Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Truyện kể địa danh của người Thái ở Việt Nam dưới góc nhìn văn hóa tộc người

Mục đích nghiên cứu của Luận án nhằm phác họa khái lược mô hình không gian xã hội Thái thông qua những mối quan hệ xã hội cơ bản, từ đó hình dung cách thức mà người Thái gây dựng, củng cố nền văn hóa của mình, giúp chúng không bị “hòa tan” trước những thách thức, biến đổi của không gian và thời gian. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Truyện kể địa danh của người Thái ở Việt Nam dưới góc nhìn văn hóa tộc người BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI --------@&?-------- NGUYỄN THỊ MAI QUYÊNTRUYỆN KỂ ĐỊA DANH CỦA NGƯỜI THÁI Ở VIỆT NAM DƯỚI GÓC NHÌN VĂN HÓA TỘC NGƯỜI LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN HÀ NỘI - 2021 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI --------@&?-------- NGUYỄN THỊ MAI QUYÊNTRUYỆN KỂ ĐỊA DANH CỦA NGƯỜI THÁI Ở VIỆT NAM DƯỚI GÓC NHÌN VĂN HÓA TỘC NGƯỜI Chuyên ngành: Văn học dân gian Mã số: 62.22.01.25 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1: GS.TS Vũ Anh Tuấn 2: PGS. TS Nguyễn Thị Huế HÀ NỘI - 2021 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng: - Luận án Tiến sĩ này là kết quả nghiên cứu riêng của tôi dưới sự hướngdẫn của người hướng dẫn khoa học, chưa từng được công bố trong công trìnhnghiên cứu của ai khác. - Luận án đã được tiến hành nghiên cứu một cách nghiêm túc, cẩn trọngvà cầu thị. - Kết quả nghiên cứu của các nhà nghiên cứu khác đã được tiếp thu chânthực, cẩn trọng, chừng mực trong luận án. Tác giả luận án: DANH MỤC TỪ VIẾT TẮTGS : Giáo sưVHDG : Văn học dân giantr : trangSđd : Sách đã dẫnPL : Phụ lục MỤC LỤCPHẦN 1. PHẦN MỞ ĐẦU.............................................................................. 11. Lý do chọn đề tài........................................................................................... 12. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 23. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 34. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 35. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 46. Đóng góp mới của luận án ............................................................................ 57. Cấ u trúc của luâ ̣n án ...................................................................................... 6CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT VÀ THỰC TIỄN LIÊNQUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU............................................................ 7 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu truyện kể địa danh của người Thái ở Việt Nam ....................................................................................................... 7 1.1.1. Li ̣ch sử nghiên cứu địa danh trong văn học dân gian ở Viê ̣t Nam..... 12 1.1.2. Li ̣ch sử nghiên cứu đi ̣a danh Thái và địa danh trong truyện kể dân gian của người Thái ở Việt Nam............................................................. 16 1.1.3. Những vấn đề còn tồn tại .............................................................. 19 1.2. Tổng quan về hướng tiếp cận và các vấn đề lý thuyết được sử dụng trong luận án................................................................................................ 19 1.2.1. Về hướng tiếp cận truyện kể dân gian từ góc nhìn văn hóa tộc người . 19 1.2.2. Lý thuyết biểu tượng trong nghiên cứu truyện kể dân gian.......... 23 1.2.3. Lý thuyết không gian xã hội trong nghiên cứu truyê ̣n kể dân gian .... 27 1.3. Sơ lược về bối cảnh văn hóa Thái........................................................ 31 1.3.1. Về nguồn gốc của người Thái ở Việt Nam.................................... 31 1.3.2. Về sự phân biệt các ngành Thái.................................................... 33Tiểu kết........................................................................................................... 43CHƯƠNG 2. TRUYỆN KỂ ĐỊA DANH CỦA NGƯỜI THÁI Ở VIỆTNAM: KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI VÀ NỘI DUNG ................................. 45 2.1. Về khái niệm truyện kể địa danh ......................................................... 45 2.2. Thống kê, phân loại truyện kể địa danh của người Thái ở Việt Nam........ 48 2.3. Các phương diện nội dung trong truyện kể địa danh của người Thái ở Việt Nam ..................................................................................................... 52 2.3.1. Truyện kể địa danh Thái và vũ trụ quan, thế giới quan của tộc người. 52 2.3.2 Truyện kể địa danh Thái và lịch sử tộc người. ............................ 57 2.3.3. Truyện kể địa danh Thái và những khát vọng nhân sinh.............. 65Tiểu kết........................................................................................................... 73CHƯƠNG 3. CỐT TRUYỆN VÀ BIỂU TƯỢNG TRONG TRUYỆN KỂĐỊA DANH CỦA NGƯỜI THÁI Ở VIỆT NAM ....................................... 75 3.1 Cốt truyện trong truyện kể địa danh của người Thái ở Việt Nam ........ 75 3.1.1. Cốt truyện của thần thoại địa danh Thái ...................................... 76 3.1.2. Cốt truyện của truyền thuyết địa danh Thái ................................. 80 3.1.3. Cốt truyện của truyện cổ tích địa danh Thái ................................ 84 3.2. Biểu tượng trong truyện kể địa danh của ngưới Thái ở Việt Nam ...... 89 3.2.1 Biểu tượng nước............................................................................. 90 3.2.2 Biểu tượng núi................................................................................ 96 3.2.3. Biểu tượng nỏ .............................................................................. 102Tiểu kết.................................................................. ...