Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu áp lực bàn chân, mối liên quan với dẫn truyền thần kinh, chỉ số cổ chân – Cánh tay ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2

Luận án nghiên cứu sự thay đổi áp lực gan bàn chân, một số chỉ số dẫn truyền thần kinh chi dưới, chỉ số cổ chân – cánh tay; mối liên quan giữa áp lực gan bàn chân với dẫn truyền thần kinh, chỉ số ABI và một số đặc điểm của bệnh đái tháo đường týp 2.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu áp lực bàn chân, mối liên quan với dẫn truyền thần kinh, chỉ số cổ chân – Cánh tay ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 1 ĐẶTVẤNĐỀ Bệnhđáitháođườnglàmộttrong3cănbệnhcótốcđộ pháttriểnnhanhnhấtthếgiới.TheothôngbáocủaTổchứcytếthếgiới,năm2014trêntoànthế giớicó422triệungườimắcđáitháođường,chiếmkhoảng8,5%dânsố,tỷ lệ bệnhđáitháođườnggiatăngtrong3thậpkỷ quađặcbiệtlàởcácnướccóthunhậpvừavàthấp[2]. Trong3thậpkỷ qua,bệnhđáitháođườngđãtănglêngấp4lần,lànguyênnhânthứ9gâytửvong.Cứ11ngườithìcó1ngườimắcbệnhđáitháo đường,trongđótỷlệbệnhđáitháođườngtýp2chiếm90%.ChâuÁlàkhu vựcchínhcủađạidịchtoàncầuvới2quốcgiađứngđầulàTrungQuốcvàẤnĐộ[2]. Tỷ lệ bệnhđáitháođườnggiatăngkèmtheothờigianpháthiện bệnhkéodàilàmgiatăngbiếnchứngcủabệnh.Bệnhđáitháođườnglànguyênnhângâyrabiếncố timmạch,mùlòa,suythận,cắtcụtchivànhữnghậuquả lâudàikhác ảnhhưởngđếnchấtlượngcuộcsống.Năm2015,Tổ chứcvếtthươngbànchândođáitháođườngthôngbáobệnhlýbànchânđáitháođườngảnhhưởngnghiêmtrọngđếnnềnkinhtế,xãhội củaquốcgiavàtỷ lệ hiệnmắchàngnăm2%đến4% ở cácnướcphát triểnvàtỷ lệ nàycaohơn ở cácnướcđangpháttriển[2].Trongcácbiếnchứng,loétbànchântuykhôngdẫnđếntửvongnhanhchóngnhưnglàgánhnặngchobệnhnhân,giađìnhvàxãhộidolàmtăngchiphíđiềutrị,thời giannằmviệnkéodàivàvềlâudàilàmgiảmkhảnănglaođộngcủangười bệnh,ảnhhưởngnghiêmtrọngchấtlượngcuộcsống .ChiphíchođiềutrịvàchămsócbệnhlýbànchânđáitháođườnghàngnămtạiMỹlà9tỷđến13tỷđôlaMỹ[2]. Tỷlệloétchândođáitháođườngtrêntoàncầulà6,3%,namcaohơn 2nữ,ởbệnhđáitháođườngtýp2caohơnđáitháođườngtýp1.Khuvựcbắc Mỹchiếmtỷlệcaonhất13,0%vàthấpnhấtlàchâuĐạidương3,0%;châuÁ5,5%;châuÂu5,1%[2].Tại ẤnĐộ cókhoảng10%bệnhnhân đáitháođườngbệnhlýbànchân.Tỷlệcắtcụtchiởnhữngbệnhnhâncóbiếnchứng bànchânchiếmkhoảng40%. Ởcácnướcpháttriển,như ởAnh,50%bệnh nhânđáitháođườngvàoviệnvìbệnhlýbànchân.Mộtnghiêncứutrên6000 ngườibệnhđáitháođườngđếnkhámchothấy:tỷlệcóloétbànchân:20%, cắtcụtchi:2,5%[2]. Ở ViệtNam,BệnhviệnNộitiếtTrung ươngđãcónhữngnghiêncứuchothấyphầnlớnbệnhnhânđáitháođườngcóbiếnchứngbànchânthườngvàoviện ở giaiđoạnmuộnvàtỷ lệ cắtcụtchi ở bệnhnhânđáitháođườngcóbệnhlýbànchâncũngrấtcao,khoảng40%[2]. Tổnthươngbànchân ở bệnhnhân đáitháođường làhậuquả củanhiềunguyênnhânnhư:tổnthươngthầnkinh,tổnthươngmạchmáu,chấn thươngvànhiễmtrùng.Cácnguyênnhânnàycóthểphốihợpvớinhaucùng mộtlúchoặcvàonhữngthờiđiểmkhácnhau.Trongbệnhlýbànchân,3yếu tố:tổnthươngmạchmáu,thầnkinhvànhiễmtrùngluônkếthợpvớinhau mộtcáchchặtchẽ,đôikhichúngcũngcóthểlàcáctổnthươngđộclập[2].Cácnghiêncứuchothấynhữngđiểmchịuáplựccaoởbànchâncómốiliên quanchặtchẽvớicáctổnthươngloétbànchân.Vìvậy,áplựcganbànchânlàyếutốđượcđưarađểdựđoánnhữngtổnthươngbànchânsớmởngườibệnhđáitháođường. Trênthếgiớiđãcónhiềunghiêncứuđánhgiááplựcganbànchânởbệnhnhânđáitháođường,tuynhiên, ở ViệtNamchưacónghiêncứunàođánhgiásựthayđổiáplựcganbànchânnhằmpháthiện,ngănchặnsớmvàlàm giảm tỷ lệ những tổn thương bệnh lý bàn chân ở người đái tháo 3đường.Chínhvìvậychúngtôitiếnhànhđề tài:“Nghiêncứuáplựcbàn chân,mốiliênquanvớidẫntruyềnthầnkinh,chỉsốcổchân–cánhtay ởbệnhnhânđáitháođườngtýp2”vớimụctiêu:1. Khảosátáplựcganbànchân,mộtsốchỉsốdẫntruyềnthầnkinh,chỉ sốABIvàmộtsốyếutốnguycơởngườiđáitháođườngtýp2.2. Đánhgiámốiliênquangiữaáplựcganbànchânvớimộtsốchỉsốdẫn truyềnthầnkinh,chỉsốABIvàmộtsốđặcđiểmởngườibệnhĐTĐtýp 2. 4 CHƯƠNG1 TỔNGQUAN1.1.Bệnhđáitháođường Bệnhđáitháođường(ĐTĐ)đanggiatăngnhanhchóngtrêntoànthếgiớikéotheonhữnghậuquảnghiêmtrọngvềsứckhỏevàkinhtếđốivới toànxãhội.Năm2017,theothốngkêcủaLiênđoànđáitháođườngthếgiớitrêntoàncầucó451triệungườimắcbệnhĐTĐ ở độ tuổi1899và ướctínhđếnnăm2045consố nàysẽ là693triệungười.Trongđócókhoảng49,7%bệnhnhânmắcĐTĐmàkhôngđượcchẩnđoán[2]. Bêncạnhđócùngvớiviệctăngsử dụngthựcphẩmkhôngthíchhợp,íthoạtđộngthểlựcởtrẻemtạinhiềuquốcgiađãlàmgiatăngbệnhĐTĐởlứatuổitrẻ.1.1.1.Kháiniệmvềbệnhđáitháođường ĐTĐlàbệnhrốiloạnchuyểnhóakhôngđồngnhất,cóđặcđiểm tăngglucosehuyếtdokhiếmkhuyếtvề tiếtinsulin,về tácđộnginsulinhoặccả hai.Tăngglucosemạntínhtrongthờigiandàigâynênnhữngrối loạnchuyểnhóacarbonhydrate,protid,lipid,gâytổnthương ở nhiềucơquankhácnhau,đặcbiệtởtimvàmạchmáu,thận,mắt,thầnkinh[ 2],[2],[2].1.1.2.Cơchếbệnhsinhbệnhđáitháođườngtýp2 SinhlýbệnhcủaĐTĐtýp2kháphứctạpvàchođếnnaycònchưađượchiểubiếtđầyđủ.Cónhiềuyếutố đónggópvàocơ chế bệnhsinh như yếutố gen,môitrường,béophì,lốisốngítvậnđộng,nhiễmđộc,…Cácyếutốnàydẫntớiquátrìnhlàmsuygiảmchứcnăngtếbàobêtatuyếntụygâythiếuhụtinsulinhoặcgâyratìnhtrạngkhánginsulinhoặccả hai. ...