Liêu trai chí dị - Phần 47

Miền Trực Lệ có thư sinh họ Mộ, tự là Thiềm Cung, con một thương gia tên là Mộ Tiểu Hoàn, thông minh ham học. Vừa tròn mười sáu tuổi thì người cha cho rằng theo đuổi nghề văn chỉ là viễn vong, bắt bỏ học theo nghề buôn. Chàng theo cha tới đấ Sở (2), mỗi khi trong thuyền rổi rãi, lại mở sách ngâm đọc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Liêu trai chí dị - Phần 47 Phần 47 Bạch Thu LuyệnMiền Trực Lệ có thư sinh họ Mộ, tự là Thiềm Cung, con một thương gia tên là MộTiểu Hoàn, thông minh ham học. Vừa tròn mười sáu tuổi thì người cha cho rằng theođuổi nghề văn chỉ là viễn vong, bắt bỏ học theo nghề buôn. Chàng theo cha tới đấ Sở(2), mỗi khi trong thuyền rổi rãi, lại mở sách ngâm đọc.Đến Vũ Xương, cha lên quán trọ để cất trữ hàng. Nhân những lúc cha ra ngoài, chàngcầm lấy sách đọc thơ, tiếng ngâm sang sảng. Bỗng chốc thấy ngoài cửa sổ có bóng ailay động, tựa hồ như một người nào đó đang nghe trộm, nhưng cũng chẳng để ý ngờvực. Một đêm cha đi uống rượu, lâu không về. Chàng ngâm nga càng réo rắc hơn. Tựnhiên có một người quanh quẩn ngoài song, ánh trăng soi rõ mồn một. Lấy làm lạ, vộichạy ra xem, thì là một thiếu nữ đẹp nghiêng thành, tuổi mười lăm mười sáu; thoángtrông thấy chàng đã lẩn đi mất.Vài ba ngày sau, chở hàng quay về miền Bắc, chiều tối đậu thuyền bên bờ hồ. Chavừa ra khỏi thuyền, một người đàn bà đã bước vào, nói:- Chàng hại con gái tôi rồi.Chàng kinh ngạc hỏi nguồn cơn, đáp rằng:- Tôi họ Bạch, được một gái tên là Thu Luyện, cũng hơi am hiểu chữ nghĩa, nói rằnglúc ở quận thành được nghe giọng ngâm thanh tao của cậu bỗng đem lòng quyếnluyến, đến nỗi bỏ cả ăn ngủ, ý muốn kết mối lương duyên, xin đừng cự tuyệt.Chàng trong lòng thích lắm, song vẫn còn lo cha giận, nên lấy tình thực mà tỏ lại. Bàgià không tin hẳn, bắt phải thề nguyền. Chàng không chịu. Bà giận nói:- Việc nhân duyên ở đời, có kẻ cầu mong đem sính lễ đến mà không được. Nay lão tựmình đứng ra làm mối cho con lại không đắt. Còn gì nhục nhã hơn! Đã thế xin chớnghĩ đến việc về đất Bắc nữa.Nói rồi bỏ đi. Một lát sau cha về, chàng dùng lời khéo léo giải bày với cha, ngầmmong cha chấp thuận, chưng cha lấy cớ đường xá xa xôi, lại có ý khinh rẻ các cô gái“hoài xuân” (2), nên cười mà bỏ qua.Chỗ đậu thuyền, nước chống con sào không thấu, đến đêm cát sỏi bỗng bồi lên,thuyền mắc cạn không sao quay trở được. Hàng năm, thuyền buôn trong hồ gặp nạnnày vẫn phải đậu lại, chờ đến tận mùa nước hoa đào (3) năm sau. Bấy giờ hàng hóacác nơi chưa kịp gởi đến, những gì trong thuyền đều tăng giá gấp trăm; vì thế ngườicha cũng không thấy lo phiền, chỉ tính cách làm sao sang năm thuyền từ Nam về, hàngvẫn giữ được giá. Thế là ông để con ở lại, còn mình trở về nhà. Chàng mừng thầm chỉtiếc không hỏi kỹ làng ở của bà cụ.Trời chạng vạng, bà già cùng với con hầu dìu một nữ lang tới, cởi áo khoác và đặtnàng nằm lên giường, rồi quay nhìn chàng mà rằng:- Bệnh người ta đã đến nước này, xin đừng ghếch đầu lên gối làm ra vô sự nữa.Nói rồi đi liền. Chàng mới nghe thì hoảng, nhưng cầm đèn soi vào cô gái mới hay,bệnh trạng vẫn không giảm vẻ yêu kiều, làn thu ba vẫn không ngớt lóng lánh. Lại gầnhỏi han, chỉ một nụ cười yếu ớt đáp lại. Chàng cố ép nàng lên tiếng, thì nói:- Xin hãy vì thiếp mà ngâm cho nghe bài “Vì chàng tiều tụy, thẹn cùng chàng”.Chàng mừng cuống lên, rất muốn chuyện thân cận, nhưng lại thương còn ốm yếu, nênchỉ lấy tay sờ vào bụng vuốt ve và ghé môi hôn hít làm vui. Cô gái chợt rạng rỡ mặtmày tưuơi cười nói:- Hãy ngâm cho thiếp ba lần bài thơ “Từng nếp áo là” của Vương Kiến (4) bệnh sẽkhỏi.Chàng nghe lời, mới ngâm xong lần thứ hai nàng đã xốc áo ngồi dậy nói rằng:- Thiếp khỏi rồi.Lại ngâm tiếp, thì nàng cất gịong yêu kiều run rẩy họa theo. Chàng bây giờ tâm thần ýchí đều phiêu diêu, bèn tắc đèn cùng nằm ngủ. Trời chưa sáng rõ nàng đã trở dậy bảo:- Mẹ già sắp đến rồi.Một chốc bà già quả nhiên bước vào. Nhìn thấy con gái đang ngồi vui tươi, mặt điểmtrang lộng lẫy, bất giác cũng mừng rỡ. Giục về,, cô gái cúi đầu không nói. Bà lập tứcvề ngay, bảo con:- Mày còn muốn vui đùa với lang quân, thôi thì mặc mày.Chàng cũng nhân đó hỏi đến nơi ăn chốn ở của nàng. Nàng đáp:- Thiếp với chàng chẳng qua mới là bạn sơ giao, việc cưới xin đã lấy gì làm chắc, cầngì phải biết đến nhà cửa.Tuy thế, hai bên vẫn yêu thương nồng mặn, thề thốt keo sơn. Một hôm cô gái chợtngồi dậy, khêu đèn, mở sách ra xem rồi bùi ngùi rơi lệ. Chàng cũng vội trở dậy hỏihan. Nàng nói:- Ông về sắp trở lại. Câu chuyện giữa đôi ta, thiếp vừa giở sách bói một quẻ, đúngvào bài Giang Nam khúc của Lý Ích (5) ý bài thơ chẳng được lành.Chàng vỗ về khuyên giải bảo nàng:- Câu đầu bài thơ là “Cưới được chàng lái buôn đất Cù Đường” thì đó là “đại cát”, chứcòn gì mà chẳng lành.Nàng bèn tươi dần nét mặt, đứng lên từ biệt, nói:- Xin tạm chia tay, kẻo trời sáng lại nhiều người nhòm ngó.Chàng nắm tay nghẹn ngào hỏi:- Nếu việc lương duyên êm thắm thì biết tìm đâu mà báo cho nhau?Đáp:- Thiếp vẫn thường cắt người dò la, việc êm thắm hay không thế nào mà chẳng biết.Chàng định lên bờ tiễn chân, nhưng nàng cố ý từ mà đi.Chẳng bao lâu ông Mộ quả trở lại. Chàng lân la kể tình thực. Cha ngờ là dắt gái lầuxanh về, nổi giận quát mắng tàn tệ. Đến khi xét thấy của cả ...