễ hội được xếp vào danh sách những lễ hội lớn nhất nước ta. Cùng Laodong.com.vn điểm qua những chi tiết thú vị trong lịch sử của hai ngôi đền nổi tiếng này. Đền Trần - Nam Định Đền Trần là tên gọi chung một quần thể kiến trúc bao gồm 3 di tích xây vào những triều đại khác nhau ở Tức Mạc, nay thuộc phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, cách Hà Nội khoảng 94 km. Khu này rộng tới...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lễ hội Đền Trần - tinh thần hào khí Đông ALễ hội Đền Trần - tinh thần hào khí Đông A(LĐO) – Hội đền Trần Nam Định và đền Trần Thái Bình là hai trong sốnhững lễ hội được xếp vào danh sách những lễ hội lớn nhất nước ta. CùngLaodong.com.vn điểm qua những chi tiết thú vị trong lịch sử của hai ngôiđền nổi tiếng này.Đền Trần - Nam ĐịnhĐền Trần là tên gọi chung một quần thể kiến trúc bao gồm 3 di tích xây vàonhững triều đại khác nhau ở Tức Mạc, nay thuộc phường Lộc Vượng, thànhphố Nam Định, cách Hà Nội khoảng 94 km. Khu này rộng tới hàng chụchécta, được xây dựng trên nền Thái miếu cũ của nhà Trần đã bị quân Minhphá hủy vào thế kỷ 15, với đền Thiên Trường (hay đền Thượng) thờ 14 vịvua Trần, đền Cố Trạch (hay đền Hạ) thờ Trần Hưng Đạo và đền TrùngHoa...Trước khi vào đền, phải qua hệ thống cổng ngũ môn. Trên cổng ghi các chữHán “Chính nam môn” ( cổng chính phía nam) và Trần Miếu (Miếu thờ nhàTrần). Qua cổng là một hồ nước hình chữ nhật. Chính giữa phía sau hồ nướclà khu đền Thiên Trường. Phía Tây đền Thiên Trường là đền Trùng Hoa,phía Đông là đền Cố Trạch.Cả 3 đền đều có kiến trúc chung và quy mô ngang nhau. Mỗi đền gồm tòatiền đường 5 gian, tòa trung đường 5 gian và tòa chính tẩm 3 gian. Nối tiềnđường và trung đường là kinh đàn (thiêu hương) và 2 gian tả hữu vu.Đền Thiên Trường được xây trên nền Thái miếu và cung Trùng Quang củanhà Trần mà trước nữa là nhà thờ họ của họ Trần. Cung Trùng Quang là nơicác thái thượng hoàng nhà Trần sống và làm việc. Đền Trần hiện nay đượcdân địa phương xây bằng gỗ từ năm Chính Hòa thứ 15 (tức năm 1695).Đền Cố Trạch được xây vào năm 1894, đặt bài vị của Trần Hưng Đạo, giađình và gia tướng. Tiền đường của đền Cố Trạch là nơi đặt bài vị của 3 giatướng thân tín của Trần Hưng Đạo, đó là Phạm Ngộ, Phạm Ngũ Lão vàNguyễn Chế Nghĩa.Đền Trùng Hoa mới được chính quyền tỉnh Nam Định với sự hỗ trợ về kinhphí của chính phủ xây dựng từ năm 2000. Đền được xây trên nền cungTrùng Hoa xưa - nơi các đương kim hoàng đế nhà Trần về tham vấn các vịthái thượng hoàng. Trong đền Trùng Hoa có 14 pho tượng bằng đồng của 14hoàng đế nhà Trần đặt tại tòa trung đường và tòa chính tẩm. Tòa thiêu hươnglà nơi đặt ngai và bài vị thờ hội đồng các quan. Gian tả vu thờ các quan văn.Gian hữu vu thờ các quan võ.Lễ hội đền Trần diễn ra vào ngày 15 tháng Giêng. Lễ hội mở đầu bằng lễkhai ấn bắt đầu từ giờ Tý (giữa đêm). Thời gian gần đây, ngày càng nhiềungười tới hành lễ tại đền Trần vào dịp hội để xin/mua được tờ ấn với mongước sẽ được thăng tiến trong nghề nghiệp. Lễ rước ấn sẽ được bắt đầu từ nộicung đền Cố Trạch sang sân đền Thiên Trường theo nghi lễ truyền thống.Sau nghi thức này, nhà đền sẽ phát ấn miễn phí cho khách thập phương tạiba điểm: đền Thiên Trường, đền Cố Trạch, nhà trưng bày và dãy nhà phíatrước đền Trùng Hoa.Đền Trần - Thái BìnhĐền thờ các vua Trần trên đất phát tích Thái Bình (còn gọi là Thái ĐườngLăng) thuộc làng Tam Đường, xã Tiến Đức huyện Hưng Hà.Lịch sử Việt Nam ghi nhận vương triều nhà Trần có nhiều vị vua anh minhtuấn kiệt như Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông và rấtnhiều tướng kiệt xuất như Trần Thủ Độ, Trần Thị Dung; Trần Hưng Đạo...Thái Bình là vùng đất phát tích của vương triều Trần, vì cách đây hơn 700năm, tại đây các vị vua khai nghiệp nhà Trần được sinh ra, gia tộc nhà Trầndựa vào đây dấy nghiệp.Các vua Trần đã cho xây dựng một hành cung Long Hưng để tổ chức nhữngđại lễ mừng chiến thắng và Tam đường là nơi lưu giữ hài cốt của các tổ tiêntriều Trần như: Thủy tổ Trần Kinh, Thái tổ Trần Hấp, Nguyên tổ Trần Lý,Thái thượng hoàng Trần Thừa... Khi các vị vua và hoàng hậu băng hà thì cótới trên một nửa được an táng tại quê nhà và đều được xây lăng miếu phụngthờ, trong đó Thái Đường Lăng là nơi an nghỉ vĩnh hằng của các vị vua đầutriều Trần như Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông. Cáchoàng hậu sau khi qua đời đều được quy về hợp tác tại các lăng mộ như Thọlăng, Chiêu lăng, Dự lăng, Quy đức lăng. Năm tháng qua đi, lăng mộ ba vịvua đầu triều Trần và dòng sông Thái Sư vẫn còn đó. Hơn 7 thế kỷ, những divật nằm sâu trong lòng đất Tam Đường đã được khai quật, giúp hậu thế tìmlại một quần thể kiến trúc lăng mộ, kiến trúc hành cung Long Hưng uy nghi,hoành tráng.Trên diện tích 5175m2, đền thờ các vua Trần và Đức thánh Trần Hưng Đạođã được xây dựng công phu, uy nghi bề thế tọa lạc trên nền phế tích nằmgiữa trung tâm xã Tiến Đức với các hạng mục đã hoàn thành là tòa hậu cung,tòa bái đường, tả vu, hữu vu, nghi môn, đài hóa vàng, ba ngôi mộ các vuaTrần và một số công trình kiến trúc liên quan.Đây là một tổng thể kiến trúc rộng lớn, là nơi thờ tự các vua Trần. Các côngtrình kiến trúc được bố trí theo trục chính, chia thành các không gian, như:không gian hành lễ, không gian nội tự đền, không gian vườn cây xanh, làmột công trình kiến trúc kế thừa và phát huy truyền thống kiến trúc dân tộc -kiến trúc đình làng. Riêng Tòa hậu cung đền Trần là một phần trong tổng thểkiến trúc có kết cấu chữ đinh, gồm hai tòa tám gian, trên diện tích 359m2,được khởi dựng bởi sự tài hoa của những người thợ; sự góp mặt của đá tronghợp thể kiến trúc tôn vinh vẻ uy linh của hậu cung với hệ thống rồng đáđược chạm trổ tinh vi, sống động.Năm nay, tỉnh Thái Bình cũng tổ chức lễ hội đền Trần từ ngày 15 đến 17-2(13 đến 15 tháng Giêng) với một số nội dung chủ yếu như: Lễ rước chânnhang từ đền ra bến sông, lễ rước nước cùng chương trình văn hóa, nghệthuật dân gian hấp dẫn như: Thi hát chầu văn, thi ngâm thơ, biểu diễn vănnghệ quần chúng, múa rồng, lân, sư tử, thi gói bánh chưng, cỗ cá, thả diềusáo… Chương trình khai mạc lễ hội diễn ra vào tối 15-2 (13 tháng Giêng)với màn sử thi mang chủ đề Đất thiêng dựng nghiệp nhà Trần. Ban tổ chứclễ hội sẽ tổ chức dâng hương và ban phúc ấn sau khi lễ khai mạc kết thúc.Thu Hương (Tổng hợp) ...