Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ học: Bước đầu khảo sát những đặc điểm ngôn ngữ - văn hoá hai dân tộc Hán - Việt qua các hình ảnh Phong, Hoa, Tuyết, Nguyệt trong những bài thơ Đỗ Phủ (Trung Quốc) và Nguyễn Trãi (Việt Nam)

Thông qua việc tìm hiểu từ ngữ diễn tả các hình ảnh phong, hoa, tuyết, nguyệt của hai tác giả, chúng ta sẽ bước đầu nhận ra những đặc điểm ngôn ngữ - văn hoá của tiếng Hán và Hán Việt. Từ đó chúng ta có thể tiến hành so sánh để tìm hiểu sự tương đồng và khác biệt của ngôn ngữ - văn hóa hai nước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ học: Bước đầu khảo sát những đặc điểm ngôn ngữ - văn hoá hai dân tộc Hán - Việt qua các hình ảnh Phong, Hoa, Tuyết, Nguyệt trong những bài thơ Đỗ Phủ (Trung Quốc) và Nguyễn Trãi (Việt Nam) ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------- TRẦN OANH (CHEN YING)BƯỚC ĐẦU KHẢO SÁT NHỮNG ĐẶC ĐIỂM NGÔN NGỮ -VĂN HOÁ HAI DÂN TỘC HÁN - VIỆT QUA CÁC HÌNH ẢNHPHONG, HOA, TUYẾT, NGUYỆT TRONG NHỮNG BÀI THƠĐỖ PHỦ (TRUNG QUỐC) VÀ NGUYỄN TRÃI (VIỆT NAM) Chuyên ngành: Ngôn ngữ học Mã số: 60 22 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ HỌC Người hướng dẫn khoa học:GS. TS. Trần Trí Dõi Hà Nội – 2010 1 MỞ ĐẦU 1. L{ do chọn đề tài. Trên thế giới, có vạn sự vạn vật giống nhau. Tư duy con người để phảnánh sự vật cũng tương đồng. Chẳng hạn nhìn thấy mặt trời, ai cũng biết làmặt trời, nhưng khi đi vào ngôn ngữ khác thì nó sẽ khác. Chẳng hạn ngườiTrung Quốc gọi mặt trời là tài yáng, người Anh lại gọi là sun. Về mặt ngônngữ - văn hóa, Việt Nam và Trung Quốc có rất nhiều nét tương đồng vàkhác biệt mà nếu tìm hiểu kỹ, chúng ta sẽ nhận biết được nhiều điều bổ íchvà thích thú. Chẳng hạn như trong những bài thơ cổ của tiếng Hán và Hán Việt,thường thấy xuất hiện những khái niệm như rượu, thơ. Nhưng cái sự vậtliên tưởng đến nó thì không hoàn toàn giống nhau. Chính nhờ sự khônghoàn toàn giống nhau áy mà qua sự nghiên cứu ngôn ngữ, chúng ta có thểthấy văn hóa truyền thống của hai nước có nhiều nét khác. Luận văn củachúng tôi, từ điểm xuất phát ấy, sẽ bước đầu tìm hiểu đặc điểm ngôn ngữ -văn hóa hai dân tộc Hán - Việt qua hình ảnh phong, hoa, tuyết, nguyệt trongnhững bài thơ của nhà thơ Đỗ Phủ (Trung Quốc) và Nguyễn Trãi (Việt Nam). 2 Sở dĩ chúng tôi chỉ khuôn lại ở các từ chỉ phong, hoa, tuyết, nguyệt đểBước đầu khảo sát những đặc điểm ngôn ngữ - văn hóa hai dân tộc Hán -Việt qua các hình ảnh phong, hoa, tuyết, nguyệt trong những bài thơ ĐỗPhủ (Trung Quốc) và Nguyễn Trãi (Việt Nam) là vì những từ nói trên là mộttrong những hình ảnh tiêu biểu nhất của những bài thơ cổ của tiếng Hán vàHán Việt. Với khuôn khổ một luận văn Thạc sỹ, dung lượng của nó khôngcho phép nói tới nhiều hình ảnh khác nhau. Đồng thời, với trình độ có hạnchúng tôi cũng hy vọng từ bước đầu khảo sát này sẽ rút ra bài học chonhững khảo sát khác nhau khi có điều kiện trong tương lai. 2. Đối tượng, mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Đối tượng Đối tượng khoa học mà luận văn tự xác định cho mình là những từ Hánvà Hán Việt chỉ hình ảnh phong, hoa, tuyết, nguyệt trong một số bài thơ củaĐỗ Phủ (Trung Quốc) và Nguyễn Trãi (Việt Nam). Một số bài thơ của Đỗ Phủ được chúng tôi lấy từ cuốn Thơ Đỗ Phủ doông Nhượng Tống dịch, Nhà xuất bản Thông tin ấn hành năm 1995 . Còn thơ của Nguyễn Trãi, chúng tôi thu thập theo cuốn sách NguyễnTrãi toàn tập tân biên, Nhà xuất bản Văn Học ấn hành năm 1999. 2.2. Mục đích 3 Thông qua việc tìm hiểu từ ngữ diễn tả các hình ảnh phong, hoa, tuyết,nguyệt của hai tác giả, chúng ta sẽ bước đầu nhận ra những đặc điểm ngônngữ - văn hoá của tiếng Hán và Hán Việt. Từ đó chúng ta có thể tiến hành sosánh để tìm hiểu sự tương đồng và khác biệt của ngôn ngữ - văn hóa hainước. 2.3. Nhiệm vụ Thế giới tư duy của mỗi người đều giống nhau nhưng sau khi qua ngônngữ dân tộc riêng của mình diễn tả nó sẽ khác nhau. Trung Quốc và ViệtNam tuy có nét văn hóa tương đồng, thói quen tương cận, nhưng trongnhững bài thơ, bài văn mà hai dân tộc này diễn tả, tuy là miêu tả cùng mộtsự vật nhưng nó cũng có thể liên tưởng đến những sự vật khác. Qua tìmhiểu những sự khác biệt trong ngôn ngữ của hai dân tộc, có thể nhận thấyđược ít nhiều sư khác nhau về nền văn hóa. Trong luận văn này chúng tôi sẽ thông qua việc tìm hiểu cách dùngnhững hình ảnh của các từ phong, hoa, tuyết, nguyệt trong thơ Đỗ Phủ,trong thơ Nguyễn Trãi để từ đó so sánh đặc trưng từ ngữ, đặc điểm văn hóacủa hai dân tộc Trung - Việt. 3. Phương pháp nghiên cứu 4 Để thực hiện đề tài này, luận văn sẽ sử dụng kết hợp một số thủ phápvà phương pháp được coi trọng trong nghiên cứu ngôn ngữ. Đó là các thủpháp và phương pháp sau đây: - Phương pháp miêu tả. Phương pháp này là để miêu tả tư liệu thu thậpđược. Trên cơ sở miêu tả ấy, chúng tôi tiến hành phân loại, phân tích để rútra những nhận xét của mình. - Thủ pháp thống kê với nhiệm vụ thu thập tư liệu phục vụ cho việcmiêu tả phân tích. - Thủ pháp so sánh để nhận biết sự giống nhau và khác nhau trong việcsử dụng từ ngữ ở tiếng Hán của Đỗ Phủ và tiếng Hán Việt của Nguyễn Trãi. 4. Kết cấu của khoá luận Luận ...