Luận án Tiến sĩ Văn hóa học: Văn hóa của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn, Quảng Ninh

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là diện mạo của văn hóa cư dân vùng biển đảo Vân Đồn trên các khía cạnh cơ bản sinh kế, phong tục, tập quán, tín ngưỡng, lễ hội; phân tích các chiều tương tác thể hiện trong văn hóa của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn; luận án hướng đến việc khẳng định Vân Đồn là một không gian văn hóa đặc thù, là đầu mối của sự giao lưu, kết nối văn hóa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Văn hóa học: Văn hóa của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn, Quảng Ninh VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI THÀNH THU TRANG VĂN HÓA CỦA CƢ DÂNVÙNG BIỂN ĐẢO VÂN ĐỒN, QUẢNG NINH ` LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HÓA HỌC Hà Nội - 2021 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI THÀNH THU TRANG VĂN HÓA CỦA CƢ DÂNVÙNG BIỂN ĐẢO VÂN ĐỒN, QUẢNG NINH Ngành: Văn Hóa Học Mã số: 9.22.90.40 LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HÓA HỌCGiảng viên hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm Hà Nội - 2021 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng, bản luận án tiến sĩ Văn hóa của cư dân vùngbiển đảo Vân Đồn, Quảng Ninh là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện vàchưa từng được công bố. Trong quá trình thực hiện luận án, tôi đã kế thừanhững nguồn tài liệu của các nhà nghiên cứu đi trước và có trích dẫn đầy đủ.Kết quả nêu trong luận án là trung thực.Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Hà Nội, ngày 30 tháng 06 năm 2021 Tác giả MỤC LỤCMỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝLUẬN VÀ KHÁI QUÁT VÙNG BIỂN ĐẢO VÂN ĐỒN ........................... 7 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án ........... 7 1.2. Cơ sở lý luận .................................................................................... 21 1.3. Khái quát về điều kiện địa lý - tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hội, dân cư ở vùng biển đảo Vân Đồn .................................................... 34Tiểu kết chương 1.......................................................................................... 47Chương 2: SINH KẾ CỦA CƢ DÂN VÙNG BIỂN ĐẢO VÂN ĐỒN ..... 48 2.1. Nghề đi biển và những công việc phụ trợ cho nghề đi biển của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn ............................................................... 48 2.2. Tri thức dân gian của cư dân Vân Đồn về biển và nghề đi biển ...... 66Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 72Chương 3: PHONG TỤC, TẬP QUÁN CỦA CƢ DÂN VÙNG BIỂNĐẢO VÂN ĐỒN ............................................................................................ 73 3.1. Tập quán ăn, mặc, ở, đi lại của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn ..... 73 3.2. Những tập quán trong việc sinh đẻ, cưới hỏi, tang ma của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn .......................................................................... 84 3.3. Những tục lệ liên quan đến việc kiêng kỵ, lễ tết của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn.................................................................................... 99Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 101Chương 4: TÍN NGƢỠNG, LỄ HỘI CỦA CƢ DÂN VÙNG BIỂNĐẢO VÂN ĐỒN .......................................................................................... 102 4.1. Tín ngưỡng dân gian của cư dân vùng biển đảo Vân Đồn............. 102 4.2. Lễ hội ............................................................................................. 114Tiểu kết chương 4 ........................................................................................ 125Chương 5: VĂN HÓA CỦA CƢ DÂN VÙNG BIỂN ĐẢO VÂN ĐỒNTRONG CÁC CHIỀU TƢƠNG TÁC....................................................... 127 5.1. Tương tác giữa các yếu tố văn hóa nông nghiệp và văn hóa biển . 127 5.2. Tương tác giữa các yếu tố văn hóa truyền thống và đương đại ..... 132 5.3. Tương tác giữa các yếu tố văn hóa nội sinh và ngoại sinh ............ 133 5.4. Kết quả rút ra từ sự tương tác các yếu tố văn hóa của cư dân biển đảo Vân Đồn ......................................................................................... 138Tiểu kết chương 5 ........................................................................................ 143KẾT LUẬN .................................................................................................. 144TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 147PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT1 BQL : Ban quản lý2 BVHTT : Bộ Văn hóa thông tin3 CN : Công nghiệp4 KCN : Khu công nghiệp5 KKT : Khu kinh tế6 KHXH : Khoa học xã hội7 Nxb : Nhà xuất bản8 QĐ : Quyết định9 STT : Số thứ tự10 Tr : ...