Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Xác định đặc điểm cấu trúc cơ bản của một số ô định vị nghiên cứu sinh thái rừng tự nhiên ở Nam Trung Bộ và Tây Nguyên

Bài nghiên cứu này thực hiện nhằm góp phần hoàn thiện phương pháp nghiên cứu cấu trúc rừng tự nhiên làm cơ sở đề xuất biện pháp kỹ thuật lâm sinh phục vụ cho kinh doanh và quản lý rừng bền vững ở khu vực nghiên cứu. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Xác định đặc điểm cấu trúc cơ bản của một số ô định vị nghiên cứu sinh thái rừng tự nhiên ở Nam Trung Bộ và Tây NguyênBỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ðẠI HỌC LÂM NGHIỆP THÁI VĂN THÀNH XÁC ðỊNH ðẶC ðIỂM CẤU TRÚC CƠ BẢN CỦA MỘT SỐ Ô ðỊNH VỊNGHIÊN CỨU SINH THÁI RỪNG TỰ NHIÊN Ở NAM TRUNG BỘ VÀ TÂY NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC LÂM NGHIỆP Hà Nội, 2011BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ðẠI HỌC LÂM NGHIỆP THÁI VĂN THÀNH XÁC ðỊNH ðẶC ðIỂM CẤU TRÚC CƠ BẢN CỦA MỘT SỐ Ô ðỊNH VỊ NGHIÊNCỨU SINH THÁI RỪNG TỰ NHIÊN Ở NAM TRUNG BỘ VÀ TÂY NGUYÊN CHUYÊN NGÀNH : LÂM HỌC Mà SỐ: 60.62.60 LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC LÂM NGHIỆP NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC GS.TS. VŨ TIẾN HINH Hà nội, 2011 1 ðẶT VẤN ðỀ Rừng là di sản của mỗi quốc gia, có ý nghĩa quan trọng trong ñời sốngcon người. Ngoài khả năng cung cấp gỗ, củi, dược liệu….rừng còn có vai tròto lớn trong việc bảo vệ ñất, nước, không khí tạo nên sự cân bằng sinh thái vàsự phát triển bền vững của sự sống trên trái ñất. Vai trò của rừng là rất to lớn, thế nhưng trong những năm vừa qua,diện tích rừng tự nhiên của chúng ta ngày càng giảm sút cả về số lượng vàchất lượng. Ở Việt Nam, do nhiều nguyên nhân khác nhau mà trong giai ñoạn gầnñây diện tích rừng ñã giảm ñáng kể, với tốc ñộ khoảng trên dưới 100.000ha/năm. Tỷ lệ che phủ của rừng giảm từ 43% vào năm 1943 xuống còn 27,1%vào năm 1980 và 26,2% vào năm 1985 (Bộ Lâm nghiệp, 1991). Diện tíchrừng tự nhiên hiện có ña phần là rừng nghèo, rừng kém chất lượng, cấu trúcrừng ở nhiều nơi ñã bị phá vỡ, khả năng phòng hộ cũng như cung cấp lâm sảnrất hạn chế. Diện tích rừng bị mất làm cho chất lượng rừng bị suy giảm cả về tổthành các loài cây quý hiếm có giá trị cũng như cấu trúc, trữ lượng gỗ củarừng cũng bị thay ñổi. Ngoài ra, mất rừng diễn ra liên tục trong nhiều thập kỷqua ñã làm cho nhiều khu rừng lớn bị chia cắt thành từng mảnh nhỏ hoặc bịkhai thác quá mức làm mất cấu trúc rừng, hoặc cấu trúc của rừng ñã biến ñổitheo chiều hướng xấu. Theo quan ñiểm sinh thái học, ñặc ñiểm cấu trúc thể hiện rõ nhữngmối quan hệ qua lại giữa các thành phần của hệ sinh thái rừng và giữa chúngvới môi trường. Việc nghiên cứu cấu trúc rừng nhằm duy trì rừng như một hệsinh thái ổn ñịnh, có sự hài hoà của các nhân tố cấu trúc, lợi dụng tối ña mọitiềm năng của ñiều kiện lập ñịa và phát huy bền vững các chức năng có lợicủa rừng về kinh tế, xã hội và môi trường. Vì vậy, một trong những vấn ñề 2cần ñược nghiên cứu là tìm hiểu quy luật cấu trúc của rừng làm cơ sở ñề xuấtcác biện pháp kỹ thuật lâm sinh hợp lý nhằm sử dụng và phát triển tài nguyênrừng bền vững. Các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên nói chung trong những nămqua tỷ lệ mất rừng cao, ñộ che phủ thấp, cụ thể tỷ lệ che phủ của tỉnh KhánhHòa là 47,2%, tỉnh Bình ðịnh là 43,6%, tỉnh Kon Tum ñạt 66,6%, tỉnh GiaLai là 45,9% (theo Kết quả ñiều tra ñánh giá và theo dõi diễn biến rừng tựnhiên toàn quốc – 2009). Hơn nữa, ñiều kiện tự nhiên ở ñây tương ñối khắcnghiệt, tập quán sản xuất của ñồng bào dân tộc còn nhiều lạc hậu như ñốtnương làm rẫy, du canh du cư… dẫn tới khả năng nâng ñộ che phủ bằng trồngrừng và phục hồi rừng tự nhiên còn chậm. Vai trò phòng hộ của rừng ñối vớicác tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên hết sức quan trọng, ảnh hưởng trựctiếp ñến nguồn nước cung cấp cho các nhà máy thuỷ ñiện. Do ñó, rất cần cósự tác ñộng của con người một cách tích cực, chủ ñộng và hiệu quả ñể nângcao ñộ che phủ và chất lượng của rừng. ðể ñạt ñược mục ñích trên, cần cónhững hiểu biết sâu về cấu trúc rừng ñể từ ñó có thể ñề xuất các giải pháp lâmsinh một cách hợp lý, ñồng bộ.Từ thực tiễn ñặt ra ở trên, tôi tiến hành thực hiện ñề tài “Xác ñịnh ñặc ñiểmcấu trúc cơ bản của một số ô ñịnh vị nghiên cứu sinh thái rừng tự nhiên ởMam Trung Bộ và Tây Nguyên ” nhằm góp phần bổ sung cơ sở lý luận vềcấu trúc rừng tự nhiên. ðồng thời, kết quả nghiên cứu sẽ là cơ sở ñề xuất cácbiện pháp kỹ thuật lâm sinh tác ñộng hợp lý vào rừng của khu vực Nam TrungBộ và Tây Nguyên nói riêng và ở các vùng sinh thái của Việt Nam nói chung. 3 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VẤN ðỀ NGHIÊN CỨU Về hệ sinh thái rừng từ trước ñến nay ñã có nhiều công trình nghiêncứu như: Maurad, 1952, Rollet, 1952, Vidal, 1958, Schmid, 1962, Thái VănTrừng, 1978, Vũ Xuân ðề, 1985, 1989, Phùng Tửu Bôi, 1981,…. Các công trình nghiên cứu khoa học có giá trị như: “Thảm thực vậtrừng trên quan ñiểm hệ sinh thái” 1978 ...