Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Nghiên cứu sinh trưởng của một số loài song mây ở khu vực Trạm đa dạng sinh học Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc nhằm đề xuất mô hình gây trồng và bảo tồn các loài Song mây

Đề tài nghiên cứu nhằm đánh giá được thành phần loài Song mây tại Trạm đa dạng sinh học Mê Linh, đánh giá được tình hình sinh trưởng của các loài Song mây ở trạm, đề xuất được mô hình gây trồng và bảo tồn một số loài Song mây tại trạm Đa dạng Sinh học Mê Linh và các tỉnh phía Bắc nước ta.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Nghiên cứu sinh trưởng của một số loài song mây ở khu vực Trạm đa dạng sinh học Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc nhằm đề xuất mô hình gây trồng và bảo tồn các loài Song mâyBé Gi¸o Dôc vµ ®µo t¹o Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT Tr-êng ®¹i häc l©m nghiÖp TrÞnh Xu©n VÞnh Nghiªn cøu sinh tr-ëng cña mét sè loµi song m¢y ë khu vùc Tr¹m ®a d¹ngsinh häc Mª Linh, tØnh VÜnh Phóc nh»m ®Ò xuÊt m« h×nh g©y trång vµ b¶o tån c¸c loµi song m©y Chuyªn ngµnh: Qu¶n lý b¶o vÖ tµi nguyªn rõng M· sè: 60.62.68 LuËn v¨n th¹c sÜ khoa häc l©m nghiÖp Ng-êi h-íng dÉn khoa häc : TS. TrÇn ThÞ Ph-¬ng Anh Hµ Néi - 2010Bé GI¸O DôC Vµ §µO T¹O Bé N¤NG NGHIÖP Vµ PTNT TR¦êNG §¹I HäC L¢M NGHIÖP TrÞnh Xu©n VÞnh Nghiªn cøu sinh tr-ëng cña mét sè loµi song m¢y ë khu vùc Tr¹m ®a d¹ngsinh häc Mª Linh, tØnh VÜnh Phóc nh»m ®Ò xuÊt m« h×nh g©y trång vµ b¶o tån c¸c loµi song m©y LUËN V¡N TH¹C SÜ KHOA HäC L¢M NGHIÖP Hµ Néi - 2010 1 më ®Çu Song m©y lµ mét trong nh÷ng nhãm l©m s¶n ngoµi gç quan träng vµ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ cao, v× chóng ®-îc dïng lµm ®å gia dông, nguyªn liÖus¶n xuÊt m©y tre ®an xuÊt khÈu, hµng thñ c«ng mü nghÖ cao cÊp. Song m©y cãý nghÜa x· héi lín lao v× ®ã lµ nguån thu nhËp cña céng ®ång nh÷ng ng-êisèng trong rõng vµ gÇn rõng. Trong vßng vµi thËp kû gÇn ®©y, víi nh÷ng b-ícnh¶y vät cña ho¹t ®éng nghiªn cøu ®· dÉn ®Õn sù ®¸nh gi¸ ®óng tÇm quanträng cña Song m©y, ph-¬ng ph¸p g©y trång, thu h¸i ®-îc chó träng h¬n. Thµnh phÇn loµi Song m©y ë ViÖt Nam rÊt ®a d¹ng, ®Õn nay ®· thèng kª®-îc kho¶ng 40 loµi. HiÖn nay c¸c loµi Song m©y ®ang bÞ khai th¸c qu¸ møc,thiÕu tæ chøc, cïng víi suy gi¶m diÖn tÝch rõng dÉn ®Õn nguy c¬ c¹n kiÖtnguån tµi nguyªn nµy. ChÝnh v× vËy, ngoµi viÖc t¨ng c-êng c«ng t¸c qu¶n lývµ nghiªn cøu sö dông, khai th¸c, cÇn cã nh÷ng m« h×nh g©y trång vµ b¶o tånc¸c loµi Song m©y nh»m ph¸t triÓn c¸c loµi Song m©y cã gi¸ trÞ. Tr¹m §a d¹ng sinh häc Mª Linh (VÜnh Phóc) ®-îc thµnh lËp theo quyÕt®Þnh sè 1063 - Q§-KHCNQG, ngµy 6/8/1999 cña gi¸m ®èc Trung t©m Khoahäc tù nhiªn vµ C«ng nghÖ quèc gia (nay lµ ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ ViÖtNam). Môc ®Ých cña viÖc thµnh lËp tr¹m lµ lµm hiÖn tr-êng thùc nghiÖm choc¸c ®Ò tµi nghiªn cøu liªn quan ®Õn ®a d¹ng sinh häc, tµi nguyªn sinh vËt vµb¶o vÖ m«i tr-êng sinh th¸i cho sinh viªn, nghiªn cøu sinh vµ nh÷ng nhµnghiªn cøu còng nh- nh÷ng ng-êi yªu thiªn nhiªn, ®ång thêi lµ n¬i nghiªncøu tÝnh ®a d¹ng cña khu hÖ ®éng vËt vµ thùc vËt vïng nhiÖt ®íi, lµm ®iÓm®Þnh vÞ nghiªn cøu cÊu tróc hÖ sinh th¸i, quy luËt diÔn thÕ phôc håi hÖ sinhth¸i bÞ suy tho¸i vµ c¸c t¸c nh©n ¶nh h-ëng ®Õn qu¸ tr×nh ®ã. Tr¹m §a d¹ng sinh häc Mª Linh n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giãmïa lµ nh©n tè sinh th¸i chÝnh ph¸t sinh c¸c quÇn hÖ rõng rËm th-êng xanhbao phñ toµn bé khu vùc tr-íc khi cã t¸c ®éng cña con ng-êi. Do cã t¸c ®éngcña con ng-êi ®· t¹o nªn c¸c lo¹t diÔn thÕ thø sinh nh©n t¸c-phôc håi, cã tÝnh 2chÊt t-¬ng tù nh- mét sè khu b¶o tån ë miÒn B¾c ViÖt Nam [20]. ViÖc nghiªn cøu c¸c loµi Song m©y, kh¶ n¨ng g©y trång vµ sinh tr-ëngë ViÖt Nam nãi chung vµ t¹i Tr¹m ®a d¹ng sinh häc Mª Linh nãi riªng lµ métm¾t xÝch trong viÖc ®Ò xuÊt m« h×nh b¶o tån vµ nh©n nu«i nguån tµi nguyªnthiªn nh»m b¶o tån ®a d¹ng sinh häc, ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Tõ nh÷ng yªu cÇu cÊp b¸ch ®ã, chóng t«i chän ®Ò tµi: Nghiªn cøusinh tr-ëng cña mét sè loµi song m©y ë khu vùc Tr¹m ®a d¹ng sinh häc MªLinh, tØnh VÜnh Phóc nh»m ®Ò xuÊt m« h×nh g©y trång vµ b¶o tån c¸c loµiSong m©y nh»m môc ®Ých lµm c¬ së ®Ó sö dông hîp lý tµi nguyªn thùc vËt,gãp phÇn vµo c«ng cuéc b¶o tån tÝnh ®a d¹ng sinh häc cña ViÖt Nam còngnh- trong khu vùc. 3 Ch-¬ng 1 tæng quan tµi liÖu1.1. Tæng quan vÒ nghiªn cøu ph©n lo¹i Song m©y Song m©y th-êng lµ c¸c c¸c loµi cã th©n leo vµ cã gai thuéc hä Cau(Arecaceae) ph©n bè ë c¸c vïng nhiÖt ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi ë ch©u ¸ vµ ch©uPhi, phÇn lín thuéc ph©n hä Calamoideae, ngoµi ra cßn cã c¸c loµi trong chiDesmoncus (kho¶ng 60 loµi) trong t«ng Cocoeae, ph©n hä Arecoideae vµChamaedorea (1 loµi) trong t«ng Hyophorbeae, ph©n hä Ceroxyloideae tuynhiªn c¸c loµi nµy cho th©n cã chÊt l-îng kÐm, ý nghÜa th-¬ng m¹i nhá [36].S¶n phÈm quan träng nhÊt cña Song m©y lµ phÇn th©n sau khi ®· t-íc bá hÕtbÑ l¸, sîi Song m©y lu«n ch¾c, ®Æc, dÔ uèn cong. Sù ®a d¹ng lín nhÊt cñaSong m©y tËp trung ë khu vùc §«ng Nam ¸.1.1.1. Nghiªn cøu ph©n lo¹i Song m©y trªn thÕ giíi. Mét trong sè nh÷ng nhµ khoa häc ®Çu tiªn m« t¶ c¸c chi Song m©y cãthÓ kÓ ®Õn Linnaeus (1753) [72], «ng ®· m« t¶ loµi Calamus rotang L.. Trongnh÷ng nghiªn cøu gÇn ®©y, sè l-îng c¸c loµi thuéc chi Calamus ®-îc m« t¶kho¶ng 400 loµi. Blume (1830), ®· m« t¶ mét sè loµi trong c¸c chi Ceralotobus,Daemonorops vµ Kolthalsia. HiÖn nay sè loµi trong c¸c chi nµy lªn tíi 150loµi [59]. Beccari (1911), m« t¶ loµi Calospatha scortchinii lµ mÉu chuÈn cña chiCalospatha vµ n¨m 1893 c«ng bè chi Plectocomiopsis, hiÖn nay chi nµy cãkho¶ng 10 loµi [59]. Martius (1830), ®· m« t¶ loµi Plectocomia elongata lµ mÉu chuÈn cñachi Plectocomia, hiÖn nay sè loµi thuéc chi nµy cã kho¶ng 16 loµi [59]Mann & Wendlan (1864), ®· m« t¶ mét sè loµi thuéc chi Calamus vµ xÕp vµoc¸c d-íi chi lµ Calamus subgenus Laccosperma vµ Calamus subgenus 4Eremospatha, Calamus subgenus Oncocalamus, nay lµ c¸c chi Ermospatha,Laccosperma, Oncocalamus, c¸c chi nµy ph©n bè chñ yÕu ë ch©u Phi [59]. Dransfield ...