Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu hiệu quả điều trị u thân não bằng phương pháp xạ phẫu dao gamma quay (Rotating Gamma Knife) tại Bệnh viện Bạch Mai

Mục đích của luận án nhằm Đánh giá một số đặc điểm lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh u thần kinh đệm bậc thấp thân não. Đánh giá kết quả điều trị u thần kinh đệm bậc thấp thân não bằng phương pháp xạ phẫu dao gamma quay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu hiệu quả điều trị u thân não bằng phương pháp xạ phẫu dao gamma quay (Rotating Gamma Knife) tại Bệnh viện Bạch Mai LỜI CAM ĐOAN Tôi là Nguyễn Quang Hùng, nghiên cứu sinh khóa 29, Trường Đại họcY Hà Nội, chuyên ngành Ung thư, xin cam đoan: 1. Đây là luận án do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn của Thầy GS.TS Mai Trọng Khoa và PGS.TS Kiều Đình Hùng 2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã được công bố tại Việt Nam. 3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác, trung thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp nhận của cơ sở nơi nghiên cứu. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này. Hà Nội, ngày 05 tháng 02 năm 2015 Người viết cam đoan Nguyễn Quang Hùng CHỮ VIẾT TẮT% Tỷ lệ phần trămBED Liều hiệu ứng sinh học (Biologically effective dose)CĐHA Chẩn đoán hình ảnhCho CholineHU HousfieldCHT (MRI) Chụp cộng hưởng từ (Magnetic Resonance Imaging)CHTP (MRS) Chụp cộng hưởng từ phổ (Magnetic Resonance Spectrum)CLVT(CT) Chụp cắt lớp vi tính (CTScanner)Cr CreatineCTV Thể tích bia lâm sàng (clinical target volume)CS Cộng sựDIPG U thần kinh đệm cầu não lan tỏa (Diffuse Intrinsic Pontine Glioma)DSA Chụp mạch não số hóa xóa nền (Digital Subtraction Angiography)ĐT Điều trịGK Xạ phẫu bằng dao gamma (Gamma Knife,GTV Thể tích khối u thô (gross tumor volume)IMRT Xạ trị điều biến liều (Intensive Modulated Radiation Therapy)KT Kích thướcKTTB Kích thước trung bìnhTB Trung bìnhTK Thần kinh 11MET C - methioninen Số lượng bệnh nhânNAA N - acetyl aspartatePET/CT Positron Emission Tomography/CTscannerPTV Thể tích bia lập kế hoạch (planning target volume)RGS Hệ thống dao gamma quay (Rotating Gamma Systeme)UTKĐ U thần kinh đệm MỤC LỤCĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ...................................................... 3 1.1. Đặc điểm giải phẫu thân não ................................................................ 3 1.1.1. Hình thể ngoài.................................................................................................... 3 1.1.2. Hình thể trong .................................................................................................... 5 1.2. Các loại u thần kinh đệm bậc thấp, nguyên nhân và tiên lượng ............ 8 1.3. Chẩn đoán u thần kinh đệm bậc thấp thân não.................................... 10 1.3.1. Chẩn đoán lâm sàng ....................................................................................... 11 1.3.2. Chẩn đoán hình ảnh u thần kinh đệm bậc thấp thân não ................... 13 1.3.3. Một số hình ảnh u thần kinh đệm bậc thấp thân não thường gặp....... 16 1.3.4. Chẩn đoán mô bệnh học u thần kinh đệm bậc thấp thân não ........... 20 1.4. Điều trị u thần kinh đệm bậc thấp thân não ........................................ 23 1.4.1. Điều trị nội khoa ............................................................................................. 23 1.4.2. Điều trị ngoại khoa ......................................................................................... 24 1.4.3. Điều trị u thân não bằng xạ trị .................................................................... 24 1.4.4. Điều trị u thân não bằng xạ phẫu ............................................................... 25 1.4.5. Phương pháp can thiệp sinh học ................................................................ 32 1.5. Một số nghiên cứu trong và ngoài nước về xạ phẫu dao Gamma điều trị u thần kinh đệm thân não........................................................ 32 1.5.1. Một số nghiên cứu trên thế giới về xạ phẫu dao Gamma u thân não...... 32 1.5.2. Một số nghiên cứu về xạ phẫu dao gamma trong nước...................... 34Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............ 35 2.1. Đối tượng nghiên cứu......................................................................... 35 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân ................................................................. 35 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ.......................................................................................... 36 2.2. Phương pháp nghiên cứu .................................................................... 36 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu........................................................................................ 36 2.2.2. Địa điểm nghiên cứu...................................................................................... 36 2.2.3. Thời gian nghiên cứu ..................................................................................... 36 2.2.4. Thiết bị nghiên cứu ........................................................................................ 36 2.2.5. Phương pháp thu thập số liệu...................................................................... 38 2.2.6. Tiến hành chụp CT, MRI, xung MRS và phân tích kết quả ............. 38 2.2.7. Các biến nghiên cứu....................................................................................... 39 2.2.8. Tiến hành xạ phẫu bằng dao Gamma Quay ........................................... 43 2.2.9. Đánh giá kết quả điều trị sau xạ phẫu 6 tháng, 12 tháng, 24 tháng, ...