Luận văn Thạc sĩ Ngữ văn: Nghệ thuật tự sự trong tiểu thuyết của Mạc Can

Luận văn hướng đến các mục đích nghiên cứu: nêu một số vấn đề về lý thuyết tự sự, xác định vị trí của Mạc Can và tiểu thuyết Mạc Can trong bối cảnh văn xuôi Nam Bộ đương đại; tìm hiểu quan niệm nghệ thuật về con người, kiểu tổ chức cốt truyện và xây dựng nhân vật trong tiểu thuyết của Mạc Can; mô tả, phân tích một cách hệ thống các vấn đề bút pháp, ngôn ngữ và giọng điệu tự sự trong tiểu thuyết của Mạc Can. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Ngữ văn: Nghệ thuật tự sự trong tiểu thuyết của Mạc Canghhgfhsf65BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƢỜNG ĐẠI HỌC VINHNGUYỄN THỊ THẮMNGHỆ THUẬT TỰ SỰTRONG TIỂU THUYẾT CỦA MẠC CANLUẬN VĂN THẠC SĨ NGỮ VĂNCHUYÊN NGÀNH: VĂN HỌC VIỆT NAMMÃ SỐ: 60.22.01.21NGƢỜI HƢỚNG D NHOA HỌC:TS. LÊ THANH NGANGHỆ AN - 20141MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài1.1. Đã được dịch, giới thiệu và ứng dụng trong thực tiễn nghiên cứu văn học ởViệt Nam từ lâu, thu hút sự quan tâm nồng nhiệt của giới nghiên cứu, của nhữngngười quan tâm văn học, tự sự học hiện nay đã trở thành một trong những trung tâmlí thuyết văn học ở Việt Nam. Tuy nhiên, những nghiên cứu về tự sự học cho đếnnay chưa phải đã hoàn tất, và việc ứng dụng nó trong nghiên cứu văn học cũng chưathể kết thúc một cách chóng vánh ở thời điểm này. Vì vậy, từ góc nhìn tự sự học đểnghiên cứu một trường hợp văn học cụ thể sẽ góp phần nhận thức rõ hơn lí thuyếtnày, hoặc góp thêm một chút trong hành trình giới thiệu một lí thuyết nghiên cứuvăn học ở Việt Nam.1.2. Tiểu thuyết là một thể loại có vai trò quan trọng trong đời sống văn họcViệt Nam đương đại với những nỗ lực cách tân trên nhiều bình diện, trong đó có tựsự. Đã có nhiều nghiên cứu về tiểu thuyết nói chung hoặc tiểu thuyết của một tácgiả, một khuynh hướng nói riêng và thu được nhiều thành tựu. Nghiên cứu tự sựtrong tiểu thuyết không phải là điều mới mẻ, song, bằng việc khảo sát một tác giả cụthể, từ đó sẽ góp phần nhận diện tự sự của tiểu thuyết hôm nay vẫn là một việc hữuích.1.3. Có thể coi Mạc Can là một trong những cây bút có đóng góp trong côngcuộc cách tân văn xuôi đương đại Việt Nam, nhất là văn xuôi Nam Bộ. Mạc Can đãnỗ lực vượt lên chính bản thân mình, có hành trình không mệt mỏi âm thầm sángtác và nỗ lực làm mới mình, để trở thành gương mặt tiêu biểu trong số các cây bútNam Bộ trong thời kỳ đương đại. Nghiên cứu sáng tác nói chung và nghệ thuật tựsự nói riêng của Mạc Can, vì vậy, góp phần vào việc hình dung diện mạo văn xuôivà văn học của một vùng, tuy thành tựu chưa thực sự phong phú nhưng đã có mộttruyền thống, nhất là có một bản sắc.22. Lịch sử vấn đềTrong thời gian qua, Mạc Can đã gây bất ngờ với bạn đọc về những sáng táccủa mình. Ông trở thành một hiện tượng văn học gây xôn xao dư luận trong nhữngnăm 2005, 2006. Những tác phẩm của ông có một vị trí quan trọng đối với văn họcNam Bộ nói riêng và văn học Việt Nam nói chung. Chính vì lẽ đó mà nhiều tácphẩm của ông gây được chú ý trên văn đàn và được giới lý luận phê bình quan tâmnghiên cứu, tìm hiểu, khám phá.2.1. Những nhận định, đánh giá về tiểu thuyết của Mạc CanTruyện ngắn và tiểu thuyết của Mạc Can có nhiều yếu tố mang tính tự truyện,mang ý nghĩa đời tư, có tư tưởng nhân văn sâu sắc. Vì vậy, khi nhà văn xuất hiện trênvăn đàn văn học thì ngay lập tức có tiếng vang. Văn của ông đủ sức lôi cuốn các nhà lýluận, phê bình văn học bởi phong cách riêng.Nhận xét về Tấm ván phóng dao, Hồ Anh Thái nhấn mạnh: “Với tiểu thuyếtTấm ván phóng dao, Mạc Can đã sử dụng hiệu quả thủ pháp gián cách. Mọi sự kiệnbiến động của cuộc sống bên ngoài được tái hiện lập tức được đẩy ra xa đưa quamàng lọc của chàng thiếu niên, khắc in lại đó những đồ thị run rẩy. Chuyện thế sựkhi ấy chỉ còn là cái cớ để cho những rung cảm của một con người có dịp trào ra,ngân lên. Sự kiện ngay phút chốc được xóa mờ đi, nhường chỗ cho những chiêmnghiệm, những rung động, những cung bậc tình cảm tinh tế nhiều vẻ. Nhiều trangviết đạt đến độ hiếm hoi về nỗi buồn thấm thía của kiếp làm người”. Hàn Thủy chorằng “Tấm ván phóng dao là một tiểu thuyết rất thành công. Và với những nhân vậtchịu đựng những nỗi đau về tình anh em, tình gia đình, tình người, đều có được mộtcuộc sống lương thiện trong một gánh xiếc rong”.Trong Tuyển tập Mạc Can của Nhà xuất bản Thanh niên, nhà văn Nguyên Ngọccho rằng Tấm ván phóng dao: “là một tiểu thuyết đáng chú ý trong nhiều tác phẩmcùng thể loại xuất hiện trong vài ba năm trở lại đây, gây được tiếng vang tốt trong3người đọc”. Nhà văn Miêng (Nguyễn Thị Xuân Sương) viết một cách xúc động:“không có bức tường nào giữa người viết và người đọc, chỉ có nỗi niềm, chỉ có cảmthông, chỉ có lòng cam chịu nước mắt ngược vào lòng… Chỉ có những giấc mơ kể choanh nghe, còn giấc mơ đổi đời u uẩn của chính mình thì âm ỉ giấu… Có lẽ vậy mà đọcMạc Can “không ngừng được”. Cũng về Tấm ván phóng dao, Mai Ninh viết: “Tấm vánphóng dao là tiểu thuyết đầu tiên của một ngòi bút xuất hiện chưa bao lâu trong văngiới Việt Nam nhưng chỉ với đôi truyện ngắn đã tạo được tiếng vang hiếm có”.Trên báo Văn nghệ, số 37, với bài viết “Cuộc tự vượt đáng trân trọng” (Báocáo tổng kết cuộc thi tiểu thuyết 2002 - 2004 của Hội Nhà vănViệt Nam), nhà thơHữu Thỉnh - Chủ tịch, Trưởng ban Chung khảo cuộc thi đã có nhận định về Tấmván phóng dao, rằng: Tiểu thuyết của Mạc Can “cơ hồ như không tựa vào sự kiệnnào cả… Cái khác lạ, cái độc đáo của cuốn tiểu thuyết này là dòng chảy nội tâm củatác giả được đẩy lên bì ...