Luận văn đề tài: Hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở ở Việt Nam hiện nay

Cách mạng Tháng 8 năm 1945 thành công, Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hoà ra đời đánh dấu một bước chuyển biến vô cùng trọng đại của dân tộc ta. Nó đập tan ách thống trị thực dân tàn bạo, xóa bỏ chế độ phong kiến lỗi thời đưa dân tộc ta bước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhân dân được làm chủ đất nước, làm chủ xã hội. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi dân chủ là một nội...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn đề tài: Hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở ở Việt Nam hiện nay LUẬN VĂN:Hoàn thiện Quy chế thực hiện dânchủ ở cơ sở ở Việt Nam hiện nay Mở đầu 1. Tính cấp thiết của đề tài Cách mạng Tháng 8 năm 1945 thành công, Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hoàra đời đánh dấu một bước chuyển biến vô cùng trọng đại của dân tộc ta. Nó đập tan áchthống trị thực dân tàn bạo, xóa bỏ chế độ phong kiến lỗi thời đưa dân tộc ta bước vào kỷnguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhân dân được làm chủ đất nước,làm chủ xã hội. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coidân chủ là một nội dung quan trọng. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân vừa là mụctiêu, vừa là động lực để nhân dân ta vượt qua khó khăn, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụcách mạng, vừa là bản chất và đặc trưng của chế độ mới. Đại hội đại biểu toàn quốc lầnthứ VI của Đảng (12/1986) đã khẳng định: Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, đólà nền nếp hàng ngày của xã hội mới, thể hiện chế độ nhân dân lao động tự quản lý nhànước của mình. Trong quá trình xây dựng đất nước, quyền dân chủ của nhân dân ngày càng đượcmở rộng, nhân dân thực hiện quyền làm chủ đất nước trước hết và chủ yếu thông qua cáccơ quan dân cử. Trong những năm 80 - 90 của thế kỷ XX tình hình vi phạm quyền dânchủ, tệ quan liêu tham nhũng diễn ra trầm trọng dẫn đến tình trạng khiếu kiện tập thể, sựphản ứng mạnh mẽ của nhân dân, làm giảm mạnh lòng tin của nhân dân đối với Đảng vàchính quyền. Ngày 18/02/1998, Bộ Chính trị Trung ương Đảng ra Chỉ thị số 30/CT-TƯ về xây dựngvà thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Cụ thể hóa một bước Chỉ thị này, ngày 15/5/1998,Chính phủ ra Nghị định số 29/NĐ-CP ban hành kèm theo Quy chế thực hiện dân chủ ở xã vàđã được sửa đổi, bổ sung thay thế bằng Nghị định số 79/NĐ-CP ngày 7/7/2003. Đây là nhữngvăn bản quan trọng do Đảng và Nhà nước ban hành nhằm tiếp tục phát huy quyền làm chủ củanhân dân, từng bước đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, chuyên quyền độc đoán,hống hách, xa rời quần chúng, tạo động lực mạnh mẽ trong nhân dân, góp phần thúc đẩy côngcuộc đổi mới xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN). Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, ngoài những mặttích cực đạt được đã bộc lộ những điểm chưa hoàn chỉnh như: Tính dân chủ hóa, côngkhai hóa trong việc cung cấp những thông tin có liên quan trực tiếp đến đời sống hằngngày của nhân dân ở cơ sở còn hạn chế. Việc thực hiện chế độ lấy ý kiến nhân dân trướckhi ban hành chủ trương chính sách của chính quyền còn mang tính hình thức, kém hiệuquả, chưa quy định rõ ràng trách nhiệm của chính quyền trong việc thực hiện Quy chếdân chủ. Còn thiếu các phương thức cụ thể để thực hiện phương châm Dân biết, dânbàn, dân làm, dân kiểm tra một nội dung quan trọng của việc thực hiện quyền dân chủ ởcơ sở. Nhiều địa phương và người dân còn xem nhẹ nghĩa vụ phải thực hiện các nội dungcủa Quy chế thực hiện dân chủ ở xã; chưa có những chế tài cụ thể đối với những hành vi cảntrở hoặc không thực hiện các nội dung của quy chế. Trước yêu cầu của giai đoạn phát triển mới của đất nước. Việc triển khai nghiêncứu đề tài: Hoàn thiện Quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở ở Việt Nam hiện nay làviệc làm cần thiết có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận và thực tiễn đáp ứng yêu cầu bứcxúc hiện nay là xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của dân, do dân và vìdân. 2. Tình hình nghiên cứu Vấn đề dân chủ và thực hiện dân chủ nói chung được rất nhiều nhà khoa học vàcác tác giả khác quan tâm nghiên cứu, điển hình như: VI. Lênin: Bàn về dân chủ trongquản lý xã hội, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2003; Thái Ninh - Hoàng Chí Bảo, cuốn:Dân chủ tư sản và dân chủ xã hội chủ nghĩa, Nxb Sự thật, Hà Nội, 1991; Hoàng Chí Bảo:Tổng quan về dân chủ và cơ chế thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa ở nước ta: quanđiểm, lý luận và phương pháp nghiên cứu, Tạp chí Thông tin lý luận số 9/1992; NguyễnĐăng Quang: Một cách tiếp cận khái niệm dân chủ, Tạp chí Thông tin lý luận số 9/1992;PGS.TS Vũ Minh Giang: Thiết chế làng xã cổ truyền và quá trình dân chủ hóa hiện nayở nước ta, Tạp chí Thông tin lý luận số 9/1992; Lê Văn Tuấn: Tư tưởng Hồ Chí Minh vềthực hành dân chủ, Tạp chí Thông tin lý luận số 9/1992; TS.Đỗ Trung Hiếu: Một số suynghĩ về xây dựng nền dân chủ ở Việt Nam hiện nay (sách tham khảo), Nxb Chính trị quốcgia, Hà Nội, 2004; Đào Trí úc: Củng cố các hình thức dân chủ và sự vững mạnh của nhànước ta, Tạp chí Nhà nước và pháp luật số 11/1998; Nguyễn Đăng Dung: “Dân chủ”làng xã - Những vấn đề cần phải đặt ra nghiên cứu, Tạp chí Cộng sản số 6/1998; LêMinh Thông: Tăng cường cơ sở pháp luật về dân chủ trực tiếp ở nước ta trong giai đoạnhiện nay, Tạp chí Nhà nước và pháp luật số 1/2000; Lê Hồng Hạnh: Bàn về các đảm bảopháp lý của dân chủ, Tạp chí Quản lý Nhà nước số 4 (51) - 2000; Trần Thị Băng Thanh: V ...