LUẬN VĂN: Nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay

Kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước (BMNN) là một trong những yêu cầu quan trọng để xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Mục đích đặt ra là làm cho các cơ quan nhà nước ở Trung ương cũng như ở địa phương thực hiện đúng và đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định Hiến pháp và pháp luật. Trong bộ máy nhà nước, Hội đồng nhân dân (HĐND) vừa là cơ quan...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LUẬN VĂN: Nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay LUẬN VĂN:Nâng cao hiệu quả giám sát củaHội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay Mở đầu 1. Tính cấp thiết của đề tài Kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhànước (BMNN) là một trong những yêu cầu quan trọng để xây dựng Nhà nước phápquyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Mục đích đặt ra là làm chocác cơ quan nhà nước ở Trung ương cũng như ở địa phương thực hiện đúng và đầyđủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định Hiến pháp và pháp luật. Trong bộ máy nhà nước, Hội đồng nhân dân (HĐND) vừa là cơ quan quyềnlực nhà nước ở địa phương, vừa là cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng vàquyền làm chủ của nhân dân. Vì vậy, xây dựng HĐND các cấp có thực quyền đểđảm đương đầy đủ vai trò, trách nhiệm của mình là một yêu cầu bức xúc hiện nay. HĐND có hai chức năng cơ bản: chức năng quyết định và chức năng giámsát. Trong hai chức năng đó, giám sát có một vị trí, vai trò rất quan trọng bảo đảmHĐND thực sự là cơ quan đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, thựchiện đúng nguyên tắc quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Thực hiện tốt chứcnăng giám sát là một trong những yêu cầu cơ bản để nâng cao hiệu quả hoạt độngcủa HĐND. Điều này đã được nhấn mạnh trong văn kiện Đại hội VIII của Đảng:Nâng cao chất lượng, hiệu lực và hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội vàHĐND. Xác định rõ phạm vi, nội dung, cơ chế giám sát của Quốc hội, các ủy bancủa Quốc hội và của HĐND các cấp; phân định rõ tính chất, chức năng, nhiệm vụ,quyền hạn khác nhau giữa hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND với hoạtđộng kiểm tra, thanh tra, kiểm sát.... Tr ước yêu cầu đó, Luật tổ chức HĐND vàUỷ ban nhân dân (UBND) được Quốc hội ban hành năm 2003 đã bổ sung thêmmột chương mới quy định một cách toàn diện và có hệ thống chức năng giám sátcủa HĐND. Điều đó thể hiện yêu cầu bức xúc phải nâng cao vai trò của chínhquyền địa phương trong quản lý nhà nước. Trong những năm qua, hoạt động giám sát của HĐND có nhiều chuyểnbiến rõ rệt. Hàng năm đã xây dựng chương trình kế hoạch giám sát; tổ chức cácđoàn giám sát khi cần thiết, trong thực hiện giám sát có những hình thức phối hợpvới các cấp, các ngành... Do đó, đã đưa lại nhiều kết quả khả quan, bước đầu gópphần khắc phục tính hình thức trong hoạt động của HĐND nói chung và hoạt độnggiám sát nói riêng. Tuy nhiên trong thực tiễn, hoạt động giám sát của HĐND còn nhiều hạnchế. Chẳng hạn như việc xây dựng chương trình, cách thức tổ chức giám sát chưathật sự khoa học; một số vụ việc tiêu cực của các cơ quan, tổ chức, cá nhân ở địaphương chưa được phát hiện kịp thời; các kết luận sau khi giám sát thường chungchung, thiếu kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kết luận đó nên vẫn còn hiện tượngsau giám sát đâu lại vào đấy; kỹ năng giám sát của các đại biểu HĐND còn nhiềubất cập... Chính vì vậy, hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND hiện nay còn thấp.Để khắc phục tình trạng trên, yêu cầu cấp thiết đặt ra hiện nay là phải nâng cao hiệuquả giám sát của HĐND. Như văn kiện Đại hội X của Đảng đã khẳng định: Cầnxây dựng, hoàn thiện cơ chế kiểm tra giám sát... nâng cao chất lượng hoạt động củaHội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân đảm bảo quyền tự chủ và tự chịu tráchnhiệm của chính quyền địa phương trong phạm vi được phân cấp. Phát huy vai trògiám sát của Hội đồng nhân dân... [7, tr.126-127]. Trong các HĐND thì HĐND cấp tỉnh có vị trí, vai trò quan trọng nổi bật. ởcấp này, hoạt động của HĐND được thể hiện một cách bao quát và đầy đủ trên tấtcả các lĩnh vực của đời sống xã hội ở địa phương. Do đó, nghiên cứu hoạt độnggiám sát của HĐND cấp tỉnh sẽ tạo điều kiện thuận lợi để tìm hiểu hoạt động giámsát của HĐND cấp khác. Vì không đủ điều kiện thời gian tìm hiểu hoạt động giámsát của HĐND cấp tỉnh trên phạm vi cả nước, nên trong khuôn khổ một luận vănthạc sĩ, tác giả lựa chọn nghiên cứu hoạt động giám sát của HĐND ở một địa phươngcụ thể. Việc nghiên cứu đó vừa góp phần nâng cao chất lượng hoạt động giám sát củaHĐND ở đây, vừa có thể rút ra những vấn đề có ý nghĩa cho việc tăng cường hiệu quảhoạt động giám sát của HĐND nói chung. Xuất phát từ những yêu cầu bức xúc về lý luận và thực tiễn nêu trên, tác giảchọn đề tài Nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ Antrong giai đoạn hiện nay làm luận văn Thạc sĩ Luật học. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Giám sát và vấn đề nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của cơ quan dân cử ởnước ta được đề cập nhiều trên các sách báo, tạp chí, các diễn đàn khoa học nhưng chủyếu mới quan tâm đến chức năng giám sát của Quốc hội, còn về HĐND các công trìnhnghiên cứu đang dừng lại ở mức độ rất hạn chế như: - Nguyễn Quốc Tuấn, Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động củaHội đồng nhân dân ...