Luận văn đề tài: Vai trò kinh tế của nhà nước trong nền kinh tế thị trường, định hướng XHCN ở nước ta hiện nay

Trong lịch sử phát triển kinh tế của thế giới bất cứ nhà nước nào cũng có vai trò kinh tế. Song ở mỗi xã hội nhất định vai trò kinh tế của nhà nước có những biểu hiện khác nhau. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi mà nền kinh tế thế giới vận hành theo cơ chế thị trường thì vai trò kinh tế của nhà nước lại càng quan trọng hơn. ở mỗi xã hội nhất định vai trò kinh tế của nhà nước cũng có những biểu hiện khác nhau. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn đề tài:Vai trò kinh tế của nhà nước trong nền kinh tế thị trường, định hướng XHCN ở nước ta hiện nay LUẬN VĂN:Vai trò kinh tế của nhà nước trong nềnkinh tế thị trường, định hướng XHCN ở nước ta hiện nay Phần I Lời nói đầu Trong lịch sử phát triển kinh tế của thế giới bất cứ nhà nước nào cũng có vai tròkinh tế. Song ở mỗi xã hội nhất định vai trò kinh tế của nhà nước có những biểu hiệnkhác nhau. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi mà nền kinh tế thế giới vận hành theocơ chế thị trường thì vai trò kinh tế của nhà nước lại càng quan trọng hơn. ở mỗi xã hộinhất định vai trò kinh tế của nhà nước cũng có những biểu hiện khác nhau. Lịch sử phát triển kinh tế thị trường của các n ước đã thể hiện một tính quy luật là :Một mặt kinh tế thị tr ường tạo ra những động lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển cả về kinhtế, xã hội. Mặt khác nó cũng tạo ra rất nhiều hậu quả tiêu cực cả về kinh tế lẫn xã hội nênphải có định hướng chính trị theo quan điểm lợi ích của giai cấp nắm quyền lãnh đạo,điều khiển nền kinh tế đó. Do vậy, nghiên cứu vai trò kinh tế của nhà nước là một đề tàirất có ý nghĩa trong lí luận cũng như trong thực tiễn. Đối với nước ta trong một vài năm gần đây, nền kinh tế mới chuyển từ cơ chế kếhoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp sang c ơ chế thị trường với nhiều thành phần kinhtế thì nhà nước đóng vai trò hết sức quan trọng, rất cần thiết và không thể thiếu đ ược.Chính vì vậy đề án này sẽ trình bầy về : “Vai trò kinh tế của nhà nước trong nền kinh tếthị trường, định hướng XHCN ở nước ta hiện nay”. Với mục đích đó đề án này giảiquyết một số vấn đề về tính tất yếu khách quan vai trò quản lý vĩ mô của nhà nước đốivới nền kinh tế, các đặc trưng cơ bản của nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCNở Việt Nam, mục tiêu, chức năng quản lý của nhà nước và một số biện pháp nhằm đổimới tăng cường vai trò kinh tế của nhà nước của nước ta hiện nay. Phần II Nội dung I. Tính tất yếu khách quan vai trò quản lý vĩ mô của nhà nước đối với nềnkinh tế 1. Các quan điểm về nhà nước trong lịch sử Từ thời cổ đại, người ta đã nghiên cứu các vấn đề kinh tế. Các nhà tư tưởng trongxã hội chiếm hữu nô lệ, phong kiến hay CNTB đã trình bày nhiều tư tưởng kinh tế trongcác tác phẩm của mình. Bài viết này chỉ đề cập đến những quan điểm về nhà nước với bađại diện Adam Smith, PA Samuelson và Mác - Lênin. Adam Smith (1723 - 1790) tác giả của tác phẩm nổi tiếng “Nghiên cứu về bản chấtvà nguyên nhân sự giàu có của các dân tộc” (1776). Điểm xuất phát trong phân tích kinhtế của ông là nhân tố “ con người kinh tế ”. Theo ông loài người là một liên minh traođổi. Thiên hướng trao đổi là một đặc tính vốn có của con người tồn tại vĩnh viễn cũngnhư loài người tồn tại vĩnh viễn. Trong khi trao đổi sản phẩm và lao động cho nhau, phụcvụ lẫn nhau thì con người bị chi phối bởi lợi ích cá nhân. Mỗi người chỉ biết tư lợi, chỉthấy tư lợi và làm theo tư lợi. Song khi chạy theo tư lợi thì có một “bàn tay vô hình” buộc“người kinh tế” đồng thời thực hiện một nhiệm vụ không nằm trong dự kiến là đ ám ứnglợi ích xã hội và đôi khi họ còn đáp ứng lợi ích xã hội tốt hơn ngay cả khi họ có ý địnhlàm điều đó. “Bàn tay vô hình” đó chính là các quy luật kinh tế khách quan tự phát hoạtđộng, chi phối hành động của con người. Ông gọi hệ thống các quy luật kinh tế kháchquan đó là trật tự tự nhiên. Ông chỉ ra các điều kiện cần thiết để cho các quy luật kinh tếkhách quan hoạt động là phải có sự tồn tại và phát triển của sản xuất và trao đổi hànghoá, nền kinh tế phát triển trên cơ sở tự do kinh tế, tự do mậu dịch. Quan hệ giữa ngườivới người là quan hệ phụ thuộc về kinh tế. Theo ông chỉ có CNTB mới là xã hội có điềukiện như vậy, vì vậy CNTB là một xã hội bình thường được xây dựng trên cơ sở tự nhiên,còn các xã hội chiếm hữu nô lệ, phong kiến là những xã hội không bình th ường. Từ đóông cho rằng nhà nước không can thiệp vào kinh tế. Theo ông nhà nước có các chức nănglà bảo vệ quyền sở hữu tư bản, đấu tranh chống kẻ thù bên ngoài, chống phần tử tội phạmtrong nước. Đôi khi nhà nước có nhiệm vụ kinh tế khi nhiệm vụ này vượt quá sức củamột doanh nghiệp như xây dựng đường xá, đào sông, xây dựng các công trình lớn khác.Ông cho rằng “quy luật kinh tế là vô địch, mặc dù chính sách kinh tế có thể kìm hãm haythúc đẩy sự hoạt động của quy luật kinh tế”. P.A Samuelson đại diện cho trường phái chính hiện đại, chủ trương phát triển kinhtế phải dựa vào cả “hai ban tay” là cơ chế thị trường và nhà n ước. Ông cho rằng điềuhành một nền kinh tế không có cả chính phủ lẫn thị trường cũng nh ư định vỗ tay bằngmột bàn tay. Nói đến cơ chế thị trường là phải nói đến cung cầu hàng hoá đó là sự kháiquát của hai lực lượng người bán và người mua trên thị trường. Sự biến động giá cả đã ...