Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu độc tính và tác dụng phục hồi chức năng vận động nhồi máu não trên lều sau giai đoạn cấp bằng viên nang Hoạt huyết an não

Mục tiêu của luận án là Nghiên cứu độc tính cấp, độc tính bán trường diễn của viên nang Hoạt huyết an não trên thực nghiệm. Đánh giá tác dụng phục hồi chức năng vận động và tác dụng không mong muốn của viên nang Hoạt huyết an não ở bệnh nhân nhồi máu não trên lều sau giai đoạn cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu độc tính và tác dụng phục hồi chức năng vận động nhồi máu não trên lều sau giai đoạn cấp bằng viên nang Hoạt huyết an não 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Nhồi máu não là bệnh lý thần kinh phổ biến trên thế giới và Việt Nam,chiếm 80 – 85% trong tai biến mạch não nói chung [1],[2]. Tai biến mạch não(TBMN) không chỉ là vấn đề quan tâm đặc biệt của chuyên ngành thần kinhmà còn trong các chuyên ngành y học trên toàn cầu về tỷ lệ mắc bệnh và hậuquả nghiêm trọng do bệnh gây ra. Tỷ lệ tử vong hàng đầu trong các bệnhthuộc hệ thần kinh và đứng thứ ba sau bệnh lý tim mạch, ung thư [3],[4]. Chiphí cho công tác điều trị, phòng bệnh, phục hồi chức năng hàng năm ở cácnước trên thế giới là rất lớn. Tại Hoa Kỳ năm 2010 là 73,7 tỷ đô la Mỹ; ởPháp chiếm 2,5 - 3% tổng kinh phí chi cho y tế [5]. Hai thập kỷ trở lại đây việc ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến trongcông tác chẩn đoán, cấp cứu đã giảm đáng kể tỷ lệ tử vong cho bệnh nhânTBMN, đồng nghĩa với tỷ lệ bệnh nhân sống sót cần được chăm sóc y tế,phục hồi chức năng tăng lên [6]. Y học hiện đại điều trị hiệu quả bệnh nhânđột quỵ não giai đoạn cấp bằng thuốc tiêu sợi huyết và các kỹ thuật can thiệpcao như phẫu thuật, nong mạch, đặt giá đỡ. Tuy nhiên để điều trị sau giaiđoạn cấp và phục hồi các di chứng thần kinh đạt kết quả cao, không chỉ dùngthuốc tân dược đơn thuần mà cần kết hợp với Y học cổ truyền, phục hồi chứcnăng và điều trị là các yếu tố nguy cơ: đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạnchuyển hóa, bệnh lý tim mạch [7],[8]. Phục hồi chức năng sớm, ngay sau khi bệnh cảnh lâm sàng và tình trạngbệnh nhân ổn định là việc làm cần thiết, giúp bệnh nhân nhanh chóng bìnhphục, giảm thiểu di chứng và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh[9],[10]. Cùng với Y học hiện đại, Yhọc cổ truyền đóng góp không nhỏ vàođiều trị, phòng bệnh và phục hồi chức năng hiệu quả từ các phương pháp kếthợp giữa dùng các bài thuốc và không dùng thuốc, phương pháp điện châm 2kết hợp xoa bóp bấm huyệt, phương pháp dưỡng sinh kết hợp chế độ dinhdưỡng và tập luyện [11]. Thuốc Hoạt huyết an não có nguồn gốc từ bài Trục ứ hoạt huyết đangiảm hai vị Kim ngân hoa và Thổ phục linh, gia Địa long. Nghiên cứu thựcnghiệm thuốc Hoạt huyết an não có tác dụng chống đông máu tương đươngvới Sintrom và cải thiện trí nhớ. Để mở rộng phạm vi ứng dụng thuốc Hoạthuyết an não trên bệnh nhân nhồi máu não, chúng tôi tiến hành nghiên cứuđề tài: “Nghiên cứu độc tính và tác dụng phục hồi chức năng vận độngnhồi máu não trên lều sau giai đoạn cấp bằng viên nang Hoạt huyết annão” nhằm hai mục tiêu: 1. Nghiên cứu độc tính cấp, độc tính bán trường diễn của viên nang Hoạt huyết an não trên thực nghiệm. 2. Đánh giá tác dụng phục hồi chức năng vận động và tác dụng không mong muốn của viên nang Hoạt huyết an não ở bệnh nhân nhồi máu não trên lều sau giai đoạn cấp. 3 CHƢƠNG I: TỔNG QUAN TÀI LIỆU1.1. ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ HỌC TBMN Nghiên cứu tính chất dịch tễ học Nhồi máu não nói riêng và TBMN nóichung có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, nhằm xác định tỷ lệ mới mắc, tỷ lệhiện mắc và tỷ lệ tử vong trong một quần thể ở một khoảng thời gian xácđịnh. Trên cơ sở đó giúp các nhà khoa học, thầy thuốc có phương án, biệnpháp can thiệp hữu hiệu để phòng ngừa, kiểm soát bệnh, hạn chế những tácđộng cũng như loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ não [12].1.1.1. Trên thế giới Ở các nước phát triển và đang phát triển, bệnh nhân đột quỵ não khá phổbiến, có chiều hướng gia tăng và trẻ hóa. Theo báo cáo của Hội Tim mạchHoa Kỳ (AHA) tại Hoa kỳ có khoảng 4,7 triệu bệnh nhân TBMN và 780nghìn bệnh nhân mới mắc hoặc tái phát trong năm đầu. Ở châu Âu, cứ 100nghìn dân có 141 - 219 người mắc đột quỵ não lần đầu, trong đó nhồi máunão là 105,7 [12],[13]. Ở châu Phi nghiên cứu của Connor trên bệnh nhân độtquỵ não trên 50 tuổi chiếm 81,3%. Nghiên cứu của Zhang Y và cộng sự [14]cho biết tỷ lệ hiện mắc, mới mắc và tử vong ở một số quốc gia Đức, Ý, TâyBan Nha, Pháp và Anh như sau: - Ý: cỡ mẫu 123.748 tỷ lệ mới mắc là 350/100.000 dân, tỷ lệ hiện mắc là147/100.000 dân và tử vong là 41 - 68/100.000 dân. - Tây Ban Nha: cỡ mẫu nghiên cứu là 201.205, tỷ lệ mới mắc là141/100.000 dân, tỷ lệ tử vong là 38/100.000 dân. - Đức: mới mắc là 350/100.000 dân, tỷ lệ tử vong 38/100.000 dân. - Anh: cỡ mẫu 91.106, tỷ lệ mới mắc là 161/100.000 dân, tử vong là 41 -68/100.000 dân. 4 - Pháp: cỡ mẫu 152.606, tỷ lệ mới mắc 113,5/100.000 dân và tử vong là24/100.000 dân. Nghiên cứu khác tại Anh Quốc của Lee và cộng sự tiến hành nghiên cứutrên 32.151 bệnh nhân đột quỵ não lần đầu cho thấy tỷ lệ mắc đột quỵ nãogiảm 30% từ 148/100.000 dân năm 1999 xuống 104/100.000 dân vào năm2008, tỷ lệ tử vong giảm 10%, ngược lại tỷ lệ hiện mắc tăng 12,5% [15]. Tại Trung Quốc, nước có dân số lớn nhất thế giới được hai tác giả Kayvà Wong thuộc trường Đại học Hồng Kông điều tra dịch tễ ở sáu thành phốlớn, kết quả: tỷ lệ mới mắc trung bình 219/100.000 dân. Các tỉnh phía Đông-Bắc tỷ lệ cao hơn (441/100.000 dân), trong khi các tỉnh phía Nam thấp hơnnhiều (136/100.000 dân), tại Bắc Kinh Trung Quốc tỷ lệ mới mắc đột quỵnão 329/100.000 dân, tại Quảng Châu là 147/100.000 dân [13]. Nghiên cứu của Venketasubramanian RN tại Bệnh viện Tan Tock SengXin-ga-po về tính chất dịch tễ đột quỵ não tại các quốc gia Đông Nam Á chothấy đột quỵ não là một trong bốn nguyên nhân hàng đầu gây tử vong của cácnước Đông Nam Á (ASEAN). Tại Thái Lan là 10,9/100.000 dân, Xin-ga-po54,2/100.000 dân, Brunei là 74/100.000 dân và Philipin là 112/100.000 dân.Tỷ lệ tàn tật do TBMN ở Nga, Bulgari, Trung Quốc cao hơn so với ở Pháp,Hoa Kỳ, Thụy Sĩ và tỷ lệ tử vong trong vòng 30 ngày đầu sau khởi phát độtquỵ não thấp nhất ở Bắc Âu, Đức, ...