Lựa chọn vật liệu bao gói sách và đồ tạo tác trên giấy

Sherelyn Ogden - Trưởng Bộ phận Bảo quản, (Minnesota Historical Society) Các loại vật liệu dùng để bọc sách và đồ tạo tác trên giấy phải đáp ứng được những yêu cầu về bảo quản. Việc sử dụng vật liệu kém chất lượng có thể gây ra những hư hại rất khó khắc phục. Axit có trong những miếng bìa cứng dùng để làm bìa kẹp giấy kém chất lượng có thể lan sang tài liệu chứa trong đó, làm tài liệu dễ bạc màu và nhanh hỏng. Đối với phong bì và cặp đựng hồ sơ cũng vậy. Các...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lựa chọn vật liệu bao gói sách và đồ tạo tác trên giấyLựa chọn vật liệu bao gói sách và đồ tạo tác trên giấySherelyn Ogden - Trưởng Bộ phận Bảo quản, (Minnesota HistoricalSociety)Các loại vật liệu dùng để bọc sách và đồ tạo tác trên giấy phải đáp ứngđược những yêu cầu về bảo quản. Việc sử dụng vật liệu kém chấtlượng có thể gây ra những hư hại rất khó khắc phục. Axit có trongnhững miếng bìa cứng dùng để làm bìa kẹp giấy kém chất lượng cóthể lan sang tài liệu chứa trong đó, làm tài liệu dễ bạc màu và nhanhhỏng. Đối với phong bì và cặp đựng hồ sơ cũng vậy. Các loại hộp cấtgiữ tài liệu được làm từ vật liệu có chất lượng kém có thể bị hư hỏngđến mức rách dời ra từng miếng, đe dọa tới sự an toàn của đồ cầnđược bảo vệ. Những tờ giấy dùng để bồi sách có chất lượng kém cóthể làm bạc màu những chỗ mà nó tiếp xúc, đẩy nhanh quá trình hưhỏng của tài liệu. Quá trình bạc màu mà nguyên nhân là từ nhữngmiếng bọc có axit thường được nhắc đến dưới thuật ngữ “mat burn”(cháy tấm bọc), làm biến dạng các tác phẩm nghệ thuật và khiếnnhững chỗ bị bạc màu bị hư hỏng nhanh hơn. Hư hỏng tương tự cũngxảy ra khi đồ đạc được đặt vào khung làm bằng những vật liệu kémchất lượng như những miếng bồi bằng gỗ hay (corrugated groundwood) gỗ ép ở dạng múi, (slat burns or striations form in the work ofart) những thanh gỗ mỏng hoặc ở dạng xẻ dọc trong các tác phẩmnghệ thuật.1 Hơn nữa, khi miếng bọc bị axit hoá, chúng sẽ trở nêngiòn. Trước khi bị hỏng hẳn, những miếng bọc đó có thể không chịuđược sức nặng của chính nó, nên bị vỡ ra và làm cho các tác phẩmnghệ thuật bị rách hay nhăn nhúm.Sự ổn định hoá họcChất axit trong giấy là nguyên nhân gây ra nhiều dạng hư hỏng đốivới sách và đồ tạo tác trên giấy. Dạng hư hỏng đáng chú ý nhất là sựbạc màu và giòn. Do axit có thể lan từ các bao gói lưu trữ sang tài liệutiếp xúc trực tiếp với nó nên các bao gói phải được làm từ những vậtliệu không có axit. Bên cạnh đó, vật liệu dùng để cất trữ phải ổn địnhvề mặt hoá học để khi sử dụng lâu ngày chúng không tạo thành axit cóthể lan sang tài liệu chứa bên trong. Lignin, gỗ ép và (alum-rosinsizing) hồ bằng nhựa côlôfan có phèn là những thành phần thườngthấy của giấy có thể tạo thành axit.2 Bởi vậy, tất cả các vật liệu dùngtrong lưu trữ không được chứa những chất này. Bìa làm hộp khôngđược có lignin và phải được tinh chế về mặt hoá học. Bìa dùng để baogói các tác phẩm nghệ thuật trên giấy phải là bìa vải 100% cottonhoặc bìa bo khung đã được tinh chế về mặt hoá học và không cólignin. Tất cả các loại giấy dùng để bồi sách, để làm bìa kẹp giấy hayphong bì đều phải đáp ứng những qui cách phẩm chất này. Keo dínhvà băng dính dùng để làm tấm bọc, cặp giấy và hộp phải có tính ổnđịnh hoá học, không bị biến màu và không có các thành phần hoá họcgây hư hỏng tài liệu.Việc nhận biết các thành phần trong vật liệu làm bao gói rất quantrọng. Ví dụ, bìa vải 100% cotton bản thân đã có thể có tính axit hoặcsẽ có tính axit nếu được hồ bằng chất hồ không tốt.3 Để kiểm tra xemcó các chất gây hư hại như gỗ bào hay chất phèn không, chúng ta cóthể sử dụng thuốc nhuộm để thử. Các chất thử thường có sẵn trongdụng cụ kiểm tra của các nhà cung cấp vật liệu dùng trong lưu trữ,mặc dù những dụng cụ này ngày càng trở nên khó mua. Các nhà cungcấp chất hoá học có sẵn riêng từng chất chất gây phản ứng hoá học.Một chuyên gia về bảo quản sẽ được tư vấn xem nên sử dụng chấtnào. Những thông tin đó có trong cuốn Analysis of paper, tái bản lần 2do hãng Marcel Delcher B.L Browning, NewYork và Basel sửa chữavà bổ sung năm 1977.Chất phụ gia kiềmĐể ngăn chặn sự tạo thành axit, các loại vật liệu làm từ giấy phải cóthêm một chất phụ gia như canxi cacbonat, được đưa vào trong quátrình sản xuất. Mục đích của chất phụ gia là để trung hoà axit khi axitđược tạo thành trên vật liệu lưu trữ. Các nhà cung cấp vật liệu lưu trữnên cung cấp những thông tin về thành phần cũng như số lượng phụgia đã sử dụng. Nhiều loại giấy và bìa để bo khung dùng trong bảoquản có chứa 3% canxi cacbonat. Các vật liệu đã được cho thêm phụgia thích hợp cho việc lưu trữ hầu hết các loại sách và đồ tạo tác trêngiấy. Các trường hợp ngoại lệ thông thường bao gồm các tác phẩmnghệ thuật có dùng thuốc nhuộm hay các chất màu nhạy cảm với độkiềm cao, tranh cắt dán có thành phần gỗ và lụa, cyanotypes, bảntranh mô phỏng và một số loại ảnh.4Bẫy phân tửMột số loại vật liệu dùng cho lưu trữ mới được phát triển gần đây, dựatrên sự kết hợp giữa một hay nhiều loại phụ gia kiềm với (MolecularTraps), hoặc là cacbon hoạt hoá hoặc là Zeolit, có xu hướng bảo vệ tốthơn những loại vật liệu chỉ chứa một loại phụ gia kiềm. Những vậtliệu này có tác dụng bảo vệ vật khỏi các chất gây ô nhiễm môi trườngvà các sản phẩm phụ trong quá trình phân hủy mà không phản ứng vớiphụ gia kiềm có trong vật liệu lưu trữ. Nghiên cứu chỉ ra rằng khí thảiô nhiễm chứa axit trong môi trường không bị trung hoà bởi phụ giakiềm có trong vật liệu lưu trữ, và rằng các chấ ...