Luận án Tiến sĩ Nhân học: Tín ngưỡng của người Hoa ở thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam hiện nay

Mục tiêu nghiên cứu của luận án "Tín ngưỡng của người Hoa ở thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam hiện nay" là nhận diện những hình thức sinh hoạt và giá trị tín ngưỡng của người Hoa ở thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam. Trên cơ sở đó, luận án tập trung làm rõ sự giao thoa văn hóa Việt - Hoa ở Việt Nam nói chung và Việt - Hoa ở Hội An nói riêng, được biểu hiện thông qua các loại hình và sinh hoạt tín ngưỡng, từ đó đề xuất một số giải pháp bảo tồn và phát huy các giá trị tín ngưỡng của cộng đồng này trong bối cảnh mới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Nhân học: Tín ngưỡng của người Hoa ở thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam hiện nay VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI VÕ DUY NGHĨATÍN NGƢỠNG CỦA NGƢỜI HOA Ở THÀNH PHỐ HỘI AN, TỈNH QUẢNG NAM HIỆN NAY LUẬN ÁN TIẾN SĨ NHÂN HỌC HÀ NỘI - 2022 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI VÕ DUY NGHĨATÍN NGƢỠNG CỦA NGƢỜI HOA Ở THÀNH PHỐ HỘI AN, TỈNH QUẢNG NAM HIỆN NAY NGÀNH: NHÂN HỌC MÃ SỐ: 9 31 03 02 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NHÂN HỌC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Văn Minh HÀ NỘI - 2022 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sựhướng dẫn khoa học của PGS.TS. Nguyễn Văn Minh. Các số liệu, kết quảnghiên cứu trong Luận án này là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳcông trình nào trước đó. Các trích dẫn ý kiến của các nhà khoa học và nguồn tàiliệu được thực hiện nghiêm chỉnh theo đúng quy định chung. Nếu vi phạm, tôixin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Tác giả luận án Võ Duy Nghĩa LỜI CẢM ƠN Được học tại Học viện Khoa học xã hội là một niềm vinh hạnh đối vớikhông ít nghiên cứu sinh và bản thân tôi cũng không là ngoại lệ. Ƣớc mơ trởthành một nhà nghiên cứu khoa học nhen nhóm trong suốt quá trình học tậpvà rèn luyện tại Học viện. Được sự dẫn dắt của PGS.TS. Nguyễn Văn Minhcùng tất cả thầy cô trong Học viện Khoa học xã hội, tôi đã được trang bị mộthành trang kiến thức để có thể tự tin bước vào đời, bước vào những khó khăn,thách thức mà có thể tôi không lường trước được. Nhưng hoàn thành đượcluận án tiến sĩ xem như là thành công bước đầu của tôi. Với tôi, mỗi một trải nghiệm cũng chính là lúc chiêm nghiệm lại bảnthân mình. Trong quá trình học tập nghiên cứu, viết luận án, tôi đã gặp khôngít khó khăn song được sự giúp đỡ tận tình của Ban Lãnh đạo và các cán bộtrong Trung tâm Quản lý bảo tồn di tích Hội An, Ủy ban Nhân dân thành phốHội An, Ủy ban Nhân dân phường Minh An, Phòng Thống kê thành phố HộiAn, Thư viện thành phố Hội An và Thư viện Quốc gia Việt Nam… đã tạođiều kiện thuận lợi về mọi mặt để tôi hoàn thành luận án. Trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, các Phòng chức năng, Khoa chuyênmôn và tập thể cán bộ giáo viên Học viện Khoa học xã hội, những người đãtrực tiếp dìu dắt tôi trong suốt khóa học. Xin được gửi lời cảm ơn đặc biệt tớithầy hướng dẫn PGS.TS. Nguyễn Văn Minh đã chỉ bảo tận tình, động viên,khích lệ tác giả trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận án. Cuối cùng, tác giả luận án xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới giađình, bạn bè đã động viên, giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập, nghiên cứuvà hoàn thành luận án. Tác giả luận án MỤC LỤCMỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝTHUYẾT VÀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU .................................................... 111.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu .......................................................... 11 1.1.1. Tình hình nghiên cứu về người Hoa và tín ngưỡng người Hoa ở Việt Nam ............................................................................................ 11 1.1.2. Tình hình nghiên cứu về người Hoa và tín ngưỡng của người Hoa ở thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam .......................................... 201.2. Cơ sở lý thuyết ........................................................................................ 26 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................. 26 1.2.2. Lý thuyết nghiên cứu .................................................................. 421.3. Khái quát về thành phố Hội An và người Hoa ở Hội An ................... 45 1.3.1. Khái quát về thành phố Hội An .................................................. 45 1.3.2. Khái quát về người Hoa ở thành phố Hội An ............................. 50Tiểu kết Chương 1 ......................................................................................... 59Chương 2: CÁC HÌNH THỨC TÍN NGƢỠNG VÀ THỰC HÀNHTÍN NGƢỠNG CỦA NGƢỜI HOA Ở HỘI AN HIỆN NAY ................... 612.1. Khái quát về tín ngưỡng và thực trạng tín ngưỡng của người Hoaở Hội An ......................................................................................................... 61 2.1.1. Khái quát về tín ngưỡng của người Hoa ..................................... 61 2.1.2. Thực trạng tín ngưỡng của người Hoa ở thành phố Hội An....... 672.2. Thực hành tín ngưỡng trong cộng đồng .............................................. 73 2.2.1. Thờ Tiền hiền, Hậu hiền ............................................................. 58 2.2.2. Thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu ........................................................ 77 2.2.3. Thờ Môn thần.............................................................................. 80 2.2.4. Thờ Quan Thánh Đế Quân (Quan Công).................................... 82 2.2.5. Thờ Bắc Đế Trấn Vũ (Huyền Thiên Đại Đế ) ............................ 88 2.2.6. Thờ âm linh, âm hồn ................................................................... 92 2.2.7. Thờ thần Phục Ba ........................................................................ 942.3. Thực hành tín ngưỡng trong gia đình .................................................. 96 2.3.1. Th ...