Luận văn Thạc sĩ Luật Hình sự và Tố tụng hình sự: Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự từ thực tiễn tỉnh Bắc Ninh

Luận văn tập trung làm rõ những vấn đề lý luận về các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Qua việc phân tích thực tiễn áp dụng tại tỉnh Bắc Ninh, luận văn đề xuất một số giải pháp bảo đảm áp dụng đúng quy định các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự trong thực tiễn xét xử các vụ án hình sự. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Luật Hình sự và Tố tụng hình sự: Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự từ thực tiễn tỉnh Bắc Ninh VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ THÙY DƯƠNGCÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TỪ THỰC TIỄN TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ Hà Nội - 2020 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ THÙY DƯƠNGCÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TỪ THỰC TIỄN TỈNH BẮC NINH Ngành: Luật hình sự và Tố tụng hình sự Mã số: 8380104 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. NGUYỄN TRÍ TUỆ Hà Nội - 2020 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu khoa học, độc lậpcủa riêng tôi; các số liệu, ví dụ, kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn làtrung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Các luận điểm kế thừa được trích dẫn rõràng. Kết quả nghiên cứu của Luận văn chưa từng được công bố trong côngtrình nào khác. TÁC GIẢ LUẬN VĂN MỤC LỤCMỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÁC TÌNH TIẾT TĂNGNẶNG TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ .............................................................. 7 1.1. Khái niệm, đặc điểm của các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự .... 7 1.2. Phân loại các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự ..................... 14 1.3. Ý nghĩa và vai trò của các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự ...... 18Chương 2: QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015 VỀCÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ VÀTHỰC TIỄN ÁP DỤNG TẠI TỈNH BẮC NINH....................................... 24 2.1. Quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 về các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự ........................................................................ 24 2.2. Thực tiễn áp dụng các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự tại Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Bắc Ninh .................................................. 35Chương 3: YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO ÁP DỤNG ĐÚNGQUY ĐỊNH VỀ CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TRÁCH NHIỆMHÌNH SỰ ........................................................................................................ 52 3.1. Yêu cầu bảo đảm áp dụng đúng quy định về các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự ........................................................................ 52 3.2. Giải pháp đảm bảo áp dụng đúng các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự .......................................................................................... 54KẾT LUẬN .................................................................................................... 66DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................... 72 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Luật hình sự có vai trò hết sức quan trọng, được coi là công cụ để bảovệ các quan hệ xã hội, thông qua việc trừng phạt nghiêm minh các hành vixâm hại đến các quan hệ xã hội, bảo vệ tối đa và toàn diện quyền con người,quyền công dân. Tội phạm là một hiện tượng xã hội tiêu cực được thể hiệndưới dạng những hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm hại tới các quan hệ xãhội được pháp luật hình sự bảo vệ. Do đó, khi một người bị tuyên là có tội thìphải chịu sự trừng phạt của pháp luật về những hành vi mà họ gây ra. Mỗihành vi phạm tội của từng chủ thể, các giai đoạn cụ thể, trường hợp cụ thểthường có sự khác nhau, do đó trách nhiệm hình sự đặt ra đối với họ cũngkhác nhau. Bên cạnh các tiêu chí trên, thì các tình tiết tăng nặng trách nhiệmhình sự là một trong những căn cứ quan trọng trong việc đánh giá tính chấtnguy hiểm của hành vi và khả năng cải tạo giáo dục của người phạm tội, làmột trong những căn cứ quan trọng để cơ quan, người tiến hành tố tụng có cáinhìn toàn diện khi quyết định hình phạt đối với người phạm tội. Trong bối cảnh đất nước ta hiện nay, Bộ luật hình sự năm 2015 đượcban hành và có hiệu lực từ ngày 01/01/2018 đã có nhiều sửa đổi, bổ sung phùhợp với thực tiễn áp dụng pháp luật, khoa học luật hình sự, khắc phục đượcnhững khó khăn, vướng mắc do các quy định chung chung, không cụ thể,mang tính định tính... Tuy nhiên, trong pháp luật hình sự thực định (Bộ luậthình sự năm 2015) hiện nay, nhà làm luật nước ta không ghi nhận định nghĩapháp lý của khái niệm tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, đồng thời,khoa học luật hình sự Việt Nam còn nhiều quan điểm khác nhau xung quanhchế định này, cũng như thực tiễn áp dụng vẫn còn có những tồn tại hạn chếnhất định, làm giảm hiệu quả áp dụng pháp luật hình sự. 1 Điều kiện tự nhiên tỉnh Bắc Ninh đã tạo điều kiện cho các loại tội phạmphát triển, cùng với những diễn biến phức tạp, khó lường. Thực tiễn áp dụngpháp luật nói chung và áp dụng các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đãchứng minh việc áp dụng đúng các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự cóý nghĩa quan trọng, góp phần quyết định hình phạt được chính xác, có tácdụng trong việc trừng trị, răn đe người phạm tội mà còn có tác dụng phòngchống người phạm tội. Xuất phát từ những lý do trên, học viên lựa chọn đề tài: “Các tình tiếttăng nặng trách nhiệm hình sự từ thực tiễn tỉnh Bắc Ninh” làm đề tài tốtnghiệp thạc sĩ. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự được quy định tại Điều 52Bộ luật hình sự năm 2015 đã được đề cập, phân tích trong các công trìnhnghiên cứu khoa học, một số giáo trình, sách tham khảo, báo, tạp chí và luậnvăn như: * Giáo trình, s ...