Luận án tiến sĩ Ngôn ngữ học: Ẩn dụ phạm trù lửa trong tiếng Pháp và tiếng Việt từ góc độ ngôn ngữ học tri nhận

Mục đích nghiên cứu của luận án là làm sáng tỏ những ẩn dụ ý niệm phạm trù lửa được sử dụng trong giao tiếp hàng ngày cũng như trong các tác phẩm văn học tiếng Pháp và tiếng Việt, phân tích mô hình ánh xạ của những ẩn dụ đó trong việc thể hiện tư duy của từng dân tộc, từ đó tìm ra những điểm tượng đồng và khác biệt trong việc sử dụng ẩn dụ giữa hai 3 ngôn ngữ. Những điểm tương đồng và dị biệt sẽ được giải thích dựa trên mối quan hệ giữa tư duy, văn hóa và ngôn ngữ của hai dân tộc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án tiến sĩ Ngôn ngữ học: Ẩn dụ phạm trù lửa trong tiếng Pháp và tiếng Việt từ góc độ ngôn ngữ học tri nhậnĐẠI HỌC HUẾTRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌCLÊ LÂM THIẨN DỤ PHẠM TRÙ LỬATRONG TIẾNG PHÁP VÀ TIẾNG VIỆTTỪ GÓC ĐỘ NGÔN NGỮ HỌC TRI NHẬNChuyên ngành: Ngôn ngữ họcM số:LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGÔN NGỮ HỌCNgười hướng dẫn khoa học:1. PGS.TS. Phạm Thị Anh Nga. TS. Nguyễn Thị Bạch NhạnHUẾ - 2017iLời câm ơnTôi xin trån trọng câm ơn các Thæy, Cô trường Đäi học Khoa học - Đäi họcHuế, trường Đäi học Sư phäm - Đäi học Huế, trường Đäi học Ngoäi ngữ - Đäihọc Huế, Viện Ngôn ngữ học, những người đã nhiệt tình giâng däy, truyền đät cho tôinhững kiến thức về ngôn ngữ học. Đặc biệt, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn såu sắc đếnPGS.TS. Phäm Thị Anh Nga, TS. Nguyễn Thị Bäch Nhän, những người đãtận tình hướng dẫn, cho tôi những lời khuyên quý báu, giúp tôi hoàn thiện luận án này.Đồng thời, tôi xin được câm ơn gia đình, bän bè và đồng nghiệp đã luôn täo điềukiện, giúp đỡ tôi câ về vật chçt lẫn tinh thæn trong suốt quá trình học tập và viết luận án.Tác giâ luận ánLê Lâm ThiiiLỜI CAM ĐOANTôi xin cam đoan đây là công trình của riêng tôi. Các số liệu, kếtquả được nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai côngbố trong bất kì công trình khoa học nào.Tác giả luận ánLê Lâm ThiiiiMỤC LỤCTrangTrang phụ bìa ................................................................................................................... iLời cám ơn .......................................................................................................................iiLời cam đoan ................................................................................................................. iiiMục lục ........................................................................................................................... ivDanh mục bảng ............................................................................................................... xiDanh mục biểu đồ ........................................................................................................ xiiiQuy ước viết tắt ............................................................................................................ xivMỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 11. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 12. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................... 23. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 34. Ngữ liệu nghiên cứu ................................................................................................ 35. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 46. Đóng góp của luận án .............................................................................................. 67. Bố cục luận án ......................................................................................................... 6Chương 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾTCỦA ĐỀ TÀI .................................................................................................................. 81.1. Dẫn nhập ................................................................................................................... 81.2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu .................................................................................. 81.2.1. Tổng quan kết quả nghiên cứu về ẩn dụ từ góc độ ngôn ngữ học tri nhận ....... 81.2.2. Tổng quan kết quả nghiên cứu về “lửa” trong lĩnh vực ngôn ngữ .................. 141.2.3. Tổng quan kết quả nghiên cứu về “lửa” trong lĩnh vực văn hóa .................... 161.3. Cơ sở lý thuyết của luận án .................................................................................... 191.3.1. Một số khái niệm liên quan đến ẩn dụ ý niệm ................................................ 191.3.1.1. Phạm trù và sự phạm trù hóa ..................................................................... 191.3.1.2. Ý niệm và sự ý niệm hóa ........................................................................... 201.3.2. Những vấn đề về lý thuyết ẩn dụ ý niệm ........................................................ 221.3.2.1. Khái niệm ẩn dụ ý niệm ............................................................................. 221.3.2.2. Cơ sở trải nghiệm của ẩn dụ: tính nghiệm thân ......................................... 23iv1.3.2.3. Điển dạng trong nghiên cứu về ẩn dụ ý niệm ............................................ 241.3.2.4. Đặc điểm của ẩn dụ ý niệm ........................................................................ 251.3.2.5. Cấu trúc của ẩn dụ ý niệm ..................... ...