Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Nghiên cứu đặc điểm cấu trúc và tái sinh Vối thuốc (Schima wallichii Choisy) tự nhiên ở một số tỉnh miền núi phía Bắc

Mục tiêu của đề tài là xác định được các đặc điểm cấu trúc và tái sinh Vối thuốc tự nhiên ở một số tỉnh miền núi phía Bắc; đề xuất được một số biện pháp kỹ thuật lâm sinh trong xúc tiến tái sinh rừng, nuôi dưỡng rừng Vối thuốc tự nhiên ở một số tỉnh miền núi phía Bắc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Nghiên cứu đặc điểm cấu trúc và tái sinh Vối thuốc (Schima wallichii Choisy) tự nhiên ở một số tỉnh miền núi phía BắcBé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o bé n«ng nghiÖp vµ PTNT Trêng ®¹i häc l©m nghiÖp ============== NguyÔn thÞ h¬ng giangNghiªn cøu ®Æc ®iÓm cÊu tróc vµ t¸i sinh Vèi thuèc (schima wallichii choisy) tù nhiªn ë mét sè tØnh miÒn nói phÝa b¾c LuËn v¨n th¹c sü khoa häc l©m nghiÖp Hµ néi - 2009 1 §Æt vÊn ®Ò Cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi, vai trß vµ ý nghÜa to líncña tµi nguyªn rõng ngµy cµng ®îc kh¼ng ®Þnh. §øng tríc nhu cÇu ngµycµng t¨ng cña x· héi vÒ c¸c s¶n phÈm gç vµ l©m s¶n ngoµi gç thùc tiÔn s¶nxuÊt l©m nghiÖp kh«ng ngõng ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu vµ chän läc nh÷ng loµic©y cã gi¸ trÞ ®Ó bæ sung vµo tËp ®oµn c¬ cÊu c©y trång. ViÖc nghiªn cøu ph¸ttriÓn nh÷ng loµi c©y cã triÓn väng lµ mét híng ®i ®óng, cÇn thiÕt vµ phï hîpvíi tiÕn tr×nh qu¶n lý rõng bÒn v÷ng ë níc ta hiÖn nay, trong ®ã viÖc nghiªncøu ph¸t triÓn c¸c loµi c©y b¶n ®Þa ®a t¸c dông lµ rÊt quan träng. Nghiªn cøu vÒ cÊu tróc vµ t¸i sinh rõng lµ nh÷ng nghiªn cøu rÊt quanträng lµm c¬ së cho c¸c biÖn ph¸p kü thuËt l©m sinh x©y dùng vµ ph¸t triÓnrõng. Trªn quan ®iÓm sinh th¸i, ®Æc ®iÓm cÊu tróc thÓ hiÖn râ nÐt nh÷ng mèiquan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c thµnh phÇn cña hÖ sinh th¸i rõng vµ gi÷a chóng víim«i trêng, viÖc nghiªn cøu cÊu tróc rõng nh»m duy tr× rõng nh mét hÖ sinhth¸i æn ®Þnh, cã sù hµi hoµ cña c¸c nh©n tè cÊu tróc, lîi dông tèi ®a mäi tiÒmn¨ng cña ®iÒu kiÖn lËp ®Þa vµ ph¸t huy bÒn v÷ng c¸c chøc n¨ng cã lîi cña rõngc¶ vÒ kinh tÕ, x· héi vµ sinh th¸i. T¸i sinh rõng lµ mét qu¸ tr×nh sinh häc mangtÝnh ®Æc thï cña hÖ sinh th¸i, nã ®¶m b¶o cho nguån tµi nguyªn cã kh¶ n¨ngt¸i s¶n xuÊt më réng nÕu con ngêi n¾m b¾t ®îc quy luËt t¸i sinh vµ ®iÒukhiÓn nã phôc vô cho kinh doanh rõng. V× vËy, t¸i sinh rõng trë thµnh vÊn ®Òthen chèt trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c ph¬ng thøc kinh doanh rõng. N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cÊu tróc vµ t¸i sinh rõng, c¸c nhµ l©m nghiÖp cã thÓchñ ®éng trong viÖc x¸c lËp c¸c kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p kü thuËt t¸c ®éng chÝnhx¸c vµo rõng, gãp phÇn qu¶n lý vµ kinh doanh rõng bÒn v÷ng. Nh÷ng hiÓu biÕtvÒ cÊu tróc vµ t¸i sinh rõng cßn lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh ®îc c¸c biÖn ph¸p küthuËt l©m sinh trong kinh doanh rõng. ë ViÖt Nam, trong c¸c loµi c©y b¶n ®Þa ®îc quan t©m th× Vèi thuèc lµmét trong nh÷ng loµi c©y rÊt cã triÓn väng. Vèi thuèc (Schima wallichii 2Choisy) ®îc biÕt ®Õn lµ mét loµi c©y gç lín, cã ph©n bè réng vµ ®a t¸c dông.Gç Vèi thuèc thuéc nhãm V, nÆng vµ bÒn ch¾c, kh«ng cong vªnh, mèi mät,lâi vµ gi¸c ®Òu cã mµu n©u rÊt ®Ñp, gç ®îc dïng lµm cét nhµ, ®å gia dông,th©n c©y th¼ng, trßn ®Òu, ®¬n trôc, kh«ng cã b¹nh vÌ. Vá, l¸ vµ rÔ c©y ®îcdïng lµm thuèc ch÷a bÖnh vµ s¶n xuÊt c¸c chÕ phÈm c«ng nghiÖp. Víi kh¶n¨ng chÞu nhiÖt tèt, Vèi thuèc cßn ®îc trång lµm ®êng b¨ng c¶n löa rÊt cãhiÖu qu¶ (Ph¹m Ngäc Hng - 2001). Ngoµi ra, Vèi thuèc cßn ®îc ®Ò xuÊt lµmét trong sè Ýt loµi c©y u tiªn cho trång rõng phßng hé ®Çu nguån (CÈmnang ngµnh L©m nghiÖp, Ch¬ng X, 2004). Víi nh÷ng ®Æc tÝnh u viÖt lµ as¸ng, kh¶ n¨ng chèng chÞu cao, sinh trëng t¬ng ®èi nhanh, t¸i sinh tù nhiªntèt,… Vèi thuèc ®· ®îc u tiªn lùa chän trång ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn lËp®Þa ®· bÞ suy tho¸i nghiªm träng do mÊt rõng l©u ngµy, ë n¬i ®Êt trèng, ®åi nóiträc hoÆc ë n¬i cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¾c nghiÖt. HiÖn nay, nhu cÇu sö dông gç Vèi thuèc trong x©y dùng nhµ cöa lµ rÊtlín, ®Æc biÖt lµ víi ®ång bµo c¸c d©n téc miÒn nói, gç Vèi thuèc chñ yÕu ®îclÊy tõ rõng tù nhiªn nhng do khai th¸c qu¸ møc nªn hÇu hÕt chØ cßn l¹inh÷ng c©y cã ®êng kÝnh nhá, gi¸ trÞ sö dông cha cao. Nghiªn cøu vÒ c©yVèi thuèc ë níc ta tiÕn hµnh cha nhiÒu, cha cã hÖ thèng, ®Æc biÖt lµ vÒ cÊutróc vµ t¸i sinh nªn mÆc dï lµ c©y cã nhiÒu tiÒm n¨ng nhng cha ®îc ph¸ttriÓn do thiÕu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ loµi c©y nµy. XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn ®ã, ®Ò tµi: Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm cÊu tróc vµt¸i sinh Vèi thuèc (Schima wallichii Choisy) tù nhiªn ë mét sè tØnh miÒnnói phÝa B¾c ®îc thùc hiÖn lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cã ý nghÜa khoa häc, thùctiÔn lín. 3 ch¬ng 1 Tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu1.1. Trªn thÕ giíi 1.1.1. Nghiªn cøu vÒ cÊu tróc rõng - VÒ c¬ së sinh th¸i cña cÊu tróc rõng: CÊu tróc rõng lµ h×nh thøc biÓu hiÖn bªn ngoµi cña nh÷ng mèi quan hÖqua l¹i bªn trong gi÷a thùc vËt rõng víi nhau vµ gi÷a chóng víi m«i trêngsèng. Nghiªn cøu cÊu tróc rõng ®Ó biÕt ®îc nh÷ng mèi quan hÖ sinh th¸i bªn trongcña quÇn x·, tõ ®ã cã c¬ së ®Ó ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p kü thuËt t¸c ®éng phï hîp. C¸c nghiªn cøu vÒ cÊu tróc sinh th¸i cña rõng ma nhiÖt ®íi ®· ®îcRichard P.W (1933 - 1934), Baur G.N (1962), Odum E.P (1971),... tiÕn hµnh.C¸c nghiªn cøu nµy thêng nªu lªn quan ®iÓm, kh¸i niÖm vµ m« t¶ ®Þnh tÝnhvÒ tæ thµnh, d¹ng sèng vµ tÇng phiÕn cña rõng. Baur G.N [1] ®· nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒ c¬ së sinh th¸i häc nãi chungvµ vÒ c¬ së sinh th¸i häc trong kinh doanh rõng ma nãi riªng, trong ®ã ®· ®is©u nghiªn cøu c¸c nh©n tè cÊu tróc rõng, c¸c kiÓu xö lý vÒ mÆt l©m sinh ¸pdông cho rõng ma tù nhiªn. Catinot (1965) [4], Plaudy J. [33] nghiªn cøu cÊu tróc h×nh th¸i rõngth«ng qua viÖc biÓu diÔn c¸c phÉu ®å rõng, nghiªn cøu c¸c nh©n tè cÊu tróc sinhth¸i th«ng qua viÖc m« t¶ ph©n lo¹i theo c¸c kh¸i niÖm d¹ng sèng, tÇng phiÕn,... Odum E.P (1971) [45] ®· hoµn chØnh häc thuyÕt vÒ hÖ sinh th¸i trªn c¬së thuËt ng÷ hÖ sinh th¸i (ecosystem) cña Tansley A.P, n¨m 1935. Kh¸i niÖmhÖ sinh th¸i ®îc lµm s¸ng tá lµ c¬ së ®Ó nghiªn cøu c¸c nh©n tè cÊu tróc trªnquan ®iÓm sinh th¸i häc. - VÒ m« t¶ h×nh th¸i cÊu tróc rõng: H ...