LUẬN VĂN: Khủng hoảng kinh tế chu kỳ là một điều tất yếu, nhưng nếu khắc phục được thì nền kinh tế lại có những bước nhảy thần kỳ

Nói đến CNTB người ta không thể không nhắc đến những đóng góp to lớn cho sự phát triển của xã hội loài người. Hai cuộc CM KHKT lần I và II chính là những bước đệm vĩ đại để loài người đi vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của công nghệ thông tin. Về kinh tế con người cũng tạo ra một tốc độ như vũ bão với xu hướng toàn cầu hoá đang ngày càng diễn ra mạnh mẽ. Nhưng bên cạnh đó ta không thể không nhìn nhận những mặt hạn chế của CNTB mà...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LUẬN VĂN: Khủng hoảng kinh tế chu kỳ là một điều tất yếu, nhưng nếu khắc phục được thì nền kinh tế lại có những bước nhảy thần kỳ LUẬN VĂN:Khủng hoảng kinh tế chu kỳ là một điều tấtyếu, nhưng nếu khắc phục được thì nền kinh tế lại có những bước nhảy thần kỳ Lời nói đầu Nói đến CNTB người ta không thể không nhắc đến những đóng góp to lớncho sự phát triển của xã hội loài người. Hai cuộc CM KHKT lần I và II chính lànhững bước đệm vĩ đại để loài người đi vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của côngnghệ thông tin. Về kinh tế con người cũng tạo ra một tốc độ như vũ bão với xuhướng toàn cầu hoá đang ngày càng diễn ra mạnh mẽ. Nhưng bên cạnh đó ta khôngthể không nhìn nhận những mặt hạn chế của CNTB mà trong đó khủng hoảng kinhtế tồn tại như một căn bệnh nan y mà không có loại thuốc nào có thể chữa được.Đây cũng chính là vấn đề nan giải với mọi quốc gia, mọi khu vực trên thế giới. Là một sinh viên theo chuyên ngành kinh tế của trường ĐH QL & KD HàNội em cũng muốn góp chút sức lực nhỏ bé của mình trong việc nghiên cứu đề tàinày. Song với tầm hiểu biết còn nhiều hạn chế của mình em không đủ khả năng mởrộng phạm vi của bài viết mà chỉ tập trung làm sáng tỏ Khủng hoảng kinh tế chukỳ là một điều tất yếu, nhưng nếu khắc phục được thì nền kinh tế lại có nhữngbước nhảy thần kỳ. I. Khủng hoảng kinh tế ở CNTB 1. Khái niệm chung về khủng hoảng kinh tế: Trước khi nghiên cứu về khủng hoảng kinh tế có chu kỳ ta cần tìm hiểu thếnào là khủng hoảng kinh tế: Khủng hoảng kinh tế là khái niệm dùng để chỉ nhữnghiện tượng mất cân đối, ổn định của quá trình tái sản xuất trong nền kinh tế kéo dàimà không điều chỉnh được, gây ra những chấn động và hiệu quả về kinh tế - xã hộitrong phạm vi rộng hoặc hẹp. 2. Khủng hoảng kinh tế chu kỳ là hiện tượng riêng của CNTB (tiêu biểu làkhủng hoảng thừa. Trong CNTB khủng hoảng kinh tế có chu kỳ là một hiện tượng riêng. Vậytại sao nó lại là một hiện tượng riêng của CNTB? Trước hết ta cần phải hiểu khủnghoảng kinh tế chu kỳ là gì? Khủng hoảng kinh tế có chu kỳ là khái niệm chỉ sựkhủng hoảng kinh tế có sự lặp đi, lặp lại qua 4 giai đoạn từ 8 đến 12 năm một lần. Vấn đề được đặt ra ở đây là tại sao chỉ trong CNTB khủng hoảng lại diễn ramang tính chu kỳ, và dường như nó là một vấn đề làm đau đầu cả thế giới tư bản màkhông có cách gì khắc phục nổi. Phải chăng nguyên nhân của vấn đề này tồn tạingay trong lòng của CNTB mà cụ thể là liên quan đến quá trình tái sản xuất. Hay tacó thể nói rõ hơn đó chính là sự mất cân đối và ổn định trong quá trình tái sản xuấttrong nền kinh tế dài. Nhưng điều chúng ta có thể nhận thấy rõ nhất chính là chu kỳcủa khủng hoảng từ 8 - 12 năm cũng tương đương với từng ấy thời gian các nhà Tưbản đổi mới Tư bản cố định (trong điều kiện Tư bản cố định bị hao mòn một cáchvô hình chứ không phải hao mòn hữu hình). Vậy vấn đề chính nằm ở đâu? Câu trảlời đã trở lên dễ dàng hơn. Các nhà Tư bản dựa trên chế độ tư hữu về tư liệu sảnxuất luôn mong muốn tăng cường bóc lột giá trị thặng dư, điều này đã thúc đẩy họđẩy nhanh quá trình phục hồi tư bản cố định, song việc làm này trong quá trình mởrộng sản xuất lại thường phát triển mất cân đối. Do tính tất yếu đến một thời điểmnào đó khủng hoảng sẽ xảy ra. Ngoài ra cũng cần phải nhìn nhận một lý do nữa đóchính là sự mất cân đối ngẫu nhiên trong quá trình sản xuất dẫn đến sản xuấtkhông theo kịp tiêu dùng hay sức mua của người dân không đủ khả năng. Đó chínhlà khủng hoảng thừa, một ví dụ điểm hình, rõ nét cho khủng hoảng kinh tế có chukỳ. Quay lại cuộc khủng hoảng vào những năm 1929 - 1933 ta thấy rõ hơn vềcác cuộc khủng hoảng thừa. Người ta đã phá huỷ 92 lò nấu sắt ở Mỹ, 72 lò ở Anh,28 lò ở Đức, 10 lò ở Pháp. Hay trong nông nghiệp họ đã phá đi 40 vạn mẫu câybông, mua và giết 5 triệu 46 vạn con lợn, ở Brazil phá huỷ gần 22 triệu bao cà phê,còn ở Đan Mạch tiêu huỷ đi 117.000 con gia súc (Trích kinh tế chính trị Mác -Lênin, NXB thống kê). Vậy hành động phá huỷ đó là do sản xuất ra quá thừa chăng?Không! sự thật là những hàng hoá này sản xuất ra quá nhiều trong khi người dânkhông đủ khả năng tiêu thụ. Hành động phê phán nhân đạo đó lại được CNTB xemnhư một điều đúng đắn để bảo vệ lợi ích của mình. 3. Các chu kỳ của khủng hoảng: Chu kỳ của khủng hoảng thường diễn ra qua 4 giai đoạn. Khủng hoảng (suythoái), tiêu điều, phục hồi, hương thịnh (trong đó giai đoạn khủng hoảng là quantrọng nhất bởi nó tạo ra tính chu kỳ) cụ thể là: Trong giai đoạn khủng hoảng sản xuất thu hẹp và đình trệ, nhiều Xí nghiệplần lượt phá sản. Tư bản mất khả năng thanh toán các khoản nợ tâm lý hoảng loạndiễn ra. Tín dụng thương mại và ngân hàng bị thu hẹp, trong khi nhu cầu tín dụngtăng lên làm tỷ suất lợi tức tăng lên tương đối cao. Khủng hoảng công nghiệp,thương nghiệp dẫn đến khủng hoảng cả hệ thống tiền tệ, tín dụng, khủng hoảng đãphá huỷ nghiêm trọng lực lượng sản xuất xã hội, người lao động thất nghiệp đôngđảo, đời sống hết sức khó khăn, mâu thuẫn của CNTB biểu hiện dưới hình thức gaygắt nhất. Tiêu điều là giai đoạn tiếp sau khủng hoảng. Sản xuất ở trạng thái đình trệ,không còn tiếp tục đi xuống nhưng cũng không tăng. Cân bằng được lập lại ở trạngthái thấp, công nghiệp và thương nghiệp hoạt động yếu. Giá cả hàng hoá ở mứcthấp. Tiền nhàn rỗi nhiều. Để thoát khỏi trì trệ, các nhà Tư bản tăng cường bóc lộtngười lao động để giảm chi phí sản xuất và đổi mới tư bản cố định. Điều này tạo sựphục hồi chủng của nền kinh tế. Phục hồi là giai đoạn tiếp nối tiêu điều, nền sản xuất TBCN trở lại trạng tháitrước khủng hoảng. Công nhân lại được thu hút vào làm việc, giá cả hàng hoá tănglên, lợi nhuận của các nhà Tư bản cũng tăng lên. Hương thịnh là giai đoạn phát triển cao nhất của chu kỳ trước. Nhu cầu vàkhả năng tiêu thụ hàng hoá tăng lên, tiền lương cũng tăng lên, nhu cầu tín dụngcũng tăng lên. Guồng máy kinh tế dường n ...