LÒNG THÍCH DU HÍ

Lòng thích du hí có liên lạc mật thiết với lòng yêu sự thực và lòng yêu cái đẹp . Vì vậy nó quan trọng đặc biệt trong đời trẻ con . Nhưng từ trước tới nay , các đạo đức gia , tâm lý gia và giáo dục gia không biết rõ sự quan trọng đó . I. Thế nào là du hí ? Du hí đối với trẻ là thám hiểm cơ quan của chúng , là hoạt động thí nghiệm Sự du hí, trong hình thức tối cao của nó, là cái kết quả của nhu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LÒNG THÍCH DU HÍ CHƯƠNG XXIII LÒNG THÍCH DU HÍ Lòng thích du hí có liên lạc mật thiết với lòng yêu sự thực và lòng yêucái đẹp . Vì vậy nó quan trọng đặc biệt trong đời trẻ con . Nhưng từ trướctới nay , các đạo đức gia , tâm lý gia và giáo dục gia không biết rõ sự quantrọng đó . I. Thế nào là du hí ? Du hí đối với trẻ là thám hiểm cơ quan củachúng , là hoạt động thí nghiệm Sự du hí, trong hình thức tối cao của nó, là cái kết quả của nhu yếu cửđộng và sự biểu hiện rõ ràng nhất của luật sinh hoạt tiết điệu (loi du rythmevital ). Trong lúc ta nghỉ ngơi, một phần tinh lực của ta dùng vào s ự giữ gìncho cuộc sinh hoạt của ta được duy trì và vận chuyển một cách điều hoà, đểbồi bổ những cơ quan bị mòn yếu, những năng lực bị tổn thất. Nhưng cònmột phần nữa –ta càng mạnh bạo bao nhiêu thì phần này càng nhiều bấynhiêu –không dùng vào việc gì, cần phải được tiết ra ngoài. Vì vậy mà trẻ cửđộng một cách hỗn độn, vô cớ la hét. Nó la để mà la, nó vùng vẫy để màvùng vẫy. Sự dùng tinh lực một cách hình như phí phạm ấy, không để đạtmột mục đích gì cả, chỉ để cho thích thôi ấy, ta gọi là Du hí . Ta thử xét sự hoạt động đó tiến triển, thay đổi ra sao và có nhữngtrạng thái gì . Trước hết ta nhận thấy rằng du hí không những làm cho trẻ thích vìtrẻ được hoạt động một cách hợp vớ i tự nhiên mà còn cho nó một nỗi vuiđặc biệt, là khám phá được những năng lực trước kia nó không biết, khôngngờ rằng có. Một đứa bé ngồi trong nôi, đ ương líu lo học nói. Đột nhiên nóbật ra được một âm trong hơn những âm khác. Nó ngừng ngay lại, ngạcnhiên lắm, rồi lại hát đi hát lại để tìm lại âm đó, và khi nó phát lại được âmđó, biết rằng nó có thể làm được việc nó muốn làm đó, thì nó mừng vô kể . -Lần đầu nó tập đi , tập nhảy, nó cũng thường khám phá được những cái mớinhư thế. Nó ngồi ở trên ghế , hữu ý hay không, trườn xuống đất, nó cũngngạc nhiên trong một vài giây. Nhưng, không thấy đau đớn gì cả, mà lại cómột cảm giác mới mẻ nữa, nó lại leo ngay lên trên ghế, để rồi lại trườnxuống nữa, mê man với trò chơi mới đó. Nó thấy thích vì nó biết rằng nómới làm thêm được cử động này, cử động nọ. Cho nên nó ùa chạy vung lên,nhảy nhót, hò hét, hơn là cử động một cách đều đều. Khi đi chơi mát chẳnghạn, bắt nó đi bước một là một cái tội cho nó. Sự không thay đổi làm cho nómệt và buồn ngủ. Cho nên nó thay đổi cách đi. Khi thì bước những bước dàinhư người lớn, khi thì ráng sức nhảy một nhảy vĩ đại qua …một hòn cuội,khi thì đi chân chụm vào với nhau, khi thì đi lò cò và chỉ đợi có dịp nào leolên một đống đá hay một bờ dốc. Nó không để cho một bắp thịt của nó đượcnghỉ ngơi. Mỗi một trò chơi là một sự khám phá năng lực của nó. Vậy du híđối với trẻ là thám hiểm những cơ quan của chúng . Du hí còn cho chúng dịp biết những vật ở chung quanh nữa, do đó màcó một nguồn cảm giác vô tận nó kích thích sự hoạt động tự do của chúng .Chúng luôn luôn sống giữa một cảnh tiên. Cái gì đối với chúng cũng là mới,là kỳ dị . Khi chúng bắt đầu biết suy nghĩ thì chúng ráng sức tự giảng nhữngcái kỳ dị đó . Lúc chúng lật đi lật lại một món đồ chơi , hoặc đưa lên môi bú, hoặc tìm cách đập vỡ, lúc chúng ném luôn 10 lần đồ chơi xuống đất để bàmẹ 10 lần phải nhặt lên trả chúng, lúc chúng đương tắm, lấy tay dìm đi dìmlại con thiên nga bằng nhựa nó cứ nhất định không chịu dìm, là chúng hiểubiết những đặc tính của những vật đó, là chúng muốn tăng sự hiểu biết củachúng lên. Nhờ vậy , dần dần chúng hiểu thế nào là xa gần, cứng mềm, kêuhay không kêu, và phân biệt màu sắc. Trong khi chúng chơi như vậy, sự hoạtđộng của tinh thần là chính mà sự hoạt động của cơ thể là phụ. Tinh thầncàng hoạt động thì trò chơi càng thú ! Có khi trò chơi của chúng là một thí nghiệm hẳn hoi. Khám phá đượccái gì mới lạ hoặc ở chúng, hoặc ở chung quang, chúng thích lắm và hìnhnhư vì sợ quên đi hay sợ đã lầm lộn mà chúng diễn lại những cử chỉ củachúng để xem kết quả có đúng không. Chúng ném một hòn đá xuống ao,thấy những đợt sóng nổi lên rồi đuổi nhau vào bờ. Sóng hết rồi , chúng némviên đá nữa, xem sóng có hiện lên nữa không . Nhiều loài vật cũng biết thí nghiệm như vậy. Con mèo khi chạy vòngtròn để vồ cái đuôi của nó, hay khi nó rình và nhảy để vồ quả bóng lăn trênsàn ; con chó săn còn nhỏ, khi được thả, chạy nhảy tung tăng ở ngoài đồng,khi chạy ngang qua chủ, ngoạm vào tay chủ một cái, như ngoạm vào cànhcây, hòn đá ở bên đường , đều là vừa muốn hoạt động, vừa là khám phánhững năng lực của chúng và những đặc tính của những vật ở chung quanhchúng cả . Những du hí vật chất đó, chỉ hồi nhỏ là thích vì thời ấy nhựa sống ởtrong người ta dồi dào quá, vì ta chưa biết những du hí về tinh thần và khilớn lên, tất cả những năng lực của ta, ta đều biết rồi, không còn gì mà khámphá nữa . Còn những du hí cần có sự hoạt động của trí tuệ, ...