Luận văn Thạc sĩ Luật học: Áp dụng các biện pháp ngăn chặn đối với người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn tỉnh Hà Tây của cơ quan Cảnh sát điều tra

Mục tiêu của đề tài là đánh giá thực trạng áp dụng các biện pháp ngăn chặn đối với người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn tỉnh Hà Tây của cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) từ năm 2001 đến 6/2005, nhằm phát hiện những khó khăn vướng mắc, sơ hở, thiếu sót trong quá trình chỉ đạo, phối hợp thực hiện nhiệm vụ của cơ quan CSĐT tỉnh Hà Tây. Từ đó đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn người chưa thành niên phạm tội ở địa bàn tỉnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Áp dụng các biện pháp ngăn chặn đối với người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn tỉnh Hà Tây của cơ quan Cảnh sát điều tra LUẬN VĂN:Áp dụng các biện pháp ngăn chặn đốivới người chưa thành niên phạm tộitrên địa bàn tỉnh Hà Tây của cơ quan Cảnh sát điều tra Mở đầu 1. Tính cấp thiết của đề tài Vấn đề chăm sóc, giáo dục thế hệ trẻ và phòng ngừa, ngăn chặn người chưathành niên phạm tội là một việc làm không chỉ có ở Việt Nam mà tất cả các quốc giatrên thế giới cũng đặc biệt quan tâm, nghiên cứu và thực hiện. Bởi thế hệ trẻ là tươnglai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc vì mộtngày mai tươi sáng, Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai. Với vai trò quan trọng như vậy, nên trong Hiến pháp nước Cộng hòa xã hộichủ nghĩa (XHCN) Việt Nam 1992 (sửa đổi, bổ sung 2001) ghi nhận …Nhà nước,xã hội và gia đình chăm lo, chăm sóc, giáo dục trẻ em…. Thể chế hóa điều đó cóhệ thống các ngành luật, văn bản pháp luật, nghị quyết, chỉ thị đề cập đến như Luậtbảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em năm 1991, Luật hình sự năm 1999, Luật tố tụnghình sự năm 2003, chương trình hành động quốc gia 12/91... Nhìn lại một chặngđường dài đã qua, Nhà nước ta đã và đang tiến hành rộng rãi việc chăm sóc giáodục trẻ em, tạo dựng một môi trường xã hội trong sạch, lành mạnh. Nhiều trườnghọc, lớp học với những mô hình đào tạo đa dạng, phong phú, kết hợp với việc học hỏikinh nghiệm của các quốc gia tiên tiến trên thế giới, chúng ta đã đạt được nhiều kết quảđáng khích lệ. Tuy nhiên, trong phạm vi cả nước nói chung cũng như ở địa bàn tỉnh HàTây nói riêng vẫn tồn tại một thực trạng rất lo ngại, đó là tình hình vi phạm pháp luật,đặc biệt là tình hình phạm tội do người chưa thành niên thực hiện, với tính chất, mứcđộ, hành vi nguy hiểm cho xã hội ngày càng tăng. Chẳng hạn, các tội liên quan đến matúy, giết người, cướp của, hiếp dâm, tống tiền... cùng với việc sử dụng vũ khí nóng, tụtập thành các băng ổ nhóm hoạt động theo kiểu xã hội đen, gây nên tâm lý hoangmang lo sợ trong nhân dân và khó khăn cho công tác điều tra, khám phá tội phạmcủa lực lượng Công an nhân dân. Nhất là việc áp dụng các biện pháp ngăn chặnngười chưa thành niên phạm tội. Các biện pháp ngăn chặn là một chế định pháp lý quan trọng trong luật tốtụng hình sự Việt Nam. Việc quy định và áp dụng đúng đắn các biện pháp ngăn chặnlà sự đảm bảo cho quá trình phát hiện nhanh chóng, chính xác, xử lý nghiêm minh,kịp thời mọi hành vi phạm tội, không cho người phạm tội tiếp tục thực hiện tội phạm,trốn tránh pháp luật, cản trở đến quá trình điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hìnhsự. Đây là vấn đề rất nhạy cảm, nó đụng chạm đến quyền và lợi ích chính đáng củacông dân như quyền bất khả xâm phạm về thân thể, chỗ ở, bí mật đời tư, thưtín,…Thực tế những năm qua, việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn trong Bộ luật tốtụng hình sự (BLTTHS) cũng còn hạn chế nhất định, mà hậu quả dẫn đến là bỏ lọt tộiphạm, làm oan người vô tội, vi phạm nguyên tắc pháp chế XHCN, xâm phạm đến cácquyền cơ bản của công dân. Vì vậy, nắm vững những biện pháp ngăn chặn như: bắtngười, tạm giữ, tạm giam… Qui định trong Chương V và Chương XXXII Thủ tụctố tụng đối với người chưa thành niên BLTTHS năm 2003, là điều cần thiết, giúp chocác điều tra viên nói chung và các điều tra viên Công an tỉnh Hà Tây vận dụng tốt vàothực tiễn hoạt động công tác. Tránh được những vi phạm đáng tiếc xảy ra, đồng thờinâng cao được hiệu quả trong việc ngăn chặn người chưa thành niên phạm tội. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tác giả đã chọn đề tài Áp dụng các biệnpháp ngăn chặn đối với người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn tỉnh HàTây của cơ quan Cảnh sát điều tra làm đề tài luận văn thạc sĩ. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài áp dụng các biện pháp ngăn chặn đối với người chưa thành niên phạm tội làvấn đề được nhiều nhà khoa học trên thế giới và Việt Nam nghiên cứu, tiếp cận theonhững góc độ khác nhau. ở Việt Nam, trong những năm gần đây, cũng có một sốcông trình như Những điều cần biết về bắt người, tạm giữ, tạm giam…đúng phápluật của Phạm Thanh Bình - Nguyễn Vạn Nguyên, Nhà xuất bản Pháp lý (1990),Cuốn Các biện pháp ngăn chặn trong luật tố tụng hình sự Việt Nam của NguyễnMai Bộ, Nhà xuất bản Công an nhân dân (1997). Một số công trình khoa học nhưLuận án tiến sĩ của TS Trịnh Văn Thanh và một số luận văn thạc sĩ như ThS. TrầnMạnh Hùng…cũng tập trung phân tích các vấn đề liên quan đến các biện pháp ngănchặn. Ngoài ra, còn có một số công trình, bài viết đăng trên tạp chí Công an nhândân, Tạp chí Kiểm sát… đề cập đến; các bài viết này mới chỉ khai thác được một sốkhía cạnh về cách thức, phương pháp áp dụng các biện pháp ngăn chặn. Các côngtrình khoa học mới chỉ nghiên cứu một cách tổng thể trên phạm vi rộng mà chưa đềcập đến những khó khăn vướng mắc và những giải pháp về việc áp dụng các ...