Luận án Tiến sĩ Toán học: Một số kỹ thuật tìm kiếm thực thể dựa trên quan hệ ngữ nghĩa ẩn và gợi ý truy vấn hướng ngữ cảnh

Luận án tập trung nghiên cứu, xác định và thực nghiệm các phương pháp, các nguyên lý nhằm giải quyết 2 bài toán nêu trên. Cài đặt thực nghiệm các phương pháp và áp dụng các đề xuất cải thiện kỹ thuật. Phân tích, đánh giá kết quả sau thực nghiệm và so sánh với các kỹ thuật khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Toán học: Một số kỹ thuật tìm kiếm thực thể dựa trên quan hệ ngữ nghĩa ẩn và gợi ý truy vấn hướng ngữ cảnhBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ----------------------------- Trần Lâm Quân MỘT SỐ KỸ THUẬT TÌM KIẾM THỰC THỂ DỰA TRÊNQUAN HỆ NGỮ NGHĨA ẨN VÀ GỢI Ý TRUY VẤN HƯỚNG NGỮ CẢNH LUẬN ÁN TIẾN SĨ TOÁN HỌC Hà Nội – 2020BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ----------------------------- Trần Lâm Quân MỘT SỐ KỸ THUẬT TÌM KIẾM THỰC THỂ DỰA TRÊNQUAN HỆ NGỮ NGHĨA ẨN VÀ GỢI Ý TRUY VẤN HƯỚNG NGỮ CẢNH Chuyên ngành: Cơ sở toán học cho tin học Mã số: 9.46.01.10 LUẬN ÁN TIẾN SĨ TOÁN HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Vũ Tất Thắng Hà Nội – 2020 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, được hoàn thànhdưới sự hướng dẫn của TS Vũ Tất Thắng. Các kết quả nêu trong luận án là trung thựcvà chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về những lời cam đoan của mình. Hà nội, tháng 12 năm 2020 Tác giả Trần Lâm Quân ii LỜI CẢM ƠN Luận án này được hoàn thành với sự nỗ lực không ngừng của tác giả và sự giúpđỡ hết mình từ thầy hướng dẫn, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Đầu tiên, tác giả xin bày tỏ lời tri ân tới TS Vũ Tất Thắng, Thầy đã tận tìnhhướng dẫn tác giả hoàn thành luận án này, Thày đã kiên trì và đặc biệt, đã định hướngcho nghiên cứu sinh suốt quá trình nghiên cứu. Tác giả xin gửi lời cảm ơn tới các Thầy, Cô và cán bộ của Viện Công nghệ thôngtin, Học viện Khoa học và Công nghệ (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam)đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo ra môi trường nghiên cứu tốt để tác giả hoàn thành côngtrình nghiên cứu; đã có những góp ý chính xác để tác giả có được những công bố nhưngày hôm nay. Tác giả xin cảm ơn tới Ban Lãnh đạo Tổng công ty Hàng không Việt Nam(Vietnam Airlines), Trung tâm Nghiên cứu Ứng dụng và các đồng nghiệp nơi tác giảcông tác đã ủng hộ để luận án được hoàn thành. Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn đến tất cả các thành viên trong gia đình, các bạnbè đã luôn ủng hộ, chia sẻ, động viên và khích lệ tôi học tập, nghiên cứu Hà Nội, tháng 12 năm 2020 Trần Lâm Quân iii MỤC LỤCTrang phụ bìaLời cam đoan iLời cảm ơn iiMục lục iiiDanh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt vDanh mục các bảng viiDanh mục các hình vẽ, đồ thị viiiMỞ ĐẦU 01CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN1.1. Bài toán tìm kiếm thực thể dựa trên quan hệ ngữ nghĩa ẩn 051.2. Các nghiên cứu liên quan đến tìm kiếm thực thể dựa trên ngữ nghĩa ẩn 071.2.1. Lý thuyết ánh xạ cấu trúc (Structure Mapping Theory – SMT) 071.2.2. Mô hình không gian vector (Vector Space Model - VSM) 081.2.3. Phân tích quan hệ tiềm ẩn (Latent Relational Analysis - LRA) 091.2.4. Ánh xạ quan hệ tiềm ẩn (Latent Relational Mapping Engine - LRME) 091.2.5. Quan hệ ngữ nghĩa tiềm ẩn (Latent Semantic Relation – LSR) 111.2.6. Tương đồng quan hệ dựa trên Wordnet 111.2.7. Mô hình học biểu diễn vector từ Word2Vec 121.3. Phương pháp tìm kiếm thực thể dựa trên quan hệ ngữ nghĩa ẩn với các nghiên cứuliên quan 141.4. Bài toán gợi ý truy vấn hướng ngữ cảnh ...