Lờn thuốc – chuyện không nhỏ!

Với tình trạng dùng thuốc một cách bừa bãi như hiện nay, vấn đề lờn thuốc sẽ ngày càng tăng, mối hiểm họa này không chỉ nguy hiểm cho chính gười bệnh mà còn nguy hiểm cho cả cộng đồng. Vì vậy, đối với người dùng thuốc, để hạn chế sự lờn thuốc, chỉ có cách là sử dụng thuốc khi thật cần thiết, theo sự hướng dẫn của thầy thuốc, không lạm dụng và không sử dụng bừa bãi thuốc.Thế nào là lờn thuốc Có lần, một bạn trẻ đã tìm đến tôi để hỏi ý kiến xem...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lờn thuốc – chuyện không nhỏ! Lờn thuốc – chuyện không nhỏ! Với tình trạng dùng thuốc một cách bừa bãi như hiện nay, vấn đề lờnthuốc sẽ ngày càng tăng, mối hiểm họa này không chỉ nguy hiểm cho chínhgười bệnh mà còn nguy hiểm cho cả cộng đồng. Vì vậy, đối với người dùngthuốc, để hạn chế sự lờn thuốc, chỉ có cách là sử dụng thuốc khi thật cầnthiết, theo sự hướng dẫn của thầy thuốc, không lạm dụng và không sử dụngbừa bãi thuốc. Thế nào là lờn thuốc Có lần, một bạn trẻ đã tìm đến tôi để hỏi ý kiến xem sau khi lén lút đi “giảiquyết sinh lý”, nghi ngờ bị mắc bệnh, có thể đến nhà thuốc mua loại thuốc khángsinh “xịn” nhất về dùng để tự chữa bệnh. Tôi vội vàng giải thích, đại khái: “hiệnnay ở ta đang có tình trạng rất đáng lo ngại là có một số người bị các bệnh lây quađường tình dục (trước đây gọi là bệnh hoa liễu như giang mai, lậu, mồng gà. hộtxoài…) nhưng không chịu đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán, hướng dẫnđiều trị mà lại nghe mách bảo tìm mua loại kháng sinh mới nhất như các loạikháng sinh cephalosporin thế hệ 3, 4, hoặc các fluoroquinolon thế hệ 2, 3… đê tựchữa bệnh, làm như thế không chỉ hại cho bản thân, bởi vì dùng thuốc không đúngbệnh sẽ nặng thêm mà vô tình có thể làm hại cho cộng đồng. Những thuốc khángsinh mới nhất được khuyến cáo chỉ dùng trong bệnh viện khi được bác sĩ điều trịchỉ định, hướng dẫn và theo dõi sử dụng, vì đó là thuốc rất quý có tính dự trữ, nếusử dụng bừa bãi chắc chắn trong thời gian ngắn sẽ bị đề kháng”. Lúc đầu nghe tôinói, anh bạn trẻ có vẻ hiểu nhưng sau có vẻ ngơ ngẩn với hai chữ “đề kháng”. Tôiđã có dùng chữ, văn vẻ nôm na hơn để giải thích cho anh bạn trẻ thế nào là khángsinh bị “đề kháng”. Anh bạn trẻ sau khi nghe buột miệng “A, ý thầy muốn nói “lờnthuốc!” (chữ “lờn thuốc” là chữ người Nam bộ thường dùng). Một lần khác, một vị cao tuổi đến tìm tôi để hỏi ý kiến xem có thể tự sửdụng một loại thuốc an thần gây ngủ khá thông dụng là seduxen để chữa chứngmất ngủ. Tôi trình bày tác hại của việc người bệnh tự ý dùng bừa bãi thuốc loạinày, trong đó có tác hại rất nghiêm trọng là thuốc làm cho bị nghiện. Người đã bịnghiện sẽ phải tiếp tục dùng thuốc, không bỏ được thuốc và bị “dung nạp thuốc”.Tôi thấy mình hớ vì ông cụ không hiểu “dung nạp thuốc” là gì, vì vậy, tôi dùng lờilẽ đời thường hơn để giải thích với cụ. Khi ấy, cụ đã buột miệng: “A, ý của dược sĩmuốn nói tới “lờn thuốc” ấy mà!”. Như vậy chữ “lờn thuốc” mà nhiều người thường hay sử dụng hiện nay cóđến hai nghĩa. Đối với kháng sinh Trước hết, đối với việc sử dụng thuốc là kháng sinh, “lờn thuốc” có nghĩalà vi khuẩn gây bệnh không còn nhạy cảm, có khả năng chống lại tác dụng củathuốc để đưa đến hậu quả là kháng sinh mà người bệnh sử dụng không mảy maygây hại đối với vi khuẩn. “Lờn thuốc” ở đây là sự rút gọn của “vi khuẩn lờn thuốckháng sinh”. Ta cũng nên biết qua vi khuẩn lờn thuốc kháng sinh như thế nào, để hiểu vìsao có lời khuyên phải dùng kháng sinh đúng thuốc, đúng liều và đủ thời gian. Khibị kháng sinh tấn công và nhất là liều kháng sinh ta dùng không đủ mạnh để tiêudiệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn, vi khuẩn cũng biết cách “thiên biếnvạn hóa” để tồn tại. Thí dụ, chúng sẽ biến đổi thàng dạng “chai lì” có thể chịuđựng tác dụng của kháng sinh mà không chết. Và còn nhiều cách đề kháng khácnữa, nhưng dù vi khuẩn có lẩn tránh, đề kháng khéo léo đến đâu, các nhà y dượchọc cũng không bó tay chịu thua. Thí dụ, như trong điều trị, ngay từ đầu phải dùngloại kháng sinh có tác dụng (nên lưu ý có kháng sinh có tác dụng hiệu quả đối vớiloại vi khuẩn này nhưng không hiệu quả đối với loại vi khuẩn khác) tức phải dùngđúng thuốc. Ngay từ đầu phải sử dụng ngay liều tấn công tức là liều mạnh để vikhuẩn bị tiêu diệt ngay không kịp tồn tại dưới dạng chai lì. Sau đó, duy trì liều cóhiệu quả trong suốt thời gian điều trị, bằng cách dùng nhiều lần thuốc trong ngàyvà dùng trong nhiều ngày. Nên đặc biệt lưu ý, thời gian dùng kháng sinh thôngthường không dưới 5 ngày. Có loại bệnh nhiễm khuẩn phải dùng kháng sinh cảtháng, riêng bệnh lao phải dùng thuốc từ 6 tháng trở lên. Tức là phải dùng khángsinh đúng liều và đủ thời gian thì mới mong khỏi bệnh.. Vấn đề “lờn thuốc khángsinh” đang là vấn nạn gây tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Trongchữa trị bệnh lao ở nước ta hiện nay đang phải đối phó với “lao đa kháng thuốc”(tức bệnh lao mà vi khuẩn đã đề kháng với nhiều thuốc chống lao thuộc hàng đầutrong công tác chữa trị) và “lao siêu kháng thuốc” (tức bệnh lao mà vi khuẩn đã đềkháng với không chỉ các thuốc thuộc loại hàng đầu mà cả với thuốc dự trữ hạng2). Điều đáng buồn là trường hợp lao siêu kháng thuốc đầu tiên ở nước ta lại rơiđúng vào một sinh viên dược khoa, là người sẽ góp phần chăm lo sức khỏe cộngđồng sau này. Tình trạng “tự điều trị” đã góp phần cho vi khuẩn lờn thuốc ...