Luận văn Thạc sĩ Khảo cổ học: Di tích thành Xương Giang (Bắc Giang) qua hai lần khai quật

Luận văn hệ thống hóa toàn bộ tư liệu và các kết quả điều tra khảo sát, khai quật khảo cổ học từ trước đến nay về di tích thành Xương Giang. Trên cơ sở đó, chỉ ra đặc trưng di tích, di vật, cấu trúc mặt bằng của di tích thành Xương Giang. Đồng thời, đánh giá giá trị lịch sử - văn hóa di tích thành Xương Giang trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khảo cổ học: Di tích thành Xương Giang (Bắc Giang) qua hai lần khai quật VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI -----***----- NGUYỄN BÌNH CÔNGDI TÍCH THÀNH XƯƠNG GIANG (BẮC GIANG) QUA HAI LẦN KHAI QUẬT LUẬN VĂN THẠC SĨ KHẢO CỔ HỌC Hà Nội, năm 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan tất cả nội dung của luận văn với đề tài: “Di tích thànhXương Giang (Bắc Giang) qua hai lần khai quật”, được hình thành từ quan điểmcủa bản thân dưới sự hướng dẫn của TS. Trịnh Hoàng Hiệp. Các số liệu và kếtquả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệmột học vị nào. Hà Nội, ngày 15/8/2019 Tác giả luận văn Nguyễn Bình Công I LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện luận văn, tôi luôn nhận được sự quan tâm giúpđỡ quý báu về mọi mặt của những người thân trong gia đình. Tôi cũng nhậnđược sự giúp đỡ nhiệt tình, đầy đủ và trách nhiệm của thầy hướng dẫn: TS. TrịnhHoàng Hiệp. Bên cạnh đó, tôi luôn nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của Bangiám đốc Bảo tàng tỉnh Bình Dương, Phòng Sưu tầm - Kiểm kê bảo quản Bảotàng tỉnh Bình Dương nơi tôi đang công tác. Tôi đã nhận được sự chỉ bảo ân cần và giúp đỡ to lớn từ thầy giáo, cô giáotrong Khoa Khảo cổ học, trường Học Viện Khoa học xã hội; cán bộ công chức,viên chức Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch, Bảo tàng tỉnh Bắc Giang, Ban quảnlý Di tích thành Xương Giang; Đảng ủy, Hội đồng Nhân dân, UBND thành phốBắc Giang, tỉnh Bắc Giang; Đảng ủy, Hội đồng Nhân dân, UBND phườngXương Giang, thành phố Bắc Giang cùng các bạn bè, đồng nghiệp. Điều đó đãgiúp tôi hoàn thành luận văn của mình và qua đây cho phép tôi gửi tới Quý vị,Quý cơ quan niềm kính trọng và biết ơn sâu sắc! II MỤC LỤCMỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ DI TÍCH THÀNH XƯƠNG GIANG .......... 101.1. Diễn trình lịch sử thành Xương Giang ....................................................... 101.2. Kết quả điều tra khảo sát ............................................................................ 17CHƯƠNG 2. NHỮNG TƯ LIỆU MỚI QUA HAI LẦN KHAI QUẬT .......... 212.1. Địa tầng ...................................................................................................... 212.2. Di tích ......................................................................................................... 232.3. Di vật .......................................................................................................... 33CHƯƠNG 3. NHẬN THỨC VỀ THÀNH XƯƠNG GIANG.......................... 613.1. Quy mô, cấu trúc thành Xương Giang ....................................................... 613.2. Tính chất thành Xương Giang .................................................................... 643.3. Giá trị lịch sử, văn hóa di tích thành Xương Giang ................................... 683.4. Đề xuất về định hướng bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử - văn hóa di tíchthành Xương Giang ........................................................................................... 72KẾT LUẬN ....................................................................................................... 76TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 80PHỤ LỤC .......................................................................................................... 88 III DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮTh HìnhH Hố khai quật khảo cổ họcM MộMH Mô hìnhNPHMVKCH Những phát hiện mới về khảo cổ họcNxb Nhà xuất bảnPL Phụ lụctk Thế kỷtr TrangUBND Ủy ban nhân dân IVDANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, BẢN VẼ, BẢN ẢNHI. DANH MỤC BẢNG BIỂU SỬ DỤNG TRONG CHÍNH VĂNBảng 2.1. Địa tầng thành Xương Giang năm 2008 và năm 2011-2012Bảng 2.2. Thống kê các hàng móng trụ kiến trúc hố H2 năm 2008Bảng 2.3. Thống kê hiện vật di tích thành Xương GiangBảng 2.4. Thống kê gạch thế kỷ XVBảng 2.5. Thống kê ngói thế kỷ XVBảng 2.6. Thống kê gốm men Việt NamBảng 2.7. Thống kê gốm men Trung QuốcBảng 2.8. Thống kê đồ sànhBảng 2.9. Thống kê đồ đất nungBảng 2.10. Thống kê hiện vật kim loạiBiểu đồ 2.1. Các loại hình hiện vật di tích thành Xương GiangBiểu đồ 2.2. Vật liệu kiến trúc thế kỷ XVBiểu đồ 2.3. Loại hình gạch thế kỷ XVBiểu đồ 2.4. Loại hình ngói thế kỷ XVBiểu đồ 2.5. Các loại hình gốm men Việt NamBiểu đồ 2.6. Các loại hình gốm men Trung QuốcBiểu đồ 2.7. Các loại hình đồ sànhBiểu đồ 2.8. Các loại hình hiện vật đất nungBiểu đồ 2.10. Các loại hình hiện vật kim loạiHình 1.1. Cánh đồng Ngói và Cánh đồng GốmHình 1.2. Vết tích khảo cổ trên Đồi NgôHình 1.3. Vết tích khảo cổ ở khu vực Giếng Phủ VMH1. Mô hình bước gian hệ thống móng trụMH2. Mô hình giả định mặt cắt ngang ngôi nhàMH3. Mô hình kho lươngII. DANH MỤC BẢNG THỐNG KÊ, BẢN ĐỒ, SƠ ĐỒ, BẢN VẼ, BẢNẢNH TRONG PHỤ LỤC1. BẢNG THỐNG KÊPhụ lục 1. Bảng tổng hợp phân loại và số lượng di cốt động vật, khai quật năm2011-2012Phụ lục 2. Bảng thống kê thành phần loài và vị trí giải phẫu di cốt động vật, khaiquật năm 2011 - 2012Phụ lục 3. Bảng thống kê kích thước răng hàm trên bên trái Mộ 3, khai quật năm2011 - 2012Phụ lục 4. Kích thước răng hàm dưới bên trái Mộ 3, khai quật năm 2011-2012Phụ lục 5. Bảng thống kê gốm men Việt Nam thế ...