Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu độc tính và hiệu quả của cốm 'Tiền liệt HC' trong điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Luận án được nghiên cứu với mục tiêu nhằm Nghiên cứu độc tính cấp, bán trường diễn, tác dụng chống viêm và tác dụng giảm tăng sinh tuyến tiền liệt của cốm “Tiền liệt HC” trên thực nghiệm. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu độc tính và hiệu quả của cốm “Tiền liệt HC” trong điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (TSLT-TTL) là thuật ngữ dùng thaythế cho các tên gọi trước đây như: phì đại lành tính tuyến tiền liệt, u xơ tuyếntiền liệt, bướu lành tuyến tiền liệt... Mặc dù là một bệnh lành tính, ít gây nguyhiểm đến tính mạng, nhưng là bệnh hay gặp nhất ở nam giới trung niên vàtăng dần theo tuổi, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tỷ lệ mắc TSLT-TTL có xu hướng ngày một gia tăng trên toàn thế giới[1]. Các nghiên cứu cho thấy, TSLT-TTL chiếm tỉ lệ 20% nam giới ở độ tuổi41 - 50, 50% ở độ tuổi 51 - 60 và trên 90% khi > 80 tuổi. Tại Mỹ, TSLT-TTLtác động đến 70% nam giới ở tuổi 60 - 69 và 80% nam giới trên 70 tuổi [2]. ỞViệt Nam, theo Trần Đức Thọ và Đỗ Thị Khánh Hỷ, trong điều tra 1345 namgiới trên 45 tuổi, tỉ lệ mắc TSLT-TTL là 61,2% và tăng dần theo lứa tuổi [3]. TSLT-TTL tiến triển từ từ và thường gây ra triệu chứng sau 50 tuổi. Giaiđoạn đầu chủ yếu gây rối loạn tiểu tiện, giai đoạn sau có thể gây nhiều biếnchứng do làm tắc đường dẫn niệu như: bí đái cấp tính, viêm đường tiết niệu,sỏi bàng quang, túi thừa bàng quang, suy thận…[4], [5]. Hiện nay có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị TSLT-TTL vớimục đích làm giảm triệu chứng, nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân vàđề phòng các biến chứng. Điều trị ngoại khoa bằng phẫu thuật mổ bóc u, cắt uqua nội soi hoặc điều trị nội khoa bằng hoá dược. Tuy nhiên, phẫu thuật cóthể gây các biến chứng như: bí tiểu, chảy máu, viêm đường tiết niệu, thời giantái phát tương đối ngắn, đặc biệt có thể gây xuất tinh ngược, rối loạn cươngdương...[6]. Vì vậy, phần lớn bệnh nhân đều muốn tìm những phương phápđiều trị nội khoa để tránh không phải làm phẫu thuật cho một bệnh lành tính ởtuổi mà sức khỏe đã giảm sút và có nhiều bệnh khác kèm theo. Điều trị nộikhoa bằng các thuốc kháng α1-adrenergic, các thuốc kháng androgen, cáchormon... đang được ứng dụng rộng rãi nhưng cũng có những tác dụng khôngmong muốn như choáng váng, hạ huyết áp tư thế, sưng đau vú, giảm số lượng 2và chất lượng tinh trùng, đặc biệt là làm thay đổi nồng độ PSA trong máu…nhất là khi bệnh nhân phải dùng thuốc dài ngày [3], [5], [6], [7], [8]. Chính vìvậy, việc tìm ra các chế phẩm thuốc có nguồn gốc thảo mộc có tác dụng làmgiảm triệu chứng mà lại hạn chế được các tác dụng không mong muốn luôn làmục tiêu của các nhà nghiên cứu. Trong YHCT, căn cứ vào chứng trạng lâm sàng của TSLT-TTL có cácrối loạn tiểu tiện như tiểu khó, tiểu rắt, tiểu nhiều lần... bệnh được xếp vàophạm vi các chứng “Long bế”, “Lâm chứng” và “Di niệu”. Phương pháp điềutrị chủ yếu là bổ thận, lợi niệu, hoạt huyết, thông lâm, nhuyễn kiên, tán kết[9]. Tế sinh thận khí phương là bài thuốc cổ phương có tác dụng bổ thận, tăngcường khí hoá bàng quang, trên lâm sàng thường được dùng để điều trị nhữngbệnh nhân có chứng di niệu, long bế. Bài thuốc đã được dùng trên lâm sàngđể điều trị những bệnh nhân TSLT-TTL có tác dụng tốt. Cốm “Tiền liệt HC” được gia giảm từ Tế sinh thận khí phương. Thànhphần bài thuốc gồm các vị thuốc nguồn gốc thảo mộc, có tác dụng bổ thậnthông lâm, hóa khí lợi thủy, hoạt huyết tán kết. Bài thuốc giúp khí hóa bàngquang, tăng sức lợi niệu, các vị thuốc hoạt huyết tán kết mạnh có tác dụngtiêu trừ các khối tích trệ trong cơ thể, thích hợp để điều trị TSLT-TTL. Hiệnnay chưa có nghiên cứu toàn diện, hệ thống và khoa học để khẳng định hiệuquả của bài thuốc này. Chính vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu với mongmuốn kế thừa, bảo tồn và phát triển y dược học cổ truyền, tìm ra một phươngthuốc mới có nguồn gốc thảo dược có hiệu quả và an toàn để điều trị TSLT-TTL. Luận án được tiến hành với 2 mục tiêu: 1. Nghiên cứu độc tính cấp, bán trường diễn, tác dụng chống viêm và tác dụng giảm tăng sinh tuyến tiền liệt của cốm “Tiền liệt HC” trên thực nghiệm. 2. Đánh giá hiệu quả điều trị và tác dụng không mong muốn của cốm Tiền liệt HC trên bệnh nhân TSLT-TTL thể thận khí hư. 3 Chương 1 TỔNG QUAN1.1. TỔNG QUAN VỀ TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT THEO Y HỌC HIỆN ĐẠI1.1.1. Giải phẫu và sinh lý tuyến tiền liệt1.1.1.1. Hình thể và vị trí Tuyến tiền liệt (TTL) nằm ở ngay dưới cổ bàng quang, có hình nón, đáyở trên và đỉnh ở dưới. Tuyến bao quanh phần niệu đạo sát cổ bàng quang,phần niệu đạo xuyên qua tuyến dài khoảng 3cm. TTL có 4 mặt (mặt trước, mặtsau và hai mặt dưới bên), một nền và một đỉnh. Thể tích TTL thay đổi tuỳ theotừng người và từng lứa tuổi. Thông thường ở nam giới lúc trưởng thành TTLrộng khoảng 4cm, cao 3cm, dày 2cm và nặng khoảng 15 - 20gr [10], [11], [12].Vì TTL nằm ở gần tr ...