Liệt dạ dày (Gastroparesis)

Nguyên nhân liệt dạ dày:Thường không tìm thấy nguyên nhân rõ rệt, kế đến là hậu quả của đái tháo đường, liệt dạ dày sau phẫu thuật và các nguyên nhân ít gặp khác.Rối loạnN%Vô căn5235,6 Sau nhiễm siêu vi128,2Đái tháo đường4228,8 Sau phẫu thuật1913,0Bệnh Parkinson’s117,5Bệnh Collagen mạch máu tự miễn74,8 Giả tắc ruột64,1Linh tinh96,2B- Đặc điểm cơn đau của 28 bệnh nhân liệt dạ dày Cơn đau thường khu trú ở vùng thượng vị, đau dạng nóng xót, quặn từng cơn và đau nhiều về đêm, tăng sau bữa ănĐặc điểm Khu trú Thượng vị Liên tục Nóng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Liệt dạ dày (Gastroparesis) Liệt dạ dày (Gastroparesis) A- Nguyên nhân liệt dạ dày: Thường không tìm thấy nguyên nhân rõ rệt, kế đến là hậu quả của đái tháođường, liệt dạ dày sau phẫu thuật và các nguyên nhân ít gặp khác. Rối loạn N % Vô căn 52 35,6 Sau nhiễm siêu vi 12 8,2 Đái tháo đường4228,8Sau phẫu thuật1913,0Bệnh Parkinson’s117,5Bệnh Collagen mạch máu tự miễn74,8Giả tắc ruột64,1Linh tinh 9 6,2 B- Đặc điểm cơn đau của 28 bệnh nhân liệt dạ dày Cơn đau thường khu trú ở vùng thượng vị, đau dạng nóng xót, quặn từngcơn và đau nhiều về đêm, tăng sau bữa ăn Đặc điểm Khu trú Thượng vị Liên tục Nóng xót, mơ hồ, quặn thắt Về đêmTăng sau ăn Giảm sau bữa ăn % 76 36 28 64 80 60 15 C- Thuốc có tác dụng tăng co bóp dạ dày Các thuốc nhóm này có tác dụng tăng co bóp dạ dày, rút ngắn thời gian làmrỗng dạ dày, giảm bớt triệu chứng đầy hơi, lình bình sau khi ăn Thuốc Cơ chế tác dụng Liều lượng Metoclopramide -Đối kháng thụ thể Dopamine D2-Thúc đẩy tiết acetylcholine từ các dây thần kinh ruột tại thụ thể 5-HT4-Đối kháng thụ thể 5-HT35-20 mg ngày 2 lầnErythromycinĐối kháng cạnh tranh thụ thể Motilin50-250 mg ngày 4 lầnDomperidoneĐối kháng thụ thể dopamine ngoại biên D210-30 mg ngày 2-3 lầnBethanecholĐối kháng cạnh tranh thụ thể Muscarinic25 mg ngày 2 lầnPyridostigmineỨc chế Acetylcholinesterase30-60 mg ngày 2 lần D- Thuốc thuộc nhóm chống nôn Các thuốc sau đây có tác dụng chống nôn và buồn nôn, một triệu chứng rấtthường gặp trong bệnh lý liệt dạ dày. Ngoài ra chúng còn tác dụng an thần, giải loâu, chống trầm cảm. Tuy nhiên, tác dụng của chúng trên việc làm rỗng dạ dày cònnhiều điều cần nghiên cứu thêm Loại thuốc Ví dụ Tác dụng trên việc làm rỗng dạ dày Đối kháng Dopamine Prochlorperazine, thiethylperazine Thay đổi Đối kháng thụ thể Muscarinic Scopolamine Kéo dài Đối kháng thụ thể Histamine H1 Dimenhydrinate, meclizineKéo dàiĐối kháng thụ thể Serotonin 5-HT3Ondansetron, granisetronThay đổiĐối kháng thụ thể Neurokinin NK1AprepitantKéo dàiCannabinoidsDronabinolKéo dàiChống trầm cảm 3 vòngAmitriptyline, nortriptylineKéo dàiCác thuốc chống trầm cảm khácMirtazapine ? Benzodiazepines Lorazepam ? Corticosteroids Prednisone ? E- Biến chứng: Các biến chứng của liệt dạ dày có thể kể: - Suy dinh dưỡng; thức ăn nằm lâu ở dạ dày gây cảm giác khó chịu khiếnbịnh nhân chán ăn, suy dinh dưỡng - Sút cân: chậm hấp thu các chất dinh dưỡng và vitamin, lên men thức ăn ứđọng ở dạ dày do vi sinh vật nguy hiểm khiến bịnh nhân sút cân, suy kiệt - Bezoar: Thức ăn ứ đọng lâu ở dạ dày kết hợp với các chất xơ, các thuốcchống acid, băng dạ dày mà bệnh nhân thường dùng tạo thành một khối cứng gọilà bezoar. Bezoar gây cảm giác đầy hơi khó chịu, buồn nôn và nôn. Khi di chuyểnxuống tá tràng hoặc hổng tràng, nó có thể gây những biến chứng rất nguy hiểm F- Chế Độ Ăn - Ngoài thuốc men bệnh nhân cần có chế độ ăn ít chất xơ, nên chia thànhnhiều bữa ăn nhỏ, chế độ ăn ít chất béo. Nên ăn thức ăn xay nát và nhiều chấtlỏng: cháo, xúp v.v. - Đối với bệnh nhân đái tháo đường cần chú ý kiểm soát tốt đường huyết. - Nên dùng thêm vitamin, đặc biệt các vitamin nhóm B ( B1, B12 v.v.) G-Một số phương pháp điều trị khác: - Một số trường hợp nặng cần phải đặt ống thông hỗng tràng qua da thànhbụng và bơm thức ăn lỏng qua ống - Phẫu thuật: Một số trường hợp nặng điều trị nội khoa không hiệu quả cầnphẫu thuật kẹp bớt phần dưới của dạ dày hoặc nối tắt dạ dày xuống hỗng tràng.Phẫu thuật có thể gây nhiều biến chứng nên chỉ dùng như chọn lựa sau cùng. - Một số phương pháp điều trị mới: tiêm Botulinum toxin vào vùng môn vịhoặc đặt máy tạo nhịp cho dạ dày (gastric pacemaker) để tăng sức co bóp của dạdày cũng cho kết quả rất đáng khích lệ.BS ĐỒNG NGỌC KHANH – BV Đa Khoa Hoàn Mỹ Sài Gòn. ...