Lũ đầu mùa

Cha mẹ không còn, anh em không có, gà chó cũng không nuôi. Ai mà không biết đó là Qoèo ở làng Gia Cát, kể cả một đứa con nít. Qoèo chẳng trùng với tên ai trong cái làng, cái xã này; cũng có thể trong cái huyện này nữa. Có lẽ người ta biết Qoèo vì Qoèo thường đi làm công khắp nơi, hôm nay chú Chín Sún xóm trên gặt lúa: Qoèo ơi, ngày mai cô Tư xóm giữa bừa đám ruộng lầy: Qoèo hỡi, ngày kia nhà ông Năm Dừa xóm dưới đào giếng: Qoèo à, giúp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lũ đầu mùa Lũ đầu mùa TRUYỆN NGẮN CỦA TRƯƠNG ANH QUỐCCha mẹ không còn, anh em không có, gà chó cũng không nuôi. Ai mà không biết đó làQoèo ở làng Gia Cát, kể cả một đứa con nít.Qoèo chẳng trùng với tên ai trong cái làng, cái xã này; cũng có thể trong cái huyện nàynữa. Có lẽ người ta biết Qoèo vì Qoèo thường đi làm công khắp nơi, hôm nay chú ChínSún xóm trên gặt lúa: Qoèo ơi, ngày mai cô Tư xóm giữa bừa đám ruộng lầy: Qoèo hỡi,ngày kia nhà ông Năm Dừa xóm dưới đào giếng: Qoèo à, giúp dùm vài bữa nghe mày.Qoèo nhận lời hết, được thể ai cũng xí phần Qoèo.Hôm cô Tư đi chợ nấu cơm trưa cho đám gặt, thấy Qoèo hì hục phụ hồ xây chuồng heonhà ông Sáu, cô dừng xe chống nạnh hỏi nửa đùa nửa thật:- Ê sao hôm qua ừ với tao rồi mà hôm nay lại làm ở đây mày ?Qoèo gải đầu gải tai:- Tại nhiều người dặn quá nên tui quên, thôi ngày mai tui sẽ sang, chút xíu là xong chứmấy !Ông Sáu nghe cô Tư rủ rê mới nói với Qoèo:- Mai tiện tay mày làm ở đây luôn đi, khi nào xong thì qua làm cho cô Tư cũng khôngtrễ, mà thôi, nếu xong sớm thì mày qua sớm chứ để cô Tư chờ...Qoèo nghe mát cái lổ tai, gật gù cái đầu, Qoèo vác xẻng xúc hồ, bưng gạch ào ào màkhông thấy mệt, làm cho xong để đi làm cho cô Tư. Ai cũng thích kêu Qoèo làm vì Qoèolàm khỏe mà không cần trả tiền công, chỉ nấu ăn hai bữa trưa tối với nửa buổi là xong,việc nặng thì thêm một bữa nửa chiều, thỉnh thoảng có gói thuốc chim xanh, thế là việc gìcũng rẹt rẹt ba mươi giây.Đến mùa, Qoèo làm việc không ngơi tay nhưng Qoèo lại mập mạp, còn hết mùa khônglàm gì nhiều mà Qoèo ốm nheo, Qoèo ở trần, hai cái xương vá nhô cao. Do không đi làmQoèo ăn uống không đầy đủ. Qoèo hay có tật xâm, hễ mệt và đói là té, có lần té sấp, cólần té ngửa. Mấy người nói Qoèo bị té ngửa nên thần kinh bị chập nhưng Qoèo chối, rằngcứ nói xấu Qoèo hoài rồi Qoèo ế vợ là Qoèo bắt đền, chỉ thấy cái lần té sấp, hai cái răngcửa của Qoèo bị gãy thiệt. Răng gãy mà Qoèo lại hay cười mới chết chứ ! Mấy cô gáilàng trên xóm dưới lại thích chọc cho Qoèo cười hoài. Nhiều người bày là phải trồng rănggiả để mà ăn nói với con gái chứ. Qoèo thấy có lý, dành dụm mấy tháng trời, trồng lại hếtmớ tiền, lại thiếu, Qoèo đi mượn. Hàng xóm nghe Qoèo trồng răng để gặm xương nên aicũng thương mà cho không. Nhưng mới trồng được mấy bữa, khi đi đêm về, đang xuốngdốc, đường vồng, cái đèn pin đứt tóc, Qoèo lại lao xuống ruộng sâu, hàm răng giả rơixuống đám lúa đang trổ bông. Hôm sau Qoèo dậy sớm tìm cả ngày mà cũng không ra.Qoèo nói không có hàng…tiền đạo thì hậu vệ chắc cũng tốt, với lại răng trống khi cười sẽthông mũi mát họng chứ có sao đâu !Dạo rày việc đồng áng cũng thơ thơ. Không như lúc trước còn làm ba vụ nên phải chọnlúa ngắn ngày; lúa ngắn ngày năng suất thấp, suốt ngày trên đồng để sạ, làm cỏ, đắpnước, bón phân rồi lo gặt lại... Nội việc lúa má đã thở không kịp lại còn trồng mía épđường, rồi trồng sắn khoai, sắn thì phải bào vỏ chặt phơi khô nên công việc ngập đầu.Bây giờ đất không còn trồng mía do nhà máy đường thua lỗ nặng phá sản từ mấy lâu rồi.Trồng sắn cũng khỏe re vì bán sắn tươi cho nhà máy tinh bột. Thuế ruộng đất cũng đãgiảm rất nhiều, làm có hai vụ cũng đủ ăn, xuống giống diệt cỏ là xong, đến kỳ bón phânrồi chờ đến ngày gặt. Tuốt lúa cũng tuốt bằng máy có gắn động cơ chứ không đạp bằngchân hùng hục hay đạp trâu như trước nên phụ nữ hay con nít tuốt cũng được. Cũng đạpmáy tuốt mà Qoèo làm hư mấy cái trong xóm rồi, Qoèo đạp mạnh quá, cái thì vỡ nhôngcái thì gãy chân đạp. Gối vụ, đàn ông con trai xong mùa màng ra thành phố làm việc hết,phụ hồ cũng có ít tiền chứ ở nhà đâu có việc chi. Đi hết rồi ông hai Héo trong xóm chếtkhông có người khiêng, một mình Qoèo phải chịu một đòn.Mấy bữa này bà Tính bệnh không dắt bò ăn được, bà thấy Qoèo ở nhà không làm gì thìnhờ giữ giùm. Qoèo thấy thương cho bà Tính, nhà không có người mà nuôi bò như nuôicon mọn chi cho cực. Bà Tính lại nói không có con cháu gì, nuôi con bò cho có bạn cũngvui. Qoèo đồng ý giữ bò cho bà Tính vài bữa đến khi bà hết bệnh chứ con bò mới đẻ con,không có cỏ là không sữa cho bú, bò con sẽ mất sức mà không lớn vì đâu như con nít, mẹkhông có sữa là ăn sữa bột hay đi bú nhờ, bò mà đi bú ké là bị đá cho dập răng hàm răngdưới. Qoèo thấy mấy cái răng bị gãy mà nhai cơm đã trệu trạo. Bò chỉ có một hàm răngdưới, gãy thì lấy chi gặm cỏ ! Không biết bò mấy tuổi thì thay răng, bò bị gãy răng, răngcó mọc lần thứ hai hay không? Qoèo đứng trầm ngâm suy nghĩ trước chuồng bò một lúclâu rồi mới gọi bà Tính.Bà Tính ráng dậy tháo nêm cổng chuồng bò, tay bà run lắm, thấy thế Qoèo đỡ lấy cái dùicui đóng ngược chiếc nêm văng, tháo ba thanh cổng dựng vào góc cẩn thận rồi dắt bò rakhỏi chuồng. Bà Tính dặn với theo:- Con chỉ dắt ra bờ mương thôi chứ đừng có dắt vô bờ ruộng của người ta nghe con !- Dạ.Qoèo cầm dây mũi dắt con bò ra đồng, con bò con lông vàng ươm lon ton chạy theo sau,có lúc nó dừng lại ngửa cổ lên nhìn trời nhìn đất nhìn mây trông chừng lạ lắm. Mới racửa đồng, thấy bà Út đang bưng cái mủng hốt phân urê vãi trên bờ cỏ, Qoèo thấy lạ hỏi :- Bà bị khùng hay sao mà không vãi phân dưới ruộng mà vãi trên bờ ?- Mi bị khùng thì có ! Bón phân để lấy cỏ cho bò ăn đó ! Hôm nay mới mua bò hả ?Bà Út chọc chứ bà biết thằng Qoèo giữ bò dùm cho bà Tính, thấy con bò là biết ngay rồi.Nhưng Qoèo cứ chối giãy nảy:- Tui giữ dùm thôi chứ tiền không có mua gạo lấy đâu mua bò, tại bà Tính đang bị đau…- Đau gì, có nặng lắm không ?- Sao tui biết, hỏi bả ấy !Bà Út thấy cái thằng hôm nay nói chuyện dễ ghét quá, bà lật đật vãi cho hết nhúm phânrồi cắp cái mủng te tái chạy về.Qoèo nhìn quanh, thấy bờ ruộng nào cỏ cũng xanh um nhưng hai đầu bờ đều đóng cọc vàrào bằng mấy nhánh gai tre. Qoèo nhớ lại mấy bữa rồi xã bắt loa rao cấm lẻ trâu bò ăntrên bờ ruộng. Qoèo thấy cũng kỳ, con trâu con bò quanh năm nai lưng cày bừa trên cánhđồng lại không được gặm cỏ trên chính cánh đồng ấy. ...