Luận văn Thạc sĩ Luật Hình sự và Tố tụng hình sự: Biện pháp tạm giam từ thực tiễn tỉnh Bắc Ninh

Luận văn phân tích những quy định của pháp luật và thực tiễn áp dụng pháp luật TTHS về tạm giam trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, nhằm đưa ra giải pháp hoàn thiện pháp luật về tạm giam và nâng cao hiệu quả áp dụng tạm giam từ thực tiễn tỉnh Bắc Ninh. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Luật Hình sự và Tố tụng hình sự: Biện pháp tạm giam từ thực tiễn tỉnh Bắc NinhVIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐỖ THỊ LỤA BIỆN PHÁP TẠM GIAMTỪ THỰC TIỄN TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ Hà Nội - 2020VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐỖ THỊ LỤA BIỆN PHÁP TẠM GIAMTỪ THỰC TIỄN TỈNH BẮC NINH Ngành: Luật hình sự và Tố tụng hình sự Mã số: 8380104 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN ĐÌNH NHÃ Hà Nội - 2020 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Cácsố liệu, ví dụ và trích dẫn trong luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy vàtrung thực. Kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn chưa từng được công bốtrong bất kỳ công trình nào khác. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đãthanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Học viện khoa họcxã hội. TÁC GIẢ LUẬN VĂN MỤC LỤCMỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1Chương 1. LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ BIỆN PHÁP TẠM GIAM ... 7 1.1. Một số vấn đề lý luận về biện pháp tạm giam ................................... 7 1.2. Khái quát lịch sử lập pháp tố tụng hình sự Việt Nam về biện pháp tạm giam ......................................................................................... 11 1.3. Biện pháp tạm giam trong pháp luật tố tụng hình sự một số quốc gia trên thế giới ....................................................................................... 14 Tiểu kết Chương 1................................................................................... 17Chương 2. QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ HIỆNHÀNH VỀ BIỆN PHÁP TẠM GIAM VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNGTRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH............................................................ 19 2.1. Quy định của Bộ luật tố tụng hình sự hiện hành về biện pháp tạm giam ......................................................................................................... 19 2.2. Thực tiễn áp dụng biện pháp tạm giam trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh ......................................................................................................... 26 Tiểu kết Chương 2................................................................................... 40Chương 3. YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ÁPDỤNG BIỆN PHÁP TẠM GIAM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH . 41 3.1. Yêu cầu nâng cao hiệu quả áp dụng biện pháp tạm giam................ 41 3.2. Hoàn thiện quy định của pháp luật về biện pháp tạm giam và giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng biện pháp tạm giam ............................ 43 Tiểu kết Chương 3................................................................................... 61KẾT LUẬN .................................................................................................... 62DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢODANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT BLHS: Bộ luật hình sự BLTTHS: Bộ luật tố tụng hình sự BPNC: Biện pháp ngăn chặn BPTG: Biện pháp tạm giam CQĐT: Cơ quan điều tra CQTHTT: Cơ quan tiến hành tố tụng HĐXX: Hội đồng xét xử TAND: Tòa án nhân dân TTHS: Tố tụng hình sự VKS: Viện kiểm sát CQĐT: Cơ quan điều tra PLTTHS: Pháp luật tố tụng hình sự BẢNG BIỂUBảng 2.1. Số liệu thụ lý án hình sự trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh...................... 26giai đoạn năm 2015 đến năm 2019 ................................................................. 26Bảng 2.2. Tình hình áp dụng biện pháp tạm giam trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn năm 2015 đến năm 2019 .............................................. 27Bảng 2.3. Số bị can, bị cáo của một số nhóm tội bị áp dụng biện pháp tạm trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn năm 2015 đến năm 2019............ 28 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Quyền con người là là di sản lớn của nhân loại, việc bảo đảm quyềncon người trong các lĩnh vực của đời sống pháp luật là trách nhiệm của từngquốc gia, trong đó có Việt Nam. Trong đó, hoạt động tố tụng hình sự là mộtmặt hoạt động của Nhà nước liên quan rất chặt chẽ với quyền con người, đặcbiệt là việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn tạm giam. Đây là biện phápngăn chặn nghiêm khắc nhất, tác động lớn đến quyền con người như quyềnbất khả xâm phạm về thân thể của công dân, quyền tự do đi lại....của conngười và cũng là biện pháp được áp dụng rất phổ biến trong quá trình điều tra,truy tố, xét xử các vu án. Tỉnh Bắc Ninh là tỉnh thuộc Đồng bằng sông Hồng và nằm trong Vùngkinh tế trọng điểm Bắc bộ, với 8 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 1thành phố, 1 thị xã, 6 huyện với 126 đơn vị hành chính cấp xã, là tỉnh đang cósự phát triển rất mạnh trên các lĩnh vực của đời sống, kinh tế, xã hội nhưngtheo đó thì tình hình tội phạm hình sự cũng đang diễn biến rất phức tạp. Theosố liệu thống kê của TAND tỉnh Bắc Ninh thì trong khoảng thời gian từ năm2015 đến năm 2019 thì toàn tỉnh Bắc Ninh đã xử lý 8949 vụ với 12603 bị can,bị cáo bị khởi tố và đưa ra xét xử, trong đó việc áp dụng biện pháp tạm giamđược sử dụng khá hiệu quả, chiếm số lượng rất lớn, nhiều trường hợp căn cứtạm giam chưa được thể hiện cụ thể, còn chung chung như “để đảm bảo chocông tác điều tra, xử lý”, “thấy rằng cần thiết phải tạm giam bị can, không đểbị can trốn”. Vẫn còn tình trạng lạm dụng tạm giam, sử dụng tạm giam như làbiện pháp nghiệp vụ. Năng lực, trình độ của cán bộ cơ quan tư pháp tỉnh vẫncòn hạn chế, cơ sở vật chất còn thiếu thốn, nhà tạm giữ giam giữ chung nhữngngười ...