Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu tình trạng mất cơ ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2 và bước đầu đánh giá hiệu quả can thiệp bằng luyện tập

Luận án nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới mất cơ ở nhóm bệnh nhân đái tháo đường typ 2; đánh giá hiệu quả can thiệp bằng luyện tập nhằm giảm mất cơ cho bệnh nhân đái tháo đường typ 2 sau 12 tháng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu tình trạng mất cơ ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2 và bước đầu đánh giá hiệu quả can thiệp bằng luyện tập ĐẶTVẤNĐỀ Trongnhữngnămgầnđây,mấtcơđượcchúýnhiềuhơnbởisự phổbiếnvàmứcđộảnhhưởngđếnsứckhỏecủacộngđồng.Mấtcơđượcmôtảlàsựgiảmkhốilượngvàchứcnăngcủacơliênquanđếntuổi[1].TheoArangoLopera,thìmấtcơlàmtăngnguycơ ngãlà3,23lần vànguycơ tửvonglên2,39lầnởngườicaotuổi[2].Mặcdùmấtcơđượccoilàquátrìnhsinhlýliênquantớigiàhóa,tuynhiêncónhiềuyếutốlàmgiatăngquátrìnhnàynhưbệnhmạntính,lốisốngtĩnhtại,tìnhtrạngdinhdưỡng…Mộtsốbệnhmạntínhthườnggặptrongđócóđáitháođườngtyp2(ĐTĐtyp2)làmthúcđẩyquátrìnhmấtcơ sớmhơn,nhanhhơn.Mấtcơ ở bệnhnhânĐTĐtyp2làmgiatăngnguycơnhậpviện,ngã,tàntật,cácbiếnchứngtimmạchvàtửvong[3],[4],[5]. TheoLiênđoànĐáitháođườ ngThếgiới(IDF) ,năm2015đãcó425triệungườimắcĐTĐ,hơnmộtnửasốbệnhnhânchưađượ cchẩnđoán.Dựkiếnđếnnăm2040consốnàytănglênlà642triệungười.ViệtNamlàmộttrongnhữngquốcgiacótốcđộ giatăngnhanhnhấtsốbệnhnhânĐTĐ với ướctínhcứ 20ngườitrưởngthànhcó1ngườ imắcĐTĐ[ 6],[7].Tỷlệ ĐTĐtyp2giatăng ở ngườitrưởngthànhcàngchothấyviệc sànglọcmấtcơ ởbệnhnhânĐTĐtyp2làvôcùngcầnthiết.Cácnghiêncứugầnđâyđãcảnhbáovề tỷ lệ mấtcơgiatăngcóýnghĩathốngkêởnhómbệnhnhânĐTĐtyp2 sovớinhómkhôngmắcbệnh ĐTĐ.Theomộtnghiêncứu ở TrungQuốcthìbệnhnhânĐTĐtyp2cónguycơ mất cơcaogấp1,56lầnsovớing ười khôngmắcĐTĐvànguycơ nàytănglên23lần ở bệnhnhântrên70tuổi [8].Nghiêncứu ở HànQuốccũngchothấytỷ lệ mấtcơ ởngườimắcĐTĐtyp2tănggấp3sovớingườikhôngmắcĐTĐtyp2[9]. BệnhnhânĐTĐtyp2caotuổikhôngnhữngchịuảnhhưởngcủamất cơsinhlýdolãohoá,màcònchịuảnhhưởngmấtcơdobệnhgâynên,cùng vớibéophì,đềkhánginsulin,tăngglucosemáu,suygiảmdẫntruyềnthầnkinhdẫnđếngiảmkhốilượngvàchấtlượngcơthúcđẩyquátrìnhmấtcơnhanhhơnvànhiềuhơn[10],[11]. Trongkhiđó,mất cơ làquátrìnhcóthể đảongượcđượcthôngquaviệcphụchồivềhoạtđộngthểchấtvàcảithiệnvềkhốicơ.Dođó,chẩn đoánvàcanthiệpsớmcóthểngănngừacácbiếnchứngvàgiảmthiểumất cơởngườiĐTĐtyp2làvôcùngquantrọng. Chotớinay,thửnghiệmlâmsàngvềcácthuốcgiúptăngkhốicơvẫn cònnhiềubănkhoăngiữalợiíchvàtácdụngphụ. Trongkhiđó,nhiềunghiêncứuchothấy tậpluyệnđốikhángmanglạihiệuquả trongkiểm soátglucosemáu,giảmmỡ bụng,cảithiệnnhạycảminsulin ,giảmmỡmáuvàgiúptăngkhốicơ vàchấtlượngcơ ở bệnhnhânĐTĐtyp2 [12],[13]. Ở ViệtNam,mộtsốtácgiảcũngđãnghiêncứuvề mấtcơ ở bệnhnhânĐTĐtyp2.Tuynhiên,nghiêncứuvềtậpluyệnởbệnhnhânĐTĐtyp2cònchưanhiều.Vìvậy,chúngtôitiếnhànhnghiêncứuđề tài“Nghiêncứutìnhtrạngmấtcơởbệnhnhânđáitháođườngtyp2vàbướcđầuđánhgiáhiệuquảcanthiệpbằngluyệntập”nhằmmụctiêusau: 1) Nhậnxéttìnhtrạngmấtcơ ởbệnhnhânđáitháođườngtyp2trên60 tuổi. 2) Nghiêncứu cácyếutố ảnhhưởngtớimấtcơ ở nhómbệnhnhân đái tháođườngtyp2.3) Đánhgiáhiệuquả canthiệpbằngluyệntậpnhằmgiảmmấtcơcho bệnhnhânđáitháođườngtyp2sau12tháng. Chương1 TỔNGQUAN1.1. Tổngquanvề tìnhhìnhmắcbệnhĐTĐvàcácbiếnchứngmạn tính Đáitháođường(ĐTĐ)làbệnhcủanhómcácbệnhchuyểnhóa,cóđặcđiểmtăngglucosemáudothiếuhụtvềtiếtinsulin,vềtácđộngcủainsulinhoặccảhai.Tăngglucosemáukéodàigâynênnhữngtổnthương,rốiloạnchứcnăngvàsuygiảmcáccơ quantrongcơ thể,đặcbiệtlàmắt,thận, thầnkinh,timvàmạchmáu. Trênthế giới: ĐTĐlàmộttrongnhữngbệnhcótốcđộ pháttriểnnhanhnhấttrênthếgiới,năm2003mớicó194triệungườimắcbệnhĐTĐ,năm2015đãtănglên415triệungườivàđượcdự báosẽ tăngnhanhđến 642triệungườivàonăm2040.ĐTĐvàbiếnchứngcủanólànhữngnguyênnhânchínhgâytử vongsớm ở hầuhếtcácquốcgia.Năm2015,khoảng5triệungườituổitừ2079chếtdoĐTĐ,cứmỗi6giâycómộtngườichếtdoĐTĐ[6],[14]. TạiViệtNam:tốcđộpháttriểnĐTĐcũngkhôngnằmngoàixuhướng chungcủathế giới,tỷ lệmắcĐTĐđãtănggấphơn2lầnsau10năm,từ2,7%(năm2002)lên5,42%(năm2012),tỷlệnàycaohơn ởcácthànhphố[7].TheoIDF,ViệtNamcó3,535triệungườimắcbệnhĐTĐtrongnhómtuổitừ 2079tuổitương ứngvới6%vàconsố nàydự kiếnsẽ tănglênkhoảng6,128triệungườimắcvàonăm2045[6]. Biếnchứng ...