Luận văn Thạc sĩ Luật học: Quyền tư pháp theo Hiến pháp năm 2013

Luận văn hướng tới mục tiêu nhằm tiếp tục đổi mới và hoàn thiện chức năng thực thi quyền tư pháp ở nước ta trong giai đoạn mới đáp ứng những yêu cầu của Hiến pháp 2013 vừa được ban hành, hướng tới xây dựng một xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Quyền tư pháp theo Hiến pháp năm 2013 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT PHẠM PHƢƠNG THẢO QUYỀN TƢ PHÁPTHEO HIẾN PHÁP NĂM 2013LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT PHẠM PHƢƠNG THẢO QUYỀN TƢ PHÁPTHEO HIẾN PHÁP NĂM 2013 Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử nhà nước và pháp luật Mã số: 60 38 01 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌCNgười hướng dẫn khoa học: GS.TS NGUYỄN ĐĂNG DUNG HÀ NỘI - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Cácluận điểm, nội dung nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ côngtrình cứu nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảotính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩavụ tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội. Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có thểbảo vệ Luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn! NGƯỜI CAM ĐOAN Phạm Phương Thảo MỤC LỤC TrangTrang phụ bìaLời cam đoanMục lụcDanh mục các từ viết tắtMỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1Chương 1: QUYỀN TƢ PHÁP TRONG CHÍNH THỂ NHÀ NƢỚC HIỆN ĐẠI ............................................................................................ 81.1. Quyền tư pháp trong chính thể cộng hòa tổng thống .......................... 181.2. Quyền tư pháp trong các chính thể đại nghị ....................................... 211.3. Quyền tư pháp trong chính thể cộng hòa lưỡng tính .......................... 221.4. Quyền tư pháp trong chính thể các nhà nước xã hội chủ nghĩa .......... 23Chương 2: QUYỀN TƢ PHÁP THEO QUY ĐỊNH CỦA HIẾN PHÁP NĂM 2013 ......................................................................................................282.1. Đặc điểm của quyền tư pháp ............................................................... 282.2. Nội dung của quyền tư pháp ............................................................... 322.3. Một số hạn chế trong các quy định của Hiến pháp năm 2013 về quyền tư pháp ...................................................................................... 38Chương 3: NHỮNG NỘI DUNG MỚI CỦA LUẬT TỔ CHỨC TÒA ÁN NHÂN DÂN THEO HIẾN PHÁP NĂM 2013 ............................ 433.1. Các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân ............... 453.2. Cơ cấu tổ chức của Tòa án nhân dân .................................................. 533.3. Vai trò của Thẩm phán ........................................................................ 593.4. Những vấn đề còn cần nghiên cứu ...................................................... 67KẾT LUẬN .................................................................................................... 86DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 89 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮTSTT Ký hiệu Nguyên nghĩa1. CHXHCN Cộng hòa xã hội chủ nghĩa2. CHXHCNVN Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam3. HĐTP Hội đồng Thẩm phán4. HTND Hội thẩm nhân dân5. TAND Tòa án nhân dân6. TANDTC Tòa án nhân dân tối cao7. TATC Tòa án tối cao8. TCTAND Tổ chức Tòa án nhân dân9. VKS Viện Kiểm sát10. VKSND Viện Kiểm sát nhân dân11. XHCN Xã hội chủ nghĩa MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Trong lịch sử tư tưởng nhân loại, quyền lực nhà nước bao gồm 3 thứquyền: quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp lần đầu tiên đượcxuất hiện trong tác phẩm “Tinh thần pháp luật của Montesquieu” (xuất bản lầnđầu vào năm 1748). Tại quyển XI của tác phẩm nổi tiếng này, Montesquieu đãgiải thích quyền lập pháp là quyền “làm ra luật,… sửa đổi hay hủy bỏ luật (đãban hành), còn quyền hành pháp là quyền “quyết định việc hòa hay chiến, gửiđại sứ đi các nước, thiết lập an ninh, đề phòng xâm lược”, còn quyền tư pháplà quyền “trừng trị tội phạm, phân xử tranh chấp giữa các cá nhân”. Nếucoi việc trừng trị tội phạm chính là việc giải quyết một tranh chấp công giữanhà nước và người phạm tội thì có thể nói gọn lại, trong quan niệm củaMontesquieu, quyền tư pháp chính là quyền xét xử các tranh chấp giữa cácchủ thể pháp lý trong xã hội. Đây là quyền áp dụng các quy định của phápluật có liên quan để xác định rõ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm, hậu quả pháplý của các bên tham gia tranh chấp dựa trên những tình tiết khách quan của vụviệc. Thông qua việc thực hiện quyền tư pháp, pháp luật được áp dụng, tôntrọng và chấp hành bởi các tổ chức, cá nhân trong xã hội. Nói cách khác, mộttrong những “đầu vào” khi thực hiện quyền tư pháp chính là pháp luật -sản phẩm của quyền lập pháp. Việc thực hiện quyền tư pháp chính là mộttrong những cách hữu hiệu để quyền lập pháp mang giá trị xã hội đích thực vàđược tôn trọng về mặt thực tế. Quan niệm trên cũng được chia sẻ ở nhiều quốc gia trên thế giới, quyềntư pháp không chỉ đơn thuần được hiểu là quyền áp dụng các quy định củapháp luật vào các tranh chấp cụ thể để xác định sự đúng sai, hợp pháp hay bấthợp pháp trong hành vi của con người, từ đó, xác định biện pháp chế tài tương 1ứng, mà còn bao gồm quyền giải thích pháp luật để phục vụ việc giải quyết vụviệ ...