Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Vai trò của Lâm sản ngoài gỗ trong quản lý bền vững tài nguyên rừng tại vùng đệm Vườn Quốc Gia Xuân Sơn - Phú Thọ

Đề tài nghiên cứu tiến hành đánh giá được thực trạng và tiềm năng phát triển LSNG cũng như vai trò kinh tế - xã hội của nó trong đời sống của hộ gia đình, cộng đồng người dân ở địa bàn nghiên cứu; đánh giá được các hình thức quản lý bảo vệ TNR, LSNG tại khu vực; đề xuất một số giải pháp nhằm tạo động lực phát triển LSNG, góp phần từng bước nâng cao mức sống cộng đồng và bảo vệ rừng phòng hộ ở địa bàn nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Vai trò của Lâm sản ngoài gỗ trong quản lý bền vững tài nguyên rừng tại vùng đệm Vườn Quốc Gia Xuân Sơn - Phú Thọ Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Bé n«ng nghiÖp vµ PTNT Trêng ®¹i häc l©m nghiÖp .............................. TRÇn thÞ trangVAi trß cña l©m s¶n ngoµi gç trong qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn rõng t¹i khu vùc vïng ®Öm Vên quèc gia Xu©n S¬n, Phó Thä Chuyªn ngµnh: L©m Häc M· sè: 4.04.04 LuËn v¨n th¹c sü khoa häc l©m nghiÖp Phó Thä - 2006 Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Bé n«ng nghiÖp vµ PTNT Trêng ®¹i häc l©m nghiÖp ***************** TRÇn thÞ trangVAi trß cña l©m s¶n ngoµi gç trong qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn rõng t¹i khu vùc vïng ®Öm Vên quèc gia Xu©n S¬n, Phó Thä Chuyªn ngµnh: L©m Häc M· sè: 4.04.04 LuËn v¨n th¹c sü khoa häc l©m nghiÖp Ngêi híng dÉn: TS. Ph¹m Xu©n Hoµn Phó Thä - 2006 1 Më ®Çu L©m s¶n ngoµi gç lµ mét tiÒm n¨ng to lín cña tµi nguyªn rõng nhiÖt®íi, cã vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng tµi nguyªn rõng, ®ångthêi ®ãng gãp vµo ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Þa ph¬ng. Lµ nguån tµi nguyªng¾n bã vµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ®êi sèng cña céng ®ång d©n c sèng ëgÇn rõng. Tuy nhiªn, vai trß cña LSNG cho ®Õn nay vÉn cha ®îc ®¸nh gi¸ ®óngmøc, h¹n chÕ nµy ®· lµm cho LSNG nghÌo kiÖt ®i, cïng víi diÖn tÝch rõng tùnhiªn bÞ suy gi¶m, vµ ®· cã ¶nh hëng rÊt nhiÒu tíi cuéc sèng cña c d©nsèng dùa vµo rõng. MÆt kh¸c, ë c¸c vên quèc gia hay khu b¶o tån thiªnnhiªn ph¸t triÓn rõng trë thµnh mét nhiÖm vô cùc kú quan träng. V× b¶o tånrõng, viÖc khai th¸c gç bÞ h¹n chÕ, vµ v× thÕ LSNG ®îc coi lµ mét thay thÕh÷u dông nhÊt cña ngêi d©n nh»m b¶o ®¶m cuéc sèng. T¹i vïng ®Öm Vên quèc gia Xu©n S¬n, viÖc sö dông LSNG ®· g¾n liÒnvíi sù sinh tån cña c¸c céng ®ång d©n c (Dao, Kinh, Mêng), gãp phÇn gi¶iquyÕt viÖc lµm, t¨ng thu nhËp vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña ngêi d©n. Nhng dotËp qu¸n canh t¸c cña ngêi d©n l¹c hËu, cha cã biÖn ph¸p sö dông ®Êt, rõnghîp lý, cïng víi søc Ðp cña nhu cÇu l¬ng thùc, thùc phÈm, gç cñi ngµy cµngbøc thiÕt ®· lµm cho LSNG ngµy cµng bÞ suy gi¶m c¶ vÒ sè lîng vµ chÊtlîng. Tríc thùc tÕ ®ã, viÖc lµm sao ®Ó qu¶n lý bÒn v÷ng ®îc tµi nguyªn rõnglµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ chóng ta cÇn hç trî, t¸c ®éng thÕ nµo®Ó hä cã thÓ qu¶n lý vµ sö dông hîp lý LSNG vµ tµi nguyªn rõng ®îc giao.Nh»m võa n©ng cao ®îc ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho hä võa b¶o vÖ®îc tµi nguyªn rõng. Trong trêng hîp nµy th× qu¶n lý, ph¸t triÓn LSNG lµmét lùa chän kh¶ thi nhÊt ®Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu qu¶n lý rõng bÒn v÷ng. NhËn thøc ®îc vai trß to lín cña LSNG trong viÖc cÊu thµnh tµi nguyªnrõng vµ hiÓu r»ng nhiÒu gi¸ trÞ cña nã lµ kh«ng thÓ thay thÕ ®îc nªn VQG 2Xu©n S¬n ®· ®Æc biÖt chó träng, t×m tßi vµ nghiªn cøu híng ph¸t triÓn LSNGcho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña khu vùc vµ ®· ®a ra ®îc mét sè m«h×nh g©y trång LSNG nh: Trång rõng phßng hé b»ng c©y chÌ shan, giæixanh,... Tuy nhiªn, c¸c m« h×nh nµy cha ®em l¹i hiÖu qu¶ râ rµng ®èi víicuéc sèng ngêi d©n nªn tµi nguyªn LSNG vÉn n»m trong t×nh tr¹ng bÞ ®e do¹cïng víi sù suy gi¶m cña tµi nguyªn rõng. Cã hµng lo¹t c©u hái ®ang ®Æt ra nh:  Thùc tr¹ng tµi nguyªn rõng, LSNG vµ vai trß cña LSNG ®èi víi ®êi sèng céng ®ång nh thÕ nµo?  TiÒm n¨ng cña chóng ra sao ?  Kinh nghiÖm vµ trë ng¹i trong qu¸ tr×nh qu¶n lý, sö dông LSNG lµ g×?  CÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p nµo ®Ó gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a b¶o tån rõng víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng ®Öm cña Vên? §Ó gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i nªu trªn ®Ò tµi: Vai trß cñaL©m s¶n ngoµi gç trong qu¶n lý bÒn v÷ng tµi nguyªn rõng t¹i vïng ®ÖmVên Quèc Gia Xu©n S¬n - Phó Thä ®· ®îc thùc hiÖn 3 Ch¬ng 1 Tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu 1.1.Mét sè Kh¸i niÖm c¬ b¶n - Qu¶n lý rõng bÒn v÷ng Rõng tõ sù thu ho¹ch l©u bÒn chuyÓn sang ph¸t triÓn bÒn v÷ng, chñ yÕulµ do tµi nguyªn rõng kh«ng ®ñ, t¨ng trëng rõng cã h¹n. ChuyÓn biÕn nµy lµdo qu¶n lý kinh doanh rõng biÕn thµnh qu¶n lý kinh doanh hÖ sinh th¸i rõng,th«ng qua kinh doanh bÒn v÷ng ®Ó ®¹t ®Õn ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ph¸t triÓn l©m nghiÖp vµ ph¸t triÓn rõng bÒn v÷ng bao hµm c¶ ph¸t triÓnbÒn v÷ng. “L©m nghiÖp bÒn v÷ng lµ lo¹i h×nh kinh doanh rõng võa tho¶ m·nnhu cÇu ngêi hiÖn t¹i l¹i kh«ng ph¬ng h¹i ®Õn n¨ng lùc nhu cÇu cña thÕ hÖcon ch¸u”. T ...