Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Từ Hán - Việt trong tiếng Việt hiện đại (so sánh với từ Hán - Nhật)

Đề tài hệ thống hóa phần nào phương thức sử dụng chữ Hán của người Việt và người trên các cứ liệu lịch sử và thực tiễn sử dụng; giúp ích cho việc dạy và học tiếng Nhật, tiếng Việt. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Từ Hán - Việt trong tiếng Việt hiện đại (so sánh với từ Hán - Nhật) ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN KANEYA MANABUTỪ HÁN-VIỆT TRONG TIẾNG VIỆT HIỆN ĐẠI (SO SÁNH VỚI TỪ HÁN- NHẬT) LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC Mã số: 60220113 Người hướng dẫn khoa học: TS. Lê Thị Thanh Tâm Hà Nội-2019 MỤC LỤCMỤC LỤC ........................................................................................................ 2PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1. Lí do chọn đề tài ......................................................................................... 1 2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ......................................................................... 1 3. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................... 7 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.............................................................. 8 5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................ 8Chương I: TỔNG QUAN ĐẶC THÙ ẢNH HƯỞNG VĂN HÓA CHỮHÁN TRONG NGÔN NGỮ VIỆT NAM VÀ NHẬT BẢN ......................... 8 1. Lịch sử từ Hán- Việt ................................................................................... 8 1. 1. Quá trình tiếp xúc với tiếng Hán của người Việt ......................................... 8 1. 2. Đặc điểm từ Hán- Việt .................................................................................. 11Chương II:19 SO SÁNH CÁCH SỬ DỤNG CHỮ HÁN CỦA NGƯỜIVIỆT VÀ NGƯỜI NHẬT THỜI KÌ HIỆN ĐẠI ........................................ 19 1. Từ giống với tiếng Nhật .......................................................................... 39 2. Từ xuất hiện trong tiếng Nhật nhưng có ý nghĩa và hình thức sắp xếp khác nhau 39 3. Từ không tìm thấy trong tiếng Nhật hiện đại .......................................... 40Chương Ⅲ: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN CÁCH DÙNG TỪHÁN- VIỆT TỪ CÁCH NHÌN CỦA NGƯỜI NHẬT ................................ 41 1. Giới thiệu ................................................................................................. 41 2. Ví dụ về âm hán việt chỉ sử dựng cách đọc biến âm khi đứng một mình46 3. Ví dụ về từ Hán việt có ý nghĩa và cách sử dụng khác nhau phụ thuộc vào sự có hay không chuyển đổi âm điệu ........................................................... 49 4 Về quy tắc chuyển đổi thanh điệu .......................................................... 52 Tiểu kết ......................................................................................................... 53Chương IV: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA VIỆC SỬ DỤNG TỪ HÁN VIỆTTHEO QUAN ĐIỂM CỦA NGƯỜI HỌC TIẾNG NHẬT ..................... 55 1. Giới thiệu................................................................................................. 55 2. Đặc điểm hình thức của danh từ Hán Việt và bối cảnh........................... 56 3. Phân loại danh từ Hán Việt theo đặc trưng về ý nghĩa ........................... 59 3.1.Trong trường hợp danh từ Hán Việt diễn tả địa điểm hoặc đồ vật với ý nghĩa là người thực hiện hành động hoặc cách thức thực hiện hành động.................60 3.1.1. Sự thể hiện của người thực hiện hành động khi thêm ”sự/ việc/ cuộc”. 60 3.1.2. Phương pháp của hành động đối với danh từ biểu thị cơ sở và vật chất khi thêm “sự/ việc/ cuộc’’ .....................................................................................61 3.2. Danh từ Hán Việt thể hiện nội dung và kết quả của hành động .............62 3.3. Trong trường hợp danh từ thể hiện vật chất và hành động .....................64 4. Đặc trưng trong ngữ pháp của danh từ Hán Việt .................................... 65 4.1. Cách biểu thị tính đặc trưng của danh từ Hán Việt thông qua việc sử dụng từ chỉ thị ..................................................................................................................65 4.2. Cách biểu thị tính đặc trưng của danh từ Hán Việt thông qua việc sử dụng cụm từ bổ nghĩa mang tính giới hạn ....................................................................66 Tiểu kết ........................................................................................................ 72KẾT LUẬN .................................................................................................... 76TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH.............................................................. 78 PHẦN MỞ ĐẦU1. Lí do chọn đề tài Nhật Bản và Việt Nam đều có chung đặc điểm của những quốc gia ĐôngÁ xét trên các lĩnh vực văn hóa, chính trị, tư tưởng, đặc biệt là chịu ảnh hưởngvăn hóa chữ Hán. Sự giống nhau và khác nhau về cách sử dụng chữ Hán của người Việt vàngười Nhật cho thấy nhiều quan niệm và giá trị tinh thần, tư duy ngôn ngữ vàđặc điểm ngữ dụng thú vị. Việc nghiên cứu so sánh từ Hán-Việt và từ Hán-Nhật (Kanji) không chỉ cóích về mặt ngôn ngữ học, văn hóa học nói chung mà còn có ích đối với ngườiNhật học tiếng Việt và người Việt học tiếng Nhật. Sáu năm trước, khi tôi bắt đầu học tiếng Việt ở Nhật, giáo sư của trườngđại học nói rằng tiếng Việt có 60% đến 70% là từ Hán-Việt. Trong quá trìnhhọc tiếng Việt, tôi cảm nhận từ Hán-Việt có nhiều điểm tương đồng và khácbiệt với từ Hán-Nhật (Kanji) và những đặc điểm đó rất thú vị. Nó giúp tôi hiểuthêm về lịch sử tiếng Việt và văn hoá Việt Nam cũng như cách tư duy ngôn ngữcủa người Việt. Đề tài “Nghiên cứu từ Hán Việt trong tiếng Việt hiện đại (so sánh với từHán Nhật) là một lựa chọn bước đầu của tôi trong quá trình tìm hiểu tiếng Việtvới hy vọng rằng có thể tìm thấy một và ...