LIỆT NỬA NGƯỜI - BÁN THÂN BẤT TOẠI HIÉMIPLÉGIE – HEMIPIEGY

Sách ‘Tự điển Điều Trị Học Thực Hành’ định nghĩa: Liệt nửa người là khi mất hoặc giảm vận động ở một hoặc nhiều dây thần kinh sọ não, một tay, một chân. Đa số bịnh này là do di chứng của tai biến mạch máu não gây ra.Theo báo cáo của “Hiệp Hội Tim” của Mỹ năm 1977 ở Mỹ có đến 1,6 triệu người bị bịnh này. Và hằng năm có khoảng 500.000 trường hợp mới bịnh, phần lớn xẩy ra sau 55 tuổi.YHCT xếp vào loại Thiên khô, Đại duyệt (Nội Kinh), Bán thân bất toại, Trúng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LIỆT NỬA NGƯỜI - BÁN THÂN BẤT TOẠI HIÉMIPLÉGIE – HEMIPIEGY TRƯỜNG …………………. KHOA………………………. ----- ----- GIẢI PHẨU BỆNHLIỆT NỬA NGƯỜI - BÁN THÂN BẤTTOẠI HIÉMIPLÉGIE – HEMIPIEGY LIỆT NỬA NGƯỜI - BÁN THÂN BẤT TOẠI - HIÉMIPLÉGIE – HEMIPIEGYĐại CươngSách ‘Tự điển Điều Trị Học Thực Hành’ định nghĩa: Liệt nửa người là khi mấthoặc giảm vận động ở một hoặc nhiều dây thần kinh sọ não, một tay, một chân.Đa số bịnh này là do di chứng của tai biến mạch máu não gây ra.Theo báo cáo của “Hiệp Hội Tim” của Mỹ năm 1977 ở Mỹ có đến 1,6 triệu ngườibị bịnh này. Và hằng năm có khoảng 500.000 trường hợp mới bịnh, phần lớn xẩyra sau 55 tuổi.YHCT xếp vào loại Thiên khô, Đại duyệt (Nội Kinh), Bán thân bất toại, Trúngphong, Thốt trúng, Loại trúng, Não huyết quản Ý ngoại (Kim Quỹ Yếu Lược -Châm Cứu Học Thượng Hải), Thân hoán (Châm Cứu Đại Thành). Phong phì,Phong ý (Trung Y Học Khái Luận).Sách ‘Y Kinh Tố Hồi Tập’ ghi: “Có người thình lình ngã ra cứng đờ, hoặc mộtnửa người bị liệt không cử động được, hoặc tay chân không co lại đ ược, hoặc hônmê không biết gì, hoặc chết hoặc không chết, thông thường gọi đó là Trúng Phongmà trong các sách cũng nhận là Trúng Phong mà chữa”.Phân Loại- YHHĐ dựa vào thể trạng bịnh, chia làm 2 thể:1- Liệt cứng với tăng trương lực cơ.2- Liệt mềm với giảm trương lực cơ.- YHCT dựa vào vùng bịnh và thể bịnh chia ra làm 4 loại:1- Phong trúng kinh lạc (chỉ liệt 1/2 người, không có hôn mê)2- Phong trúng tạng phủ (liệt kèm hôn mê)3- Hôn mê kiểu co cứng là chứng Bế (thực chứng)4- Hôn mê, liệt mềm, trụy mạch là chúng Thoát (hư chứng).Nguyên Nhân1- Theo YHHĐ (sách Triệu Chứng Học Nội khoa)a) Nơi người lớn tuổi:1- Chảy máu não do tăng huyết áp.2- Nhũn não vì động mạch bị tắc.. Trong bịnh xơ cứng động mạch.. Hoặc do cục máu phát sinh tại chỗ hoặc từ xa đưa đến như trong trường hợp van2 lá.b) Nơi người trẻ.1- Các bịnh tim.. Hẹp van 2 lá. Viêm màng trong tim cấp, loét sùi hoặc bán cấp ác tính.2- Viêm động mạch do giang mai.3- Do nhuyễn não hoặc xuất huyết não, do Ha tăng.c) Nơi trẻ nhỏ.1- Động mạch bị viêm do virút.2- Màng não hoặc não bị viêm (do vi rut, vi khuẩn hoặc lao).3- Biến chứng não của bịnh tai giữa viêm, xương chũn tai viêm.d) Chung cho cả 3 loại.1- U não.2- Áp xe não.Nguyên nhân theo YHCT- Thiên ‘Điều Kinh Luận’ (Tố Vấn 62) ghi: “Khí và huyết cùng đi lên thì gây rachứng Đại Quyết”.- Thiên ‘Thích Tiết Chân Tà’ (Linh Khu 75) ghi: “Hư tà xâm nhập vào nửa ngườiđi vào sâu, trú ở phần Vinh vệ, Vinh vệ yếu thì chân khí bị mấy, chỉ còn lại tà khí,gây nên chứng Thiên khô”.- Sách Kim Quỹ Yếu Lược, mục ‘Trúng Phong’ ghi: “Kinh mạch h ư không, phongtà thừa cơ xâm nhập”.- Đời nhà Nguyên, Thanh các tác giả của:. Sách ‘Hà Gian Lục Thư’ cho là tâm hỏa quá vượng.. Sách ‘Đông Viên Thập Thư’ cho là Chính khí hư.. Sách ‘Đan Khê Tâm Pháp’ chủ trương do Thấp, Đờm và Nhiệt gây ra. Các tàiliệu trên đều cho rằng nguyên nhân gây nên trúng phong do yếu tố bên trong (nộitại)Sau này sách giáo khoa triển khai thêm:- Theo sách NKHT, Hải, trúng phong, thường do:1- Tình chí bị tổn thương, sinh hoạt mất bình thường, âm dương trong người bị rốiloạn, đặc biệt thận âm suy yếu không chuyển lên tim được. Tâm hỏa vượng lên,can không được nuôi dưỡng, can hỏa bốc lên trên, sau cùng can hỏa bạo phát, máubị dồn lên gây ra bịnh này.2- Ăn uống khống điều độ, lao lực quá sức, tỳ không kiện vận được làm thấp đìnhtrệ lại sinh đờm, đờm uất hóa nhiệt, can phong cùng đởm quấy nhiễu bên trên, chekín thanh khiếu, nhập vào kinh lạc mà phát bịnh đột ngột.3- Do cơ thể vốn đã bị âm hư dương vượng, đờm trịch quá thịnh lại thêm ngoạicảm phong tà thức đẩy nội phong gây ra bịnh.Như vậy Phong (Can phong), Hỏa (tâm hỏa, can hỏa) đ àm (thấp đởm) phong đàm,Khí (khí hư, khí nghịch), Huyết (huyết ứ) ảnh hưởng lẫn nhau gây ra chứng TrúngPhong.Theo sách NKHT.Đô, 2 yếu tố chính gây ra chứng Trúng Phong:1- Can phong nội động và liên hệ cả với Thận, Tâm và Tỳ nhưng Can là chính.2- Khí hư huyết ứ.- Sách “Châm Cứu Học Giảng nghĩa” giải thích:Nguyên nhân pháp sinh chứng Trúng phong chủ yếu do Âm D ương Tạng Phủ củangười ta bị mất quân bình mà lại hay lo buồn tức giận, hoặc uống rượu, lao lực,phòng sự...làm cho phong dương bùng lên, tâm hỏa vượng lên, khí huyết cùng đilên, đởm trọc, vít lấy các khiếu, lạc, làm cho công năng của tạng phủ hoặc huyết bịmất gây thành chứng thoát...- Theo sách :Châm cứu Học VN nguyên nhân gây ra trúng phong liệt nửa ngườithường do:. Nhân tố bên ngoài (hư tà tặc phong) tác động đột ngột vào kinh lạc, tạng phủ.. Nhân tố bên trong: Hỏa thịnh (do thận thủy suy kém, tâm hỏa bốc lên, bịnh liênhệ với tâm-thận). Phong dương (do thận âm hư can dương vượng, gây ra nộiphong-bịnh liên hệ với can-thận) Đờm nhiệt (do thấp sinh đờm, đờm uất trệ sinhnhiệt, nhiệt th ...