LUẬN NGỮ

Văn học Trung Quốc thời cổ đại còn gọi Văn học tiên Tần, có 4 thành tựu chính:1/Thần thoại,2/ Ca dao dân ca (Kinh Thi)3/ Khuất Nguyên và Ly Tao,4/ Bách gia chư tử.Trong Bách gia chư tử, quan trọng nhất là Khổng tử và Nho học.Trong Nho học, Luận ngữ mang tính tiêu biểu, được coi là tập đại thành của Nho
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LUẬN NGỮLU N NGLu n ng – Kh ng tLU N NG Lu n ngThs.Phùng Hoài Ng c (ngoc1951@gmail.com)biên d ch – chú gi i- bàn lu n i h c An Giang, 2011M CL CL i nói u. 21. 学而 H c nhi 8 学而2. 为政Vi chính. 13 八佾 Bát d t 203.4. 里仁 Lý nhân. 29 里仁5. 公冶长Công Dã Tràng. 35 公冶6. 雍也Ung dã. 44 雍也 述而 Thu t nhi 537. 述而8. 泰伯 Thái Bá. 63 泰伯9. 子罕T hãn. 69 子罕10. 言乡党Hương ng. 7811. 先进Tiên ti n. 8512. 颜渊 Nhan Uyên. 95 颜渊13. 子路T L . 103 子路14. 宪问Hi n v n. 113 宪问15. 卫灵公V Linh công. 126 卫灵公 卫灵16. 季氏 Quí th 137 季氏17. 阳货 Dương Hóa. 14318. 微子 Vi T .. 152 微子19. 子张 T Trương. 15720. 尧曰 Nghiêu vi t 165BÀI T P NGHIÊN C U LU N NG . 167PH L C- SƠ LƯ C L CH S TRUNGQU C………………………..…………..168TÀI LI U THAM KH O……………………………………………………………..169L I NÓI UVăn h c Trung Qu c th i c i còn g i Văn h c tiên T n, có 4 thành t u chính:1/Th n tho i,2/ Ca dao dân ca (Kinh Thi)3/ Khu t Nguyên và Ly Tao,4/ Bách gia chư t .Trong Bách gia chư t , quan tr ng nh t là Kh ng t và Nho h c.Trong Nho h c, Lu n ng mang tính tiêu bi u, ư c coi là t p i thành c a Nhoh c.Lu n ng cũng là tác ph m u tiên c a th lo i t n văn c i.Kh ng t – Nho h cKh ng t tên là Khâu, t là Tr ng Ni, sinh ngày 27 tháng 8 năm 551 trư c CN,m t tháng 4 năm 479 tr CN, th 73 tu i.Nho h c là khoa h c giáo d c do Kh ng t sáng l p, M nh t i sau n i ti p vàhoàn ch nh v cơ b n.Gi i thích n i dung ch “Nho”: 儒.Th i Tây Chu, m t ch c quan coi vi c l -nh c g i là Nho quan (儒官). n i ông Chu, h c thuy t Kh ng t ra i n i dung r t coi tr ng l - nh c nên i saug i tên là Nho h c (Xem bài 1 thiên Tiên ti n trang 76).Hơn hai th k sau khi Kh ng t qua i, Nho h c m i ư c chính th c ph bi n,áp d ng r ng rãi, t th i nhà Hán (206 tr.CN- 220 CN) kéo dài n nhà Thanh.Qua m i tri u i, l i có các nhà nho n i ti ng biên so n gia gi m, chú gi i, bànlu n… T t c nh ng tác gia y ư c g i chung là b c thánh hi n, trong ó Kh ngt là i thánh, M nh T là á thánh (hai v ng u Nho gia). Vi t Nam, h c thuy t Kh ng- M nh do các quan thái thú Trung Qu c áp t chongư i Vi t h c. n th i Lý-Tr n, khi nhà nư c i Vi t giành l i c l p , t ch ,m u k nguyên m i c a l ch s dân t c thì t tiên ta ch ng du nh p h cthuy t nàyKhi ã ư c ông o dân chúng k c ngư i mù ch hâm m , coi tr ng thìNhoh c ư c g i là Nho giáo (ho c Kh ng giáo), ư c sùng bái như m t tôn giáo.Nho h c g m hai b sách cơ b n: T thư (4 quy n) và Ngũ kinh (5 quy n).T thư g m: i h c, Trung dung, Lu n ng và M nh t ,Ngũ kinh g m: Kinh Thi, Kinh Thư, Kinh D ch, Kinh L và Kinh Xuân thuTh so sánh v i các kinh i n khác (Ngũ kinh, T thư):Kinh Thi: thành t u thi ca dân gian u tiên ư c ti p thu vào ư ng thi, t T ngsau này.Kinh Thư: “s ” th i truy n thuy t (Nghiêu, Thu n, Vũ, H , Thang, Chu) nêugương ti n nhân.Kinh D ch: sách tri t h c, sách bói. Ngày nay ch còn m t s ít h c gi KinhD ch Vi t Nam ti p t c nghiên c u Kinh D ch ng d ng trong vi c ph c v chob ph n nh ngư i hâm m (làm nhà, xu t hành, ám cư i, ám tang, tìm t táng,xem h u v n.v.v…) nhìn chung it ph bi n trong c ng ng.Kinh L : G i là Chu l . Ph n nghi l ã thay i nhi u qua các giai o n l ch s ,ph n tinh th n ư c úc k t chuy n vào trong Lu n ng (L là xu t phát i m vàtrung tâm c a Kh ng h c).Kinh Xuân thu: l ch s nư c L th i Xuân thu do Kh ng t ghi chép.M nh t thư: n i dung t p trung vào vi c d y d khuy n cáo vua chúa, ít tính phbi n c ng ng và bình dân. a h c: quan i m “tu thân, t gia, tr qu c, bình thiên h ”.Trung dung: quan i m v ng x cân b ng trong cu c s ng. i h c và Trung dung cũng ư c th hi n trongLu nNh ng i m cơ b n c ang . i chi u các sách trên, nh n th y Lu n ng có tính bao quát nhi u sáchSo sánh, i di n cho b T thư.khác,N i dung Lu n ng t p trung vào rèn luy n ph m cách cá nhân và còn gi g nnguyên v n giá tr nhân văn cơ b n th i hi n i.Ngày nay chúng ta ti p t c Lu n ng là k th a m t h th ng o c m u m c,toàn di n v n t n t i c nghìn năm. Chúng ta ch lư c b các y u t l c h u, ph cv cho vi c giáo d c và t giáo d c trong th i kỳ hi n i.N u Ngũ kinh là “ph n c ng” c n n m v ng thì T thư là “ph n m m” nh m v nd ng linh ho t vào th c ti n.Trong Ngũ kinh có hai tác ph m quan tr ng là Kinh D ch và Kinh Thi (Kinh Thi ã ư c h c trong chương trình i h c Ng văn r i).Trong T thư, sách Lu n ng ư c coi là then ch t b i nó có kh năng bao quáth u h t T thư, l i miêu t ư c nh ng h ng s c a con ngư i m t cách c áo,sinh ng và còn h a h n s c s ng mãi v sau.Các nhà văn hóa n i ti ng như Nguy n Trãi, Nguy n B nh Khiêm, Phùng Kh cKhoan, Bà ...