Lúc nào cần bổ sung dinh dưỡng cho trẻ ?

Hầu như các bậc cha mẹ thấy con thiếu gì thì bổ sung đó hoặc chạy theo những lời quảng cáo mà quên những yếu tố tác động đến sự phát triển lâu dài.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lúc nào cần bổ sung dinh dưỡng cho trẻ ? Lúc nào cần bổ sung dinh dưỡng cho trẻ ?Hầu như các bậc cha mẹ thấy con thiếu gì thì bổ sungđó hoặc chạy theo những lời quảng cáo mà quên nhữngyếu tố tác động đến sự phát triển lâu dài.Cha mẹ thường mong con mình cao to và bụ bẫm nênthường có tâm lý muốn đạt điều này thật nhanh. Thực ra,cân nặng và chiều cao là những giá trị phát triển thể chất dễquan sát nhất nhưng chưa đánh giá hết sự phát triển về trítuệ, miễn dịch và những yếu tố khác trong sự phát triểntoàn diện của trẻ. Nuôi trẻ trong 3 năm đầu rất khó khăn.Nuôi trẻ trong 3 năm đầu, đặc biệt là dưới 1 tuổi, thườnggặp rất nhiều khó khăn do sức của trẻ còn yếu, hệ thốngmiễn dịch chưa hoàn thiện nên hay mắc các bệnh đường hôhấp và tiêu hóa...Trong thời gian này, cần lưu ý trong lựa chọn nguồn dinhdưỡng hằng ngày, đặc biệt là nguồn dinh dưỡng từ sữa đểgiúp cho trẻ phát triển toàn diện và cân đối về thể chất, tinhthần, trí tuệ cũng như miễn dịch chống bệnh. Cần nắm rõcác thời điểm nhạy cảm sau đây để can thiệp dinh dưỡngtốt nhất cho trẻ:- Về thể chất: Trẻ có 2 giai đoạn phát triển vượt bậc. Giaiđoạn 0 đến 5 tuổi (chịu tác động chủ yếu của chế độ dinhdưỡng) và giai đoạn tiền dậy thì (chịu tác động chính củahormone và đồng thời chế độ dinh dưỡng).Ở cả hai giai đoạn này nên duy trì cân nặng và chiều cao ởmức cân đối, tránh suy dinh dưỡng cũng như béo phì. Cầnlưu ý cung cấp đầy đủ những chất hỗ trợ cho sự phát triểncủa các cơ quan trong cơ thể như trí não, tiêu hóa, xươngkhớp... Nhiều trẻ có cân nặng và chiều cao tốt nhưng vẫnthiếu một số chất như sắt, kẽm, vi lượng, chất xơ, một sốacid amin.- Về tâm thần vận động: Ba năm đầu tiên có vai trò quyếtđịnh sự phát triển của hệ thần kinh. Lúc trẻ 3 tuổi, não nặnggấp 3 lần lúc sinh và đạt 85% não của người trưởng thành.Khi trẻ 6 tuổi, não trẻ đã bằng não của người lớn. Do đó,những dưỡng chất cần cho phát triển của não và hệ thầnkinh nên được cung cấp từ rất sớm, ngay từ giai đoạn bàothai (ví dụ DHA, ARA, phospholipids, cholin, acid béothiết yếu, cholesterol, sắt, iod, vi lượng...).Có những nghiên cứu cho thấy sử dụng DHA có hiệu quảnhiều nhất trong thai kỳ và 6 tháng đầu tiên. Việc cung cấpdinh dưỡng nên đi đôi với việc tập luyện các phản xạ thầnkinh, rèn luyện khả năng tư duy và khả năng tập trung củatrẻ.- Về miễn dịch: Trong 6 tháng đầu tiên, trẻ được bảo vệnhờ lượng kháng thể IgG từ mẹ thông qua nhau thai, đồngthời trong sữa mẹ có chứa nhiều chất chống bệnh (nhưlactoferrin, lysozyme, IgA). Sau đó trẻ dễ bị bệnh hơn domiễn dịch của bản thân chưa hoàn chỉnh và lượng khángthể mẹ cho cạn dần.Các kháng thể chống lại kháng nguyên polysaccharide củavi trùng chỉ tốt khi trẻ được 2 đến 3 tuổi, trong khi nhữngkháng thể chống bệnh (IgM và IgG) chỉ đạt được nồng độcủa người lớn khi trẻ 4 đến 6 tuổi. Những miễn dịch khác(như tuyến ức, hệ võng nội mô...) còn hoàn thiện cho đếntuổi dậy thì. Do đó, dinh dưỡng đóng vai trò cực kỳ quantrọng trong phát triển và hoàn thiện miễn dịch của cơ thể.Những chất có vai trò điều hòa hay hỗ trợ phát triển miễndịch là các acid béo thiết yếu, DHA, ARA, một số acid béochuỗi ngắn, một số acid amin, nucleotide, folate, sắt, kẽm,vitamin ADE, vitamin BC, chất xơ...Chế độ dinh dưỡng để giúp có một hệ tiêu hóa khỏe mạnhcũng là yếu tố quan trọng trong việc phòng chống bệnh tật,vì đường tiêu hóa là nơi tiếp xúc nhiều nhất với các tácnhân gây bệnh, từ nhiễm trùng đến dị ứng. Đường tiêu hóacũng là nơi tạo ra hơn 80% lượng kháng thể IgA của cơ thểgiúp trung hòa tác nhân gây bệnh và các độc tố của chúng.Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp cân bằng quá trình viêmvà dị ứng của cơ thể, làm giảm thiểu nguy cơ dị ứng thứcăn, các bệnh lý liên quan đến dị ứng khác (như suyễn,chàm, viêm dạ dày ruột dị ứng...), bệnh lý viêm mạn (nhưviêm đường tiêu hóa mạn, bệnh Crohn, tiểu đường, bệnhCeliac)... thậm chí lymphoma, leucemie... ...