Luận án Tiến sĩ Triết học: Tư tưởng Nguyễn Đức Đạt trong tác phẩm Nam Sơn tùng thoại

Từ việc phân tích, luận giải một cách hệ thống những nội dung tư tưởng cơ bản của Nguyễn Đức Đạt trong tác phẩm Nam Sơn tùng thoại, luận án đưa ra những đánh giá về giá trị, hạn chế và ý nghĩa của các tư tưởng này trong lịch sử tư tưởng Việt Nam và hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Triết học: Tư tưởng Nguyễn Đức Đạt trong tác phẩm Nam Sơn tùng thoại VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRẦN THỊ NHẸN TƯ TƯỞNG NGUYỄN ĐỨC ĐẠTTRONG TÁC PHẨM NAM SƠN TÙNG THOẠI LUẬN ÁN TIẾN SĨ TRIẾT HỌC HÀ NỘI, 2020 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRẦN THỊ NHẸN TƯ TƯỞNG NGUYỄN ĐỨC ĐẠTTRONG TÁC PHẨM NAM SƠN TÙNG THOẠI Chuyên ngành: Triết học Mã số: 9 22 90 01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ TRIẾT HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN NGUYÊN VIỆT HÀ NỘI, 2020 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập củariêng tôi dưới sự hướng dẫn của PGS. TS Trần Nguyên Việt. Các tài liệu sửdụng phân tích trong luận án có nguồn gốc rõ ràng, đã công bố theo đúng quyđịnh. Các kết quả nghiên cứu trong luận án do tôi tự tìm hiểu, phân tích mộtcách trung thực, khách quan và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Các kếtquả này chưa từng được công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào khác. Nghiên cứu sinh Trần Thị Nhẹn MỤC LỤCMỞ ĐẦU................................................................................................................. 1Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU...........................................LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN................................................................... 61.1. Các công trình nghiên cứu về cơ sở hình thành tư tưởng Nguyễn Đức Đạttrong tác phẩm Nam Sơn tùng thoại ............................................................................ 6 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về bối cảnh lịch sử, xã hội Việt Nam nửacuối thế kỷ XIX ............................................................................................................... 7 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về tiền đề tư tưởng của Nguyễn Đức Đạt ....... 12 1.1.3. Các công trình nghiên cứu về thân thế, sự nghiệp của Nguyễn Đức Đạt ....... 201.2. Các công trình nghiên cứu về nội dung tư tưởng triết học và tâm tính họccủa Nguyễn Đức Đạt trong tác phẩm Nam Sơn tùng thoại ....................................... 22 1.2.1. Các công trình nghiên cứu về tư tưởng triết học ........................................ 22 1.2.2. Các công trình nghiên cứu về tâm tính học ................................................ 261.3. Các công trình nghiên cứu liên quan đến tư tưởng về đạo trị quốc và thựcthi chính sự của Nguyễn Đức Đạt trong tác phẩm Nam Sơn tùng thoại ................ 281.4. Những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết ............................................... 33Tiểu kết chương 1 ................................................................................................... 34Chương 2. CƠ SỞ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG NGUYỄN ĐỨC ĐẠT TRONGTÁC PHẨM NAM SƠN TÙNG THOẠI ................................................................ 352.1. Bối cảnh lịch sử xã hội Việt Nam nửa cuối thế kỷ XIX .................................... 35 2.1.1. Về tình hình kinh tế, chính trị ở phương Tây và Việt Nam nửa cuối thếkỷ XIX ........................................................................................................................... 35 2.1.2. Về văn hóa, xã hội Việt Nam nửa cuối thế kỷ XIX ................................... 442.2. Tiền đề tư tưởng cho sự hình thành tư tưởng Nguyễn Đức Đạt ...................... 51 2.2.1. Sự phục hưng Nho giáo vào đầu triều Nguyễn .......................................... 51 2.2.2. Ảnh hưởng của tư tưởng Nho giáo đối với hệ tư tưởng triều Nguyễn ....... 55 2.2.3. Ảnh hưởng của các học thuyết ngoài Nho giáo đầu triều Nguyễn............. 602.3. Vài nét khái quát về thân thế, sự nghiệp Nguyễn Đức Đạt và tác phẩmNam Sơn tùng thoại .................................................................................................... 65 2.3.1. Thân thế và sự nghiệp Nguyễn Đức Đạt .................................................... 65 2.3.2. Tác phẩm “Nam Sơn tùng thoại” ............................................................... 72Tiểu kết chương 2 ................................................................................................... 77 Chương 3. TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC VÀ TÂM TÍNH HỌC CỦA NGUYỄN ĐỨC ĐẠT TRONG TÁC PHẨM NAM SƠN TÙNG THOẠI VÀ Ý NGHĨACỦA NÓ ............................................................................................................... 783.1. Tư tưởng triết học .......................................................................................... 78 3.1.1. Quan niệm về “Trời” và “Mệnh trời” ..................................................... 78 3.1.2. Quan niệm về “Đạo” và con đường đạt “Đạo” ........................................ 893.2. Tư tưởng về Tâm tính học ................................................................................... 89 3.2.1. Quan niệm về “Tâm”, “Tính” và “Tình” .............................................. 90 3.2.2. Quan niệm về học vấn, về tu dưỡng và giáo hóa ....................................... 933.3. Ý nghĩa của tư tưởng triết học và tâm tính học Nguyễn Đức Đạt trong tácphẩm Nam Sơn tùng thoại ........................................................................................ 115Tiểu kết chương 3 ................................................................................................. 161 Chương 4. TƯ TƯỞNG NGUYỄN ĐỨC ĐẠT VỀ ĐẠO TRỊ QUỐC VÀTHỰC THI CHÍNH SỰ TRONG TÁC PHẨM NAM SƠN TÙNG THOẠI VÀ ÝNGHĨA CỦA NÓ ...................................................... Error! Bookmark not defined.4.1. Tư tưởng về đạo trị quốc.... ...