Liêu trai chí dị - Phần 56

Liễu Phương Hoa, người đất Bảo Định người giàu có nhất trong làng, tính khảng khái, ưa tiếp đãi khách cho nên trên tiệc từng tụ hợp trăm người. Lại hay giúp đỡ người ta trong lúc nguy cấp, bạc vàng không tiếc. Bạn bè khách khứa vay mượn không trả sự thường thấy. Duy có một người khách là Cung Mộng Bật, người Thiểm Tây, trước sau chưa hề cầu xin chuyện gì hoặc hỏi vay đồng nào. Một lần đến chơi, ở lại hàng năm, người nói năng lanh lẹ đứng đắn cho nên Liễu hay cùng ăn...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Liêu trai chí dị - Phần 56 Phần 56 Vạn Lý Tầm PhuLiễu Phương Hoa, người đất Bảo Định người giàu có nhất trong làng, tính khảng khái,ưa tiếp đãi khách cho nên trên tiệc từng tụ hợp trăm người. Lại hay giúp đỡ người tatrong lúc nguy cấp, bạc vàng không tiếc. Bạn bè khách khứa vay mượn không trả sựthường thấy.Duy có một người khách là Cung Mộng Bật, người Thiểm Tây, trước sau chưa hề cầuxin chuyện gì hoặc hỏi vay đồng nào. Một lần đến chơi, ở lại hàng năm, người nóinăng lanh lẹ đứng đắn cho nên Liễu hay cùng ăn ở chuyện trò nhiều hơn những kháchkhác.Con trai của Liễu tên là Hòa, lúc này còn bé, vẫn gọi Cung là chú. Cung thích chơi vớiHòa, mỗi lần Hoà ở trường học về, cùng nhau gỡ những viên gạch lát trong nhà lênchôn đá vụn ở dưới, giả như chôn dấu vàng bạc, lấy thế làm vui. Nhà năm gian, bớiđào chôn dấu khắp. Mọi người cười là tính khí trẻ con, chỉ có Hòa là ưa đùa nghịchvới Cung là thân mật hơn ai hết.Mười năm sau, nhà hơi kém, không thể làm vừa lòng của nhiều khách khứa đòi hỏi,thành ra khách khứa vắng dần. Tuy vậy trong nhà vẫn đôi ba chục người hội họp rượutrà chuyện vãn, thâu canh suốt sáng là thường.Tuổi Liễu càng về già, nhà càng sa sút, nhưng vẫn còn cắp ruộng bán dần lấy tiền đểnhững khi có khách đến thì mổ gà, dọn cơm rượu đãi đằng.Hòa cũng xài lớn theo gương cha, mời thỉnh các bạn bè con nít với nhau, Liễu biết màchẳng ngăn cản gì.Không bao lâu, Liễu thọ bệnh qua đời, trong nhà đến nỗi không còn tiền để lo liệuviệc tang. Cung bèn xuất tiền túi ra lo liệu giùm. Vì thế, Hòa càng mang ơn, phàm việcgì lớn nhỏ, đều nhờ chú trông nom.Mỗi lần Cung ở ngoài về, tất có bọc ít ngói bể gạch vụn về ném vào trong xó. Nộinhà không ai hiểu là ý gì.Hòa thường than thở cảnh nghèo với Cung, Cung nói:- Cháu không biết sự làm việc khó khăn vất vả, dù bây giờ có đưa cho cháu ngàn vàng,cháu cũng vung vãi hết ngay. Thằng con trai chỉ lo không biết tự lập chứ lo gì nghèo.Một hôm Cung từ giã ra đi, Hòa khóc và năn nỉ mau mau trở lại, Cung gật đầu rồi ra đi.Hòa nghèo đến nỗi ăn uống hàng ngày cũng thiếu thốn, có gì cầm bán mãi, đến nỗikhông còn thứ gì cần bán nữa. Hàng ngày mong chú Cung đến, hầu lo chạy dùm mình,nhưng Cung vẫn vắng bặt tăm bặt tích, như chim hạc vàng một đi không về.Nguyên hồi Liễu còn sống, đi dạm hỏi con gái nhà họ Huỳnh ở quận Vô Cực cho Hòa.Họ Huỳnh nhà giàu có, sau khi nghe Liễu hết của nghèo, cho nên đã ngầm có ý trở mặtnuốt lời.Khi Liễu mất, nhà có gửi thiếp báo tang đến. Huỳnh làm lơ chẳng đến phúng điếu chihết. Ai nấy cũng nghĩ tại đường sá xa xôi mà thể lượng.Đến lúc mãn tang, mẹ Hòa sai Hòa tự đến nhà nhạc gia để xin hẹn ngày cưới, trong ýtrông mong Huỳnh thấy cảnh nghèo túng mà đoái thương giúp đỡ con rể vậy.Nào ngờ khi Hòa đến nơi, Huỳnh nghe nói áo giày lôi thôi rách rưới, bèn ngầm bảo kẻgiữ cổng không cho Hòa vào, chỉ nhắn miệng rằng, về lo kiếm trăm bạc rồi hãy trở lạiđây, bằng không thì từ nay xin tuyệt.Hòa nghe, khóc lóc thảm thiết. Bà lão họ Lưu ở đối cửa thấy thế động lòng thươnghại, gọi Hòa vào cho ăn, lại tặng ba trăm đồng tiền, bảo kiếm đường về quê quán đi.Về nhà thuật lại nông nỗi cho mẹ nghe, mẹ cũng phẫn uất xót xa nhưng không biếtlàm sao khác hơn. Nhân đó, đến khách khứa thuở xưa vay mượn của nhà mình nhiều,mười ông còn đến tám chín ông chưa trả, bà liền bảo Hòa chọn lựa những ông giàu cóthì đến mà cầu họ giúp đỡ lại, Hòa lắc đầu:- Mẹ ơi, ngày xưa họ lui tới giao du với nhà ta, chỉ vì nhà ta có tiền của nhiều đó thôi.Phải chi ngày nay con ngồi xe sang, cưỡi ngựa quý, thì vay mượn người ta ngàn vàngchẳng khó chi đâu. Nay cảnh nhà ta nghèo khổ sa sút thế này, còn ai nhớ lại ơn xưanghĩa cũ mà hòng. Vả lại cha con sinh thời, cho ai vay mượn cũng chẳng có giấy tờ gì,nay đi đòi họ rất khó khăn lắm.Nhưng mẹ cố ép, Hòa đi hơn hai mươi ngày không đòi được một trinh nào hết. Duy cóngười kép hát Lý Tự còn nhớ ơn xưa Liễu thường cứu giúp mình bèn tặng Hòa mộtđồng gọi là báo đáp.Mẹ con ngồi khóc lóc với nhau, từ đó tuyệt vọng chẳng còn trông nom vào đâu nữa.Nói về con gái họ Huỳnh đã đến tuổi lấy chồng, nghe việc cha tuyệt Hòa, trong lòngthầm nghĩ như thế là quấy.Huỳnh muốn gả chồng khác, nàng khóc và nói:- Thưa cha, Liễu sinh có phải lọt lòng ra là nghèo túng đâu. Chớ chi bây giờ nhà chànggiàu có gấp mấy thuở xưa thì bất tất phải nói, chả ai có thể tranh đoạt với chàng chođược. Nhưng ngày nay chàng nghèo mà ta khinh bỏ như thế là bất nhân cha ạ!Huỳnh không nghe, kiếm cớ lời này cớ kia, khuyên dỗ nàng trăm cách nàng cũng khôngchuyển. Hai ông bà giận con, suốt ngày mắng nhiếc, nàng vẫn lặng thinh.Cách không bao lâu, đang đêm cướp đến đánh nhà, nung dùi nưóc kẹp, tra khảo vợchồng Huỳnh gần chết rồi vơ vét trong nhà sạch sành sanh.Thấm thoát ba năm, nhà lại sa sút thêm. Có người chủ hiệu nghe biết nàng đẹp, tìnhnguyện cưới năm ngàn đồng. Huỳnh thấy tiền nhiều chói mắt, ưng chịu liền, định ép ...