Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu biểu hiện microrna-21, microrna-122 huyết tương ở bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan nhiễm vi rút viêm gan B

Luận với trình bày các nội dung về một số điểm về dịch tễ ung thư biểu mô tế bào gan; các yếu tố nguy cơ của ung thư biểu mô tế bào gan; cơ chế bệnh sinh và vai trò của vi rút viêm gan B trong ung thư biểu mô tế bào gan; các phương pháp chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu biểu hiện microrna-21, microrna-122 huyết tương ở bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan nhiễm vi rút viêm gan BBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN QUÂN Y ĐẶNG CHIỀU DƯƠNG NGHIÊN CỨU BIỂU HIỆN MICRORNA-21,MICRORNA-122 HUYẾT TƯƠNG Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN NHIỄM VI RÚT VIÊM GAN B LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI - 2020BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,kết quả nghiên cứu trong đề tài này là trung thực, không sao chép và chưa từngđược công bố trong bất cứ công trình nào khác. Tác giả luận án Đặng Chiều Dương LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, Ban giám đốc Học Viện Quân Y,Phòng sau đại học, Bộ môn Nội tiêu hóa, đã tạo điều kiện hết sức thuận lợi chotôi được học tập - nghiên cứu. Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, Ban giám đốc, Phòng Kế hoạchtổng hợp, Khoa Sinh học phân tử, Khoa Nội tiêu hóa, Khoa A4 Viện Lâm sàngcác bệnh nhiệt đới Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã tạo điều kiện thuậnlợi cho tôi hoàn thành công trình luận án này. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới các Thầy trong Bộ môn - Khoa Nội tiêuhóa Học Viện Quân Y, các Thầy trong Hội đồng chấm luận án các cấp đã đónggóp những ý kiến quý báu cho tôi hoàn thiện luận án. Với lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin chân thành cảm ơn GS.TS. Nguyễn LĩnhToàn và TS. Ngô Tất Trung là hai người thầy đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡtôi hoàn thành công trình nghiên cứu và hoàn thiện luận án. Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, Ban giám đốc Bệnh viện Hữu NghịViệt Tiệp, cùng tất cả các bạn bè đồng nghiệp, người thân, đã tạo điều kiện,động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn tất cả những người bệnh, nhữngngười tình nguyện hiến máu nhân đạo đã tin tưởng, hợp tác giúp tôi hoàn thànhnghiên cứu này. Tác giả luận án Đặng Chiều Dương MỤC LỤC TrangTRANG PHỤ BÌALỜI CAM ĐOANLỜI CẢM ƠNMỤC LỤCDANH MỤC CHỮ VIẾT TẮTDANH MỤC BẢNGDANH MỤC BIỂU ĐỒDANH MỤC HÌNHĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................... 1CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN ........................................................................... 31.1. MỘT SỐ ĐIỂM VỀ DỊCH TỄ UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN...... 3 1.1.1. Trên thế giới ..................................................................................................... 3 1.1.2. Tình hình dịch tễ ung thư biểu mô tế bào gan ở Việt Nam ........................... 41.2. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN ..... 5 1.2.1. Vi rút viêm gan B............................................................................................. 6 1.2.2. Các yếu tố nguy cơ khác ................................................................................. 81.3. CƠ CHẾ BỆNH SINH VÀ VAI TRÒ CỦA VI RÚT VIÊM GAN B TRONG UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN ........................................ 9 1.3.1. Cơ chế bệnh sinh .............................................................................................. 9 1.3.2. Vai trò của vi rút viêm gan B trong ung thư biểu mô tế bào gan................101.4. CÁC PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN ................................................................................................ 14 1.4.1. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh .........................................................14 1.4.2. Phương pháp chẩn đoán tế bào học và mô bệnh học ..................................16 1.4.3. Một số dấu ấn sinh học trong chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan .......18 1.4.4. Một số hướng dẫn chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan .........................231.5. MICRORNA ............................................................................................ 24 1.5.1. Nguồn gốc sinh học và cơ chế hoạt động của microRNA ..........................25 1.5.2. Đặc tính của microRNA ................................................................................28 1.5.3. Các phương pháp phát hiện và định lượng microRNA ..............................29 1.5.4. MicroRNA và ung thư...................................................................................32 1.5.5. MicroRNA-21 ................................................................................................33 1.5.6. MicroRNA-122..............................................................................................34 1.5.7. Các yếu tố ảnh hưởng đến biểu hiện microRNA-21, microRNA-122 ......351.6. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU VỀ MICRORNA-21, MICRORNA-122 ĐỐI VỚI UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN .................................... 36CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......... 382.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ................................................................. 38 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn.......................................................................................38 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ .........................................................................................392.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................................ 39 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu .......................................................................................39 2.2. ...