Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển năng lực từ ngữ tiếng Việt cho học sinh lớp 5 dân tộc Tày

Trên cơ sở khảo sát thực trạng việc dạy của giáo viên và năng lực sử dụng từ ngữ tiếng Việt của học sinh lớp 5 dân tộc Tày, đề tài đề xuất xây dựng hệ thống bài tập nhằm phát triển năng lực sử dụng từ ngữ cho học sinh lớp 5 dân tộc Tày, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học từ ngữ nói riêng và dạy học Tiếng Việt cho học sinh dân tộc Tày nói chung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển năng lực từ ngữ tiếng Việt cho học sinh lớp 5 dân tộc Tày BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI TRẦN THỊ KIM HOAPHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỪ NGỮ TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP 5 DÂN TỘC TÀY LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI TRẦN THỊ KIM HOAPHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỪ NGỮ TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP 5 DÂN TỘC TÀY Chuyên ngành:Lí luận và PPDH bộ môn Văn - Tiếng Việt Mã số:9.14.01.11 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. Phan Thị Hồng Xuân 2. GS.TS. Lê Phương Nga HÀ NỘI - 2019 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêngtôi. Các số liệu trong luận án là trung thực. Những kết luậnkhoa học của luận án chưa được công bố trong bất kì côngtrình nào khác. Tác giả luận án Trần Thị Kim Hoa ii MỤC LỤCMỞ ĐẦU ............................................................................................................... 11. L do chọn đ tài ................................................................................................. 12. Mục đ ch nghiên cứu .......................................................................................... 33. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ................................................................... 34. Giả thuyết khoa học ........................................................................................... 35. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 36. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 37. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 38. Đóng góp của luận án ......................................................................................... 49. Cấu trúc của luận án ........................................................................................... 5Chương 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................. 61.1. Những nghiên cứu v năng lực và năng lực ngôn ngữ ............................... 6 1.1.1. Những nghiên cứu v năng lực ............................................................. 6 1.1.2. Những nghiên cứu v năng lực ngôn ngữ ................................................ 81.2. Những nghiên cứu v phát triển năng lực từ ngữ cho HS ........................ 10 1.2.1. Những nghiên cứu trên thế giới ............................................................. 10 1.2.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam .............................................................. 121.3. Những nghiên cứu v dạy học tiếng Việt cho HS dân tộc thiểu số .............. 17Tiểu kết chương 1 ............................................................................................... 21Chương 2: C SỞ L LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ PH TTRIỂN NĂNG LỰC TỪ NGỮ TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP 5DÂN TỘC TÀY .................................................................................................. 222.1. Cơ sở l luận .................................................................................................. 22 2.1.1.Từ và từ trong hoạt động giao tiếp.......................................................... 22 2.1.2. Năng lực từ ngữ ..................................................................................... 33 2.1.3. Mô hình năng lực từ ngữ tiếng Việt ....................................................... 38 2.1.4. Đặc điểm HS lớp 5 dân tộc Tày ............................................................. 39 iii 2.1.5. Vai trò của BT trong phát triển năng lực từ ngữ tiếng Việt cho HS lớp 5 dân tộc Tày.............................................................................................. 452.2. Cơ sở thực tiễn .............................................................................................. 46 2.2.1. Nội dung dạy học từ ngữ tiếng Việt trong môn Tiếng Việt ................... 46 2.2.2. Thực trạng tổ chức dạy học từ ngữ tiếng Việt của giáo viên ................. 53 2.2.3. Thực trạng sử dụng từ ngữ tiếng Việt của HS lớp 5 dân tộc Tày .......... 57Tiểu kết chương 2 ............................................................................................... 73Chương 3: PH T TRIỂN NĂNG LỰC TỪ NGỮ TIẾNG VIỆT CHOHỌC SINH LỚP 5 DÂN TỘC TÀY QUA HỆ THỐNG BÀI TẬP ............... 743.1. Từ ngữ cần làm giàu cho HS lớp 5 dân tộc Tày ........................................... 743.2. Nguyên tắc xây dựng hệ thống BT ............................................................... 76 3.2.1. Đảm bảo mục tiêu phát triển năng lực giao tiếp cho HS ....................... 76 3.2.2. Đảm bảo nguyên tắc t ch hợp trong phát triển năng lực sử dụng từ tiếng Việt cho HS ............................................................................................. 77 3.2.3. Đảm bảo t nh vừa sức, t ch cực hóa hoạt động của HS ......................... 78 3.2.4. Đảm bảo t nh phù hợp trong dạy học tiếng Việt cho HS dân tộc ................ 803.3. Hệ thống bài tập ............................................................................................ 80 3.3.1. Nhóm BT hiểu nghĩa từ ......................................................................... 82 3.3.2. Nhóm BT h ...