Luận văn Thạc sĩ Khoa học lịch sử: Các thiết chế quản lý đô thị Thăng Long thế kỷ XVI - XVIII

Với việc tập hợp, phân tích các nguồn tư liệu lịch sử, luận văn mong muốn khắc hoạ một cách hệ thống vấn đề tổ chức và hoạt động quản lý đô thị Thăng Long - Kẻ Chợ với vai trò trung tâm chính trị - hành chính đất nước, dưới tác động của các nhân tố, các biến động về chính trị - kinh tế và xã hội của qua ba thế kỷ XVI, XVII và XVIII.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học lịch sử: Các thiết chế quản lý đô thị Thăng Long thế kỷ XVI - XVIII ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN NGỌC PHÚC CÁC THIẾT CHẾ QUẢN LÝĐÔ THỊ THĂNG LONG THẾ KỶ XVI - XVIII LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LỊCH SỬ Hà Nội, 2007 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN NGỌC PHÚC CÁC THIẾT CHẾ QUẢN LÝĐÔ THỊ THĂNG LONG THẾ KỶ XVI - XVIII Chuyên ngành: Lịch sử Việt Nam Mã số: 602254 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LỊCH SỬNGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS VŨ VĂN QUÂN Hà Nội, 2007 BẢNG CÁC TỪ VIẾT TẮTCM Khâm định Việt sử thông giám cương mụcĐVTS Đại Việt thông sửLT Lịch triều hiến chương loại chíLTCL Lê triều chiếu lịnh thiện chínhLQKS Lê quý kỷ sựLTTK Lịch triều tạp kỷNxb Nhà xuất bảnTB Đại Việt sử ký tục biênTT Đại Việt sử ký toàn thưTr. Trang MỤC LỤC Trang PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài 4 2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 5 3. Mục đích nghiên cứu 8 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 8 5. Nguồn tài liệu và phương pháp nghiên cứu 9 6. Đóng góp của luận văn 12 7. Bố cục luận văn 12Chương 1 CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUẢN LÝ ĐÔ THỊ THĂNG LONG THẾ KỶ XVI - XVIII 14 1.1 Các tác động tự nhiên 14 1.1.1 Đặc điểm địa chất, địa hình 14 1.1.2 Đặc điểm khí hậu, thuỷ văn 14 1.2 Các tác động chính trị 16 1.2.1 Thăng Long với vai trò trung tâm chính trị - hành chính đất nước 16 1.2.2 Những biến động chính trị 17 1.3 Các tác động kinh tế - xã hội 20 1.3.1 Sự hưng khởi của nền kinh tế hàng hoá và đô thị 20 1.3.2 Tác động xã hội 25 Tiểu kết 28Chương 2 CÁC THIẾT CHẾ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ THĂNG LONG THẾ KỶ XVI - XVIII 30 2.1 Thành Thăng Long thế kỷ XVI - XVIII 30 2.1.1 Hệ thống thành luỹ 30 2.1.2 Khu vực chính trị - hành chính 32 2.1.3 Khu vực kinh tế - dân gian 35 2.2 Tổ chức bộ máy quản lý đô thị 40 2.2.1 Cơ cấu đơn vị hành chính và tổ chức bộ máy quan lại 40 1 - Cơ cấu tổ chức đơn vị hành chính các cấp 40 - Nguyên tắc tổ chức; nhiệm vụ, chức trách của bộ máy quản lý hành chính các cấp 42 2.2.2 Đào tạo, tuyển chọn, bổ dụng và các cơ chế kiểm soát, tổ chức quản lý hành chính 52 - Đào tạo, tuyển chọn và bổ dụng 52 - Cơ chế vận hành, giám sát các hoạt động của bộ máy hành chính các cấp 55 2.3 Các cơ chế tự trị - tự quản trong hoạt động quản lý đô thị 58 Tiểu kết 67Chương 3 HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THĂNG LONG THẾ KỶ XVI - XVIII 69 3.1 Quản lý dân cư 69 3.1.1 Các biện pháp hành chính quản lý dân cư 69 3.1.2 Quan lại, Nho sĩ, binh lính 70 3.1.3 Thợ thủ công - thương nhân, nông dân 77 3.1.4 Các đối tượng dân cư khác 80 3.2 Quản lý các hoạt động kinh tế 84 3.2.1 Quản lý thủ công nghiệp 85 3.2.2 Quản lý thương nghiệp 87 3.2.3 Quản lý các hoạt động ngoại thương 91 3.2.4 Quản lý nông nghiệp 94 3.3 Quản lý an ninh trật tự đô thị 96 3.4 Quản lý tài nguyên, môi trường 101 3.4.1 Quản lý đất đai 101 3.4.2 Quản lý sông, hồ, đầm và hệ thống đê điều 103 3.5 Quản lý một số lĩnh vực khác 106 3.5.1 Một số chính sách quản lý giáo dục, khoa cử 106 3.5.2 Quản lý phong tục, nếp sống 109 Tiểu kết 112 KẾT LUẬN 115 2TÀI LIỆU THAM KHẢO 118PHỤ LỤC - Phụ lục 1: Biên niên sự kiện Thăng Long thế kỷ XVI - XVIII - Phụ lục 2: Nội dung các lệnh dụ về tổ chức và hoạt động quản lý Thăng Long trong Lê triều chiếu lịnh thiện chính - Phụ lục 3: Một số quy định đối với Thăng Long trong Quốc triều hình luật - Phụ lục 4: Một số quy định trong Lê triều hội điển - ...