Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếu nhi Việt Nam

Luận án hướng tới mục tiêu: Nhận diện, lý giải hình tượng nhân vật trẻ em và các phương thức nghệ thuật thể hiện nhân vật qua các giai đoạn phát triển của văn học thiếu nhi qua đó dựng lên bức tranh toàn cảnh văn học thiếu nhi với những góc nhìn khác nhau về trẻ em, qua đó, góp phần khẳng định những giá trị thẩm mĩ đặc thù của Văn học thiếu nhi. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Nhân vật trẻ em trong văn xuôi thiếu nhi Việt NamBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI----------NGUYỄN THỊ THANH HƢƠNGNHÂN VẬT TRẺ EM TRONG VĂN XUÔITHIẾU NHI VIỆT NAMChuyên ngành: Văn học Việt NamMã số: 62.22.01.21LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂNNGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:1. PGS.TS. Lã Thị Bắc Lý2. PGS. Nguyễn Văn LongHÀ NỘI - 2016LỜI CAM ĐOANTôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của bản thân tôi.Các số liệu trong luận án và kết quả nghiên cứu đều trung thực, chưa từng đượccông bố trong bất kì công trình khoa học nào khác.Tác giảNguyễn Thị Thanh HươngMỤC LỤCTrangMỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 11. Lý do chọn đề tài ......................................................................................................... 12. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 23. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................... 24. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 35. Những đóng góp mới của luận án ............................................................................... 46. Bố cục của luận án ....................................................................................................... 4Chương 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................................. 51.1. Những vấn đề chung về Văn học thiếu nhi và nhân vật trẻ em ................................ 51.1.1. Về cách hiểu Văn học thiếu nhi ............................................................................ 51.1.2. Đặc trưng cơ bản của Văn học thiếu nhi ............................................................ 101.1.3. Sự hình thành và vận động của truyện thiếu nhi Việt Nam ................................. 111.1.4. Về khái niệm “Trẻ em”........................................................................................ 141.1.5. Nhân vật trẻ em ................................................................................................... 161.2. Lịch sử nghiên cứu ................................................................................................. 241.2.1. Vài nét về nghiên cứu nhân vật trẻ em trong truyện thiếu nhi nước ngoài ......... 241.2.2. Tình hình nghiên cứu nhân vật trẻ em trong truyện thiếu nhi Việt Nam ............. 26Chương 2. NHÂN VẬT TRẺ EM TRONG TRUYỆN THIẾU NHI VIỆT NAMGIAI ĐOẠN TỪ 1945 ĐẾN 1975 ............................................................................... 332.1. Những nhân tố tác động đến việc xây dựng nhân vật trẻ em ................................. 332.1.1. Bối cảnh xã hội, văn hóa ..................................................................................... 332.1.2. Bối cảnh Văn học thiếu nhi ................................................................................. 362.1.3. Nhân vật trẻ em trong truyện trước Cách mạng tháng Tám – tiền đề tạo dựnghình tượng nhân vật trẻ em trong truyện thiếu nhi 1945-1975 ..................................... 372.1.4. Quan niệm của nhà văn về trẻ em ....................................................................... 422.2. Các kiểu loại nhân vật trẻ em giai đoạn 1945-1975 ............................................... 442.2.1. Nhân vật chiến sĩ nhỏ tuổi trong chiến đấu......................................................... 442.2.2. Nhân vật công dân nhỏ tuổi trong sinh hoạt đời thường .................................... 522.2.3. Nhân vật như tấm gương (nhân vật nêu gương) ................................................. 592.2.4. Nhân vật trẻ em bị ruồng bỏ ................................................................................ 632.2.5. Nhân vật trẻ em hồn nhiên, mơ mộng .................................................................. 702.3. Một số đặc điểm nghệ thuật xây dựng nhân vật trẻ em trong truyệnthiếu nhi Việt Nam giai đoạn 1945-1975 ...................................................................... 782.3.1. Xây dựng nhân vật trẻ em theo hình mẫu người lớn thu nhỏ .............................. 782.3.2. Ngôn ngữ nhân vật trẻ em đậm dấu ấn diễn ngôn thời đại ................................. 832.3.3. Cá thể hóa trong xây dựng nhân vật trẻ em ở Văn học thiếu nhimiền Nam 1954-1975 .................................................................................................... 88Tiểu kết .......................................................................................................................... 91Chương 3. NHÂN VẬT TRẺ EM TRONG TRUYỆN THIẾU NHI VIỆT NAMTỪ SAU 1975 ĐẾN NAY ........................................................................................... 923.1. Những yếu tố tác động đến sự thể hiện nhân vật trẻ em ........................................ 923.1.1. Những thay đổi về văn hóa, xã hội ...................................................................... 923.1.2. Sự gia tăng lực lượng sáng tác cho thiếu nhi và ảnh hưởng của văn học dịchthời hiện đại ................................................................................................................... 933.1.3. Những thành tựu của ngành tâm lý học trẻ em ................................................... 953.1.4. Cái nhìn mới của nhà văn về trẻ thơ ................................................................... 963.2. Các kiểu loại nhân vật trẻ em sau 1975 .................................................................. 973.2.1. Nhân vật nạn nhân............................................................................................... 973.2.2. Nhân vật trẻ em trải nghiệm .............................................................................. 1093.2.3. Nhân vật trẻ em hồn n ...