Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ và Văn hóa Việt Nam: Truyện ngắn Nguyễn Khải thời kì đổi mới từ góc nhìn văn hóa

Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ mối quan hệ biện chứng giữa văn học và văn hóa, dấu ấn và giá trị văn hóa trong truyện ngắn Nguyễn Khải thời kì đổi mới. Đồng thời khẳng định những đóng góp của nhà văn trên cả hai phương diện văn học và văn hóa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ và Văn hóa Việt Nam: Truyện ngắn Nguyễn Khải thời kì đổi mới từ góc nhìn văn hóa ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM ĐÀO THỊ THIẾT TRUYỆN NGẮN NGUYỄN KHẢI THỜI KÌ ĐỔI MỚI TỪ GÓC NHÌN VĂN HÓA Chuyên ngành: Văn học Việt Nam Mã số: 60 22 02 21 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS Đào Thủy Nguyên Thái Nguyên, năm 2015Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn LỜI CAM ĐOANTôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứunêu trong luận văn là trung thực và nội dung này chưa từng được công bố trong bấtkỳ công trình nghiên cứu nào trước đó. Thái Nguyên, tháng 7 năm 2015 Tác giả luận văn Đào Thị ThiếtSố hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN i http://www.lrc.tnu.edu.vn LỜI CẢM ƠN Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Đào Thủy Nguyên - người đã tậntình hướng dẫn, giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn này. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các cán bộ, giảng viên khoa Ngữ văn,khoa Sau Đại học trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã chỉ bảo tận tìnhvà tạo điều kiện thuận lợi cho em trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu để hoànthành luận văn. Em xin chân thành cảm ơn những ý kiến nhận xét, đánh giá, góp ý quý báu củaHội đồng khoa học đánh giá luận văn giúp em hoàn thiện hơn luận văn này. Thái nguyên, tháng 07 năm 2015 Tác giả luận văn Đào Thị ThiếtSố hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN ii http://www.lrc.tnu.edu.vn MỤC LỤC TrangLời cam đoan ........................................................................................................ iLời cảm ơn ........................................................................................................... iiMục lục ............................................................................................................... iiiChương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN. TRUYỆN NGẮN NGUYỄNKHẢI THỜI KÌ ĐỔI MỚI ............................................................................. 12 1.1. Một số vấn đề lí luận .............................................................................. 12 1.1.1. Khái niệm về “văn hoá” và “văn học” ................................................ 12 1.1.2. Mối quan hệ giữa văn hoá và văn học ................................................. 15 1.1.3. Tiếp cận văn học từ góc nhìn văn hoá ................................................. 17 1.1.4. Diễn trình văn hoá Việt Nam............................................................... 19 1.2. Truyện ngắn Nguyễn Khải thời kì đổi mới ............................................ 23 1.2.1. Vài nét về tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của nhà văn Nguyễn Khải ... 23 1.2.2. Truyện ngắn Nguyễn Khải trong dòng chảy chung của truyện ngắn Việt Nam thời kì đổi mới ............................................................................... 25Chương 2: DẤU ẤN VĂN HÓA TRONG NỘI DUNG TRUYỆN NGẮNNGUYỄN KHẢI .............................................................................................. 34 2.1. Bức tranh thiên nhiên mang dấu ấn văn hóa Việt Nam.......................... 34 2.2. Con người văn hóa trong truyện ngắn Nguyễn Khải thời kì đổi mới .... 38 2.2.1. Con người giàu tình nghĩa và đức hi sinh ........................................... 39 2.2.2. Con người giàu nghị lực và niềm tin vào cuộc sống ........................... 47 2.2.3. Con người giàu lòng tự trọng, có bản lĩnh và nhân cách cao đẹp ....... 49 2.3. Đời sống văn hóa - xã hội Việt Nam trong truyện ngắn Nguyễn Khải thời đổi mới.................................................................................................... 55 2.3.1. Những nét đẹp văn hóa trong đời sống xã hội Việt Nam .................... 55 2.3.2. Những mặt trái của đời sống văn hóa - xã hội Việt Nam thời kì đổi mới .......................................................................................................... 61Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iii http://www.lrc.tnu.edu.vnChương 3 DẤU ẤN VĂN HÓA TRONG NGHỆ THUẬT TRUYỆNNGẮN NGUYỄN KHẢI ................................................................................. 68 3.1. Nghệ thuật xây dựng nhân vật ................................................................ 68 3.1.1. Khắc họa nhân vật qua ngoại hình ...................................................... 68 3.1.2. Xây dựng nhân vật qua ngôn ngữ đối thoại ........................................ 73 3.2. Ngôn ngữ trần thuật trong truyện ngắn Nguyễn Khải ............................ 79 3.2.1. Ngôn ngữ kể chuyện bình dị, đời thường, đậm tính khẩu ngữ .......... 79 3.2.2. Ngôn ngữ giàu sức biểu cảm, trữ tình ................................................. 82 3.3. Hệ thống biểu tượng văn hóa Việt Nam trong truyện ngắn Nguyễn Khải thời kì đổi mới ............................................................................................... 83 3.3.1. Biểu tượng và biểu tượng ...