Luận văn đề tài: Ý thức pháp luật với việc xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay

Trong công cuộc đổi mới đất nước, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm tới việc xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa (XHCN), thực hiện dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Đại hội Đảng lần thứ VIII chỉ rõ: Mục tiêu chủ yếu của đổi mới hệ thống chính trị là nhằm thực hiện tốt dân chủ XHCN, phát huy đầy đủ quyền làm chủ của nhân dân. Bài học lớn là dân chủ nhất thiết phải đi đôi với kỷ luật, kỷ cương. Khắc phục những hiện tượng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn đề tài: Ý thức pháp luật với việc xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay LUẬN VĂN:Ý thức pháp luật với việc xây dựngnền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong công cuộc đổi mới đất nước, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm tới việcxây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa (XHCN), thực hiện dân giàu, nước mạnh, xã hộicông bằng, dân chủ, văn minh. Đại hội Đảng lần thứ VIII chỉ rõ: Mục tiêu chủ yếu của đổi mới hệ thống chính trị là nhằm thực hiện tốt dân chủ XHCN, phát huy đầy đủ quyền làm chủ của nhân dân. Bài học lớn là dân chủ nhất thiết phải đi đôi với kỷ luật, kỷ cương. Khắc phục những hiện tượng vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, đồng thời chống khuynh hướng dân chủ cực đoan, quá khích, dứt khoát bác bỏ mọi mưu toan lợi dụng dân chủ, nhân quyền nhằm gây rối về chính trị, chống phá chế độ, hoặc can thiệp vào nội bộ nước ta [16, tr. 71-72]. Mục tiêu trên đáp ứng được nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Song thựctế những năm qua chúng ta thấy rằng: Quyền làm chủ của nhân dân chưa được tôn trọng và phát huy đầy đủ trong xã hội. Không ít hiện tượng mất dân chủ, dân chủ hình thức, có nơi rất nghiêm trọng. Bệnh quan liêu, tư tưởng phong kiến, gia trưởng còn nặng. Đồng thời cũng xuất hiện khuynh hướng dân chủ cực đoan, dân chủ không đi liền với thực hiện kỷ luật và pháp luật. Cơ chế và pháp luật bảo đảm thực hiện dân chủ chưa được cụ thể hoá đầy đủ [15, tr . 41-42]. ở nước ta trong suốt thời gian dài, không ít hiện tượng mất dân chủ, dân chủhình thức... Tình trạng này có nguyên nhân từ ý thức pháp luật thấp kém, pháp luậtchưa thực sự đi vào cuộc sống, chưa trở thành cái không thể thiếu khi điều chỉnh cácquan hệ xã hội. ý thức pháp luật của người dân còn nhiều hạn chế và bản thân hệ thốngpháp luật chưa theo kịp sự phát triển của xã hội, mặt bằng dân trí thấp trình độ văn hóapháp lý còn thấp kém. Từ thực tế đó, Đảng ta đã nhận định rằng: Điều quan trọng để phát huy dânchủ là xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường pháp luật XHCN, nângcao trình độ dân trí, hiểu biết pháp luật và ý thức tuân thủ pháp luật của nhân dân,thường xuyên giáo dục pháp luật, xây dựng ý thức sống và làm việc theo pháp luậttrong nhân dân. Một trong những yếu tố quan trọng để có dân chủ XHCN là phải xây dựngNhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân và vì dân. Một nhà n ước như vậy, tráchnhiệm không chỉ ở phía Nhà nước, mà cả phía nhân dân, trong đó ý thức pháp luật cóvai trò quan trọng hàng đầu. Trong công cuộc đổi mới hiện nay, quá trình xây dựng nền dân chủ XHCN đòihỏi Nhà nước phải tạo ra một khuôn khổ pháp lý phù hợp. Để đáp ứng được yêu cầunày trước tiên phải thấy rõ ý thức pháp luật có vai trò to lớn, là một trong những nhântố bảo đảm cho công cuộc đổi mới thắng lợi, là tiền đề không thể thiếu để đẩy mạnhviệc xây dựng pháp luật và thực thi pháp luật, đồng thời tìm cách nâng cao ý thức phápluật cho cán bộ công chức và nhân dân lao động. Từ những suy nghĩa trên, đã thúc đẩyngười viết chọn vấn đề ý thức pháp luật với việc xây dựng nền dân chủ xã hội chủnghĩa ở Việt Nam hiện nay làm đề tài nghiên cứu của luận văn. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Những nội dung liên quan đến lĩnh vực ý thức pháp luật, thời gian qua đã cómột số người quan tâm nghiên cứu. Trong những năm gần đây ở những góc độ khácnhau, các tác giả đã cho ra mắt bạn đọc các công trình nghiên cứu của mình, dưới cáchình thức như đề tài khoa học, luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, sách, các bài viết trêncác tạp chí, các báo... Chẳng hạn, một số công trình sau đây: 1. Đề tài cấp bộ, cấp Nhà nước: - Cơ sở khoa học cho việc xây dựng ý thức và lối sống theo pháp luật, chươngtrình khoa học công nghệ cấp Nhà nước KX-07, đề tài KX-07-17 (1995), Viện Nghiêncứu Nhà nước và pháp luật thuộc Trung tâm KHXH và Nhân văn quốc gia - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về giáo dục pháp luật trong công cuộc đổimới, Đề tài khoa học cấp bộ năm 1995 của Bộ Tư pháp. 2. Luận án tiến sĩ: - Nâng cao ý thức pháp luật của đội ngũ cán bộ hành chính Nhà nước ở nướcta hiện nay, Luận án tiến sĩ luật học, tác giả Lê Đình Khiên, năm 1996. - Những đặc điểm của quá trình hình thành ý thức pháp luật ở Việt Nam hiệnnay, Luận án tiến sĩ Triết học, tác giả Đào Duy Tấn, năm 2000. - Sự hình thành và phát triển ý thức pháp luật của nhân dân đồng bằng sôngCửu Long trong điều kiện đổi mới ở Việt Nam hiện nay, Luận án tiến sĩ luật học, tácgiả Hồ Việt Hiệp, năm 2000. - Lôgíc khách quan của quá trình hình thành và phát triển ý thức pháp luật ở ViệtNam, Luận án tiến sĩ Triết học, tác giả Nguyễn Thị Thúy Vân, năm 2001. - Nhà nước xã hội chủ nghĩa với việc ...