Lịch sử Trang phục Việt Nam: Phần 2

Tài liệu Trang phục Việt Nam: Phần 2 tiếp tục giới thiệu đến bạn đọc trang phục Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám, các đặc điểm trang phục lễ cưới, trang phục lễ tang, trang phục tôn giáo, trang phục lực lượng vũ trang cách mạng. Đây là Tài liệu tham khảo hữu ích cho sinh viên ngành Thiết kế thời trang và một số chuyên ngành liên quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lịch sử Trang phục Việt Nam: Phần 2 Sau Cách mạng Tháng Tám Lịch sử đất nước có những thay đổi lớn lao: Cách mạng Tháng Tám (1945) thành công rồi sau đó là cuộc kháng chiến trường kỳ chống Pháp và chống Mỹ. Tổng khởi nghĩa và Ngày Tuyên ngôn Độc lập 2-9-1945 có ý nghĩa của một cuộc đổi đời to lớn, tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến nếp sống, nếp nghĩ của từng người dân. Thời gian từ ngày 19-8-1945 đến ngày 19-12-1946 không dài lắm, nhưng những hoạt động cách mạng của cả một dân tộc vừa giành được độc lập, tự do, diễn ra sôi nổi từ nông thôn đến thành thị, từ miền xuôi lên miền núi, trong Nam, ngoài Bắc, già trẻ, gái trai mọi tầng lớp… tạo nên một cuộc sống mới vô cùng phong phú. Cuộc sống mới đòi hỏi có những con người mới bắt đầu làm chủ cuộc đời mình. Trong nhân dân, người già như trẻ lại. Họ mặc những bộ quần áo mới đi họp, đi mít tinh. Lớp trẻ cảm thấy lớn lên, ghé vai đảm đương công tác cách mạng. Nhiều người cất áo the, khăn đóng, mặc áo cánh hoặc sơ mi, gọn gàng hơn. Phụ nữ nhà giàu bớt diêm dúa, đi theo chị em lao động làm việc công ích. Công nhân hăng hái đi đầu trong mọi lĩnh vực. Đặc biệt, ở lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng, diễn ra một cuộc sống sôi động, nhất là ở thành thị, các em mặc đồng phục, tập trung hội họp, đi trại, ca hát… bước đầu làm xóa nhòa cái ranh giới giữa con ông chủ, con chị sen, con ông đốc, con anh thợ… của những ngày trước. Chợ quê với các loại trang phục (tranh dân gian Hà Nội) TRANG PHỤC ĐÀN BÀ Trong những năm kháng chiến chống Pháp, trang phục của phụ nữ nông thôn có nhiều thay đổi để phù hợp với cuộc sống vừa lao động sản xuất, vừa chiến đấu. Chị em mặc gọn gàng: áo cánh nâu, cổ tròn hay cổ quả tim, trong mặc áo lót không tay, quần đen bằng vải phin hay láng. Vấn khăn và chít khăn vuông mỏ quạ. Những người thoát ly làm cán bộ mặc sơ mi hoặc áo kiểu đại cán, tay thẳng, cổ hình cánh nhạn, áo thường may bằng vải màu xanh hòa bình hay ka-ki màu xi-măng, màu be hồng, chít khăn, búi tóc hoặc cặp tóc… Đi dép cao su đen. Thời gian này, ở vùng tự do, hầu như vắng bóng những chiếc áo dài màu sắc của nữ thanh niên. Nhưng các bà, các cụ vẫn mặc áo dài tứ thân, năm thân đi mít tinh, đi lễ, đi họp… Ở miền Trung và miền Nam, phụ nữ vẫn giữ được nền nếp ăn mặc truyền thống. Ở vùng Pháp tạm chiếm cũng không có gì thay đổi đặc biệt lắm trong tầng lớp phụ nữ lao động, tiểu thương và một số phụ nữ tiểu tư sản. Hòa bình lập lại, miền Bắc được hoàn toàn giải phóng. Tiếp đó nhân dân ta lại phải tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Nửa nước phía Nam bị tạm chiếm. Những người phụ nữ miền Nam đã góp phần đáng kể trong cuộc đấu tranh anh dũng với danh nghĩa là đội [62] quân tóc dài nổi tiếng. Quần áo bà ba, khăn rằn trên đầu hay vắt vai, đội quân này đã làm cho giặc Mỹ nhiều phen điêu đứng. Không thể không nhắc đến những đôi dép cao su truyền thống và sau đó là chiếc mũ tai bèo điển hình, đánh dấu nét đặc thù về trang phục của những chiến sĩ gái và trai chống Mỹ, cứu nước, ở miền Nam trong thời kỳ này. Miền Bắc vừa chiến đấu vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội. Phụ nữ thành thị, nông thôn đều tích cực tham gia hoạt động xã hội. Để phù hợp với cuộc sống mới, phụ nữ thành thị lại dần dần thay đổi cách ăn mặc từ xênh xang đến gọn gàng khỏe khoắn. Phụ nữ nông thôn miền Bắc 1,2. Phụ nữ ngoại thành 3,4. Phụ nữ nông thôn khi lao động mùa đông Người nhiều tuổi thường mặc áo cánh ngắn hoặc áo kiểu bà ba, may sát eo, tà rộng, thân dài, đường gấu cong hình vành lược. Cửa tay rộng. Cổ áo hình quả tim hoặc cổ thìa, cổ vuông…, áo may bằng các loại vải mỏng như phin nõn, lụa, pa pơ lin… Cán bộ, nhân viên cơ quan, xí nghiệp thường mặc áo sơ mi kiểu Hồng Kông, cổ bẻ, tay thụng. Hầu hết nữ thanh niên mặc áo sơ mi chiết eo hay kiểu Hồng Kông. Tay áo dài, cửa tay có măng sét to hoặc nhỏ, hoặc tay lửng 3/4, hay áo cộc tay, vai bồng. Các kiểu cổ áo: một ve, hai ve, (tròn, nhọn, vuông), lá sen nằm, lá sen đứng, lá sen vuông, v.v… Áo may bằng nhiều loại vải và nhiều màu sắc, điểm hoa hoặc kẻ ô, kẻ sọc. Quần màu đen được dùng phổ biến trong mọi tầng lớp, thường được may bằng lụa chéo, lụa trơn, lụa hoa hay sa tanh, lanh, phíp, v.v… Mùa rét, các bà, các cô thường mặc áo bông Tàu: cổ áo đứng cao 5cm (như cổ áo dài), vai tra, cửa tay rộng. Áo thắt eo, tà rộng, chần mỏng, cài khuy, khuy thường bằng vải tết hình chiếc lá hay hình bướm, thường cùng màu với vải áo. Kiểu áo bông này mặc gọn và đẹp. Còn áo kép là loại áo may bằng hai lần vải dày, mặt ngoài là nhung, hoặc sa tanh hoa hay trơn…, trong lót lụa hoặc ta tăng các màu, cũng may như hình thức áo bông Tàu nhưng ở giữa không có bông (áo kép thường mặc vào mùa thu). Thiếu nữ và thanh niên mặc áo vét Hồng Kông có li hay may thẳng, bằng vải ka ki dày. Cổ hai ve nhọn hay tròn hoặc lá sen đứng. Một hàng cúc cài ở giữa hay cài lệch bên ngực. Có hai túi, cửa túi nằm ngang hay chéo. Tay thẳng, gấu tay gập vào trong hay lật ra ngoài. Áo len các loại: dài tay hoặc không tay. Áo mở, cài cúc, hay áo chui đầu, thân áo dài đến cạp quần, mặc ra ngoài áo sơ mi hay ở trong áo vét. Cổ quàng khăn san, khăn lụa, khăn hoa hoặc khăn len… Phụ nữ vấn khăn (Bắc Kỳ) Thiếu nữ vấn khăn (Trung Kỳ) Phụ nữ hoàng tộc vấn khăn vành dây (Huế) Phụ nữ Hà Nội vấn khăn vành dây Người đứng tuổi thường quấn tóc trần, búi tóc hoặc uốn tóc. Trẻ tuổi, nữ thanh niên, cặp tóc, tết tóc đuôi sam, cắt tóc ngắn đến ngang vai hoặc uốn tóc. Đi guốc gỗ hay guốc nhựa đế bằng, hoặc cao gót từ 5cm-7cm-9cm lòng máng, có một quai ngang hay hai quai chéo. Người cao thường đi dép lê bằng nhựa nhiều kiểu và màu khác nhau. Chiếc áo cánh của chị em nông thôn miền Bắc từ năm 1954 đã được cải tiến nhiều: thân áo may sát eo hơn, vạt áo lượn vòng. Ngoài màu nâu, còn dùng màu xanh hòa bình, trắng, hồng… bằng nhiều loại vải khác nhau. Hình .ảnh những cô dân quân áo cánh nâu non, chít khăn vuông mỏ quạ, chiếc thắt lưng da to ...