Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Các yếu tố tác động đến phát triển bền vững doanh nghiệp thủy sản Bạc Liêu

Luận án "Các yếu tố tác động đến phát triển bền vững doanh nghiệp thủy sản Bạc Liêu" có kết cấu nội dung gồm 5 chương, nội dung tài liệu gồm có: Tổng quan về tình hình phát triển doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu và vấn đề nghiên cứu của luận án, cơ sở lý thuyết và mô hình lý thuyết đề nghị về phát triển bền vững các doanh nghiệp,...Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Các yếu tố tác động đến phát triển bền vững doanh nghiệp thủy sản Bạc Liêu 1 Chương 1 TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP THỦY SẢN TỈNH BẠC LIÊU VÀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN 1.1 Giới thiệu Ở Việt Nam cũng như nhiều nước đang phát triển khác, doanh nghiệp đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Với quan điểm phát triển doanh nghiệp là chiến lược lâu dài, nhất quán và xuyên suốt trong Chương trình hành động của Chính phủ, chính sách phát triển doanh nghiệp được coi là trọng tâm góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, đóng vai trò quan trọng tạo việc làm, xóa đói giảm nghèo và thực hiện tốt công tác an sinh xã hội. Tại các nước phát triển và đang phát triển, Chính phủ các nước này đều xác định vai trò quan trọng, lâu dài của doanh nghiệp trong nền kinh tế và công tác xúc tiến, phát triển doanh nghiệp được coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chính sách phát triển kinh tế quốc gia. Các nước trong khu vực như Malaysia, Thái Lan, v.v… và cả Việt Nam đều xây dựng Chiến lược 10 năm và Kế hoạch 5 năm phát triển doanh nghiệp. Hiện nay, doanh nghiệp tại Việt Nam chủ yếu là loại hình doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm trên 97% số lượng doanh nghiệp trên địa bàn cả nước (Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 2011). Rõ ràng, việc phát triển doanh nghiệp theo truyền thống có ổn định, lâu dài hoặc phát triển bền vững doanh nghiệp sẽ mang lại ổn định, lâu dài hơn tại nhiều địa phương trong một thời gian dài là một điểm của cuộc tranh luận và tranh cãi ở các nước đang phát triển nói chung, đặc biệt là Việt Nam. Như vậy, việc xem xét tính chất và tìm hiểu các yếu tố tác động đến phát triển bền vững doanh nghiệp là vấn đề nghiên cứu của luận án. Thứ nhất, đánh giá tổng quan tình hình phát triển doanh nghiệp thủy sản Bạc Liêu và rút ra một số nguyên nhân, hạn chế phát triển doanh nghiệp thủy sản; Thứ hai, tìm hiểu một số vấn đề nghiên cứu, khoảng trống nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu; Cuối cùng thảo luận kết quả, đóng góp mới và kết cấu của luận án. 2 1.2 Tính cấp thiết và khoảng trống nghiên cứu Doanh nghiệp thuỷ sản Việt Nam đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế đất nước. Quy mô của doanh nghiệp thủy sản ngày càng mở rộng và vai trò doanh nghiệp thủy sản cũng tăng lên không ngừng trong nền kinh tế quốc dân. Doanh nghiệp thuỷ sản là một ngành đặc thù từ khâu sản xuất, chế biến và xuất khẩu bao gồm nhiều lĩnh vực hoạt động mang những tính chất công nghiệp, nông nghiệp, thương mại và dịch vụ, cơ cấu thành một hệ thống thống nhất có liên quan chặt chẽ và hữu cơ với nhau. Đông thời vai trò ngày càng quan trọng trong sản xuất hàng hoá phục vụ nhu cầu tiêu dùng thực phẩm trong nước và xuất khẩu thu ngoại tệ. Doanh nghiệp thuỷ sản không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thực phẩm cho người dân, mà còn là một ngành kinh tế giải quyết việc làm cho nhiều lao động, nhất là lao động nông nhàn ở các tỉnh đặc biệt ở những vùng nông thôn và vùng ven biển. Doanh nghiệp thủy sản đã tham gia đóng góp nhiều vào các chương trình xóa đói giảm nghèo, công tác an sinh xã hội tại địa phương và được xem là trụ cột xã hội công bằng của đặc trưng phát triển bền vững. Tuy nhiên các doanh nghiệp thủy sản đóng vai trò rất quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đồng thời doanh nghiệp thủy sản của tỉnh Bạc Liêu là một trong những tỉnh có thế mạnh về chế biến xuất khẩu thủy sản trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long và cả nước, từ đó doanh nghiệp thủy sản mang tính đặc thù hơn so với các loại doanh nghiệp khác trong tỉnh. Nhưng doanh nghiệp thủy sản tỉnh Ba ̣c Liêu hiện nay chưa hướng đến phát triển bền vững, như chưa giải quyết mối quan hệ những tồn tại bên trong doanh nghiệp (lực lượng lao động chưa ổn định, áp lực về quản lý, trách nhiệm sản phẩm, áp lực giải quyết về môi trường) và còn đối mặt nhiều thách thức vào yếu tố bên ngoài (thiếu khách hàng, thị trường, thiếu nhu cầu các bên liên quan trong hợp tác kinh doanh, chính sách hỗ trợ nhà nước và áp lực vấn đề xã hội như tham gia công tác an sinh xã hội tại địa phương). Hiện nay, có rất nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến phát triển bền vững và điển hình như nghiên cứu của Springett (2003a, 2005), Russell et al (2006) và Byrch et al (2007) đều đưa ra báo cáo nhấn mạnh bởi kinh doanh trên các khía cạnh kinh tế của phát triển bền vững doanh nghiệp. Đối với nghiên cứu khả năng phát triển bền vững doanh nghiệp: Ứng dụng với lý thuyết hiệp lực cộng đồng (QU 3 Feng geng 2007) kết quả nghiên cứu phát triển bền vững doanh nghiệp cần chú trọng đến mối quan hệ năng lực ngành công nghiệp, công nghệ, năng lực phát triển thể chế và thị trường và sự tương tác của chúng để thực hiện phát triển bền vững doanh nghiệp. Theo Kris Law (2010) lại đưa kết quả nghiên cứu các yếu tố tác động đến phát triển bền vững: Các công ty công nghệ cao sản xuất tại Đài Loan cho thấy rằng các công ty sản xuất công nghệ cao công nhận tích cực thúc đẩy tác động của các yếu tố phát triển bền vững từ quản lý, yếu tố nội bộ và bên ngoài. Nhưng theo Kent Fairfield, Joel Harmon & Scott Behson (2011) lại nghiên cứu tích hợp doanh nghiệp bền vững là các mối liên kết giữa các ảnh hưởng bên ngoài và quá trình hướng đến quyết định phát triển bền vững, cho phép tổ chức cơ bản, chất hạn chế nội bộ, phương thức bền vững và hiệu suất. Đến năm 2013 có một công trình nghiên cứu điển hình về phát triển bền vững doanh nghiệp vừa và nhỏ ở khu vực Australia: Một khung phân tích, kết quả giải quyết mối quan hệ giữa phát triển bền vững doanh nghiệp từ các yếu tố bên trong và bên ngoài (Parisa Salimzadeh, Jerry Courvisanos and Raveendranath Ravi Nayak, 2013), được xem là một khung lý thuyết cơ bản nhất mà tác giả đã nghiên cứu qua. Yếu tố bên trong doanh nghiệp (1. Hiệu suất, 2. Nhân viên, 3. Chủ sở hữu/Người quản lý) và Yếu tố bên ngoài doanh nghiệp (1. Chinh phủ, 2. Khách hàng, 3. Các bên liên ...